Türkiye'ye yasadışı yollarla giren göçmenler tartışmaların odağında. Göçmenlerin sınırları nasıl geçtiği tartışma konusu olurken sınırdışı edilenler de gündemden düşmüyor. Bugün Ankara’dan hareket eden ve Afganistan uyruklu düzensiz göçmenleri taşıyan 9’uncu charter seferi gerçekleştirildi. Güvenlik güçlerince Türkiye’de yakalanıp gerekli işlemleri yapılan 139 Afgan düzensiz göçmen, Esenboğa Havalimanı’ndan uçakla Afganistan’a gönderildi. Uçuş sonrası açıklama yapan Göç idaresi Başkanı Dr. Savaş Ünlü, düzensiz göçle mücadelenin Düzensiz Göç Strateji Belgesi ve Eylem Planı çerçevesinde 4 ana ayak üzerinden yürütüldüğünü söyledi.
'Mücadelenin ilk ayağı göçün kaynağı ülkelerdeki çalışmalar'
Ünlü, düzensiz göçle mücadelenin ilk ayağının göçe kaynaklık eden ülkelerde yapılan çalışmalar olduğunu belirterek, "Bu ülkelerde göçü ortaya çıkaran sebeplerin hafifletilmesi ve giderilmesine yönelik devletimizin birçok kurumunun birlikte yürüttüğü insani yardım faaliyetleri, kalkınma programları, istihdam programları gibi faaliyetlerle düzensiz göçün doğmadan, yerinde önlenmesi hedeflenmekte. Bu çerçevede Afganistan’a geçen yıl boyunca gönderilen iyilik trenleri, yine Pakistan’a gönderilen yardımlar, Lübnan’a gönderilen iyilik gemileri hepinizin malumu. Yine İdlib’de briket ev kampanyası ki hedeflenen 100 bin rakamına ramak kalmıştır, bu minvalde yapılan önemli çalışmalar. Yürütülen bu çalışmalarla özellikle İdlib’de 4 milyon, yine Suriye’nin kuzeyinde hayatın normalleştirilmesine yönelik çalışmalarının yürütüldüğü Fırat Kalkanı, Zeytin Dalı ve Barış Pınarı Harekatı bölgelerinde 2 milyon olmak üzere toplam 6 milyon Suriyelinin yerinde kalması sağlanmış ve ülkemize göçü engellenmiştir” dedi.
Ünlü, düzensiz göçle mücadelenin ikinci ayağının ise sınırların etkin şekilde korunması olduğunu kaydederek, "Bu kapsamda ülkemizin sınırları 7 gün 24 saat esasıyla, son dönemdeki savunma sanayimizdeki gelişmelerin de büyük katkısıyla korunmakta. Yürütülen bu kararlı mücadele sonucunda 2016’dan beri 2 milyon 760 bin düzensiz göçmenin ülkemiz sınırlarından yasa dışı girişi engellenmiştir" diye konuştu.
'2016'dan bugüne 1 milyon 396 bin kaçak göçmen yakalandı'
Ünlü, düzensiz göçle mücadelenin üçüncü ayağının ülke içerindeki etkin yakalamalar olduğunu belirterek, "Otogarlardaki ve hem ana hem tali yollardaki yol kontrolleri titizlikle devam etmekte. Düzensiz göçle mücadeleye ve göçmen kaçakçılığına yönelik huzur uygulamaları devam etmekte. Yine göçmen kaçakçılığına yönelik cezalar artırıldı. Bu çalışmalar sonucunda 2016 yılından bugüne kadar ülkemizde 1 milyon 396 bin kaçak göçmen yakalandı" ifadelerini kullandı.
'2022 yılında 124 bin 411 düzensiz göçmen sınırdışı edildi'
Ünlü, düzensiz göçle mücadelenin dördüncü ve son ayağının yakalanan düzensiz göçmenlerin sınır dışı edilmesi olduğunu aktararak, "Tüm bu süreçlerde yakaladığınız kaçak göçmeni tutabileceğiniz bir geri gönderme merkezi kapasitenizin olması gerekmekte. 2015 yılında 1740 olan geri gönderme merkezi kapasitemiz bugün itibarıyla 20 bin 540 kapasiteye ulaşmıştır ki bu kapasite 27 AB ülkesinin toplam geri gönderme merkezi kapasitesinden fazladır. Yaptığımız çalışmalar neticesinde 2016 yılında yüzde 9-10 civarında olan geri gönderme başarı oranı 2022 yılında sınır dışı ettiğimiz 124 bin 411 düzensiz göçmenle yüzde 71’e ulaştı. Bu, Avrupa’da ya da dünyanın herhangi bir yerinde emsali görülmüş bir başarı oranı değildir" dedi.
Ünlü, 2022 yılında Afganistan’a 235, Pakistan’a ise 2 charter uçuşu gerçekleştirildiğini ve toplam 237 charter uçuşuyla 45 binin üzerinde kaçak göçmenin sınır dışı edildiğini belitti. Düzensiz göçün sadece Türkiye’ye yönelmediğine dikkat çeken Ünlü, “2022 yılında sadece Batı Balkanlar rotasından yaklaşık 150 bin kaçak geçiş vardır. Ama AB'nin toplam geri gönderme merkezi kapasitesi bizimkinin altında. 2021 rakamlarına göre AB genelinde yakalanan 700 bin üzerinde kaçak göçmenin 80 bin civarında bir kısmını geri göndermişler. Bu da yaklaşık yüzde 10-11’lik bir orana tekabül ediyor” ifadelerini kullandı.
'2023'te 8 bin 571 düzensiz göçmen sınırdışı edildi'
Ünlü, yürütülen çalışmalar kapsamında 2022 yılında ülke sınırlarına yönelen düzensiz göçmen sayısında 2021 yılına göre yüzde 38’lik bir azalma meydana geldiğini de söyledi.
Ünlü, düzensiz göçle mücadelenin 2023 yılında da devam ettiğini bildirerek, “Bugünkü sefer 2023’ün 9’uncu charter seferidir. Bu yıl toplamda 8 bin 571 düzensiz göçmenin ülkemizden sınır dışı işlemini gerçekleştirmiş durumdayız ki; buna bugünkü sefer dahil değildir” ifadelerini kullandı.
Öte yandan bugüne kadar toplam 542 bin 423 Suriyelinin ülkesine gönüllü geri dönüş yaptığı kaydedildi. Bununla birlikte, yasa dışı yollardan yurda girenlerin yakalanmasına yönelik gerçekleştirilen denetim ve operasyonlar neticesinde, yılbaşından bu yana yakalanan mükerrerlikten arındırılmış düzensiz göçmen sayısı 7 bin 599 olarak aktarıldı. 2022’de ise bu sayının 236 bin 572 olduğu belirtildi.