TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda, bugün Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın 2023 yılına ait bütçe kanun teklifi görüşülüyor. Bakan Murat Kurum, bütçe sunumunda, şu açıklamaları yaptı:
"Türkiye Yüzyılı Vizyonu...: Geçtiğimiz hafta, milletçe büyük bir coşkuyla kutladığımız Cumhuriyetimizin 99. yıl dönümünü tekrar kutluyorum. Sayın Cumhurbaşkanımızın milletimize ve dünyaya ilan ettikleri Türkiye Yüzyılı vizyonumuzun ülkemiz için, aziz milletimiz için hayırlar getirmesini temenni ediyorum.
İklim değişikliği başkanlığı bütçesi 154 milyon TL: 2023 yılı Bütçe Teklifi’nde; Bakanlığımızın bütçesi 24 milyar 321 milyon 48 bin lira olarak yer almaktadır. Bunun yanında; Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’müzün bütçesi 3 milyar 68 milyon 236 bin lira, Meteoroloji Genel Müdürlüğü’müzün bütçesi 1 milyar 603 milyon 859 bin lira, İklim Değişikliği Başkanlığı’mızın bütçesi ise 154 milyon 182 bin liradır.
Konut ve kiralarda artışı durdurduk: Konut ve kira fiyatlarında artışlar meydana geldi. İşte tüm dünyanın sosyal devlet anlayışını rafa kaldırdığı böylesi bir dönemde, kira ve konut fiyatlarının arttığı bir ortamda; Türkiye, milletin olanı millete vermek için, dev bir sosyal devlet hamlesini harekete geçirmiştir. Yaptığımız sosyal konut projelerimizle, konut ve kiralarda görülen artışı durdurduk. Bugün Türkiye’miz, küresel buhranların ortasında parlayan bir yıldız olmuştur. Türkiye Yüzyılı iddiasını ortaya koyan küresel bir aktör haline gelmiştir. Her şart ve durumda, milletimize yeni yuvalar yapmayı, yavrularımıza huzurlu bir gelecek sunmayı bilmiştir. Ülkemizin bu başarısının en önemli nişanesi; 26 bin sosyal donatısıyla birlikte inşa ettiğimiz, 1 milyon 170 bin sosyal konut olmuştur. Sıcak yuvalarında, geleceğe güvenle bakan 5 milyon vatandaşımız olmuştur.
Durmuyor, duraksamıyoruz: Tam 1 trilyon 317 milyar liralık yatırım değeriyle dünyaya örnek olan bu sosyal devlet uygulamasını; 38 yıllık inşa, imar ve ihya tecrübesine sahip, yerli ve milli imkânları millet namına ve millet yararına seferber eden TOKİ Başkanlığı'mızla gerçekleştirdik. Tabi durmuyor, duraksamıyor, milletimize yuva kazandırmaya devam ediyoruz. Şu an 81 ilimizin tamamında; tam 750 şantiyemizde gece gündüz demeden çalışıyor; hâlihazırda 135 bin konut ve sosyal eserin inşasına devam ediyoruz. Bu yılsonuna kadar, 60 bin konutumuzu tamamlayarak, ailelerimizin 2023’e yeni yuvalarında girmelerinin mutluluğunu yaşayacağız.
8 milyonu aşan vatandaşımız başvuru yaptı: Geçtiğimiz eylül ayında; Cumhuriyet tarihinin en büyük sosyal konut projesini başlattık. 500 bin sosyal konut, 1 milyon altyapısı ve imarı hazırlanmış konut arsası ve esnafımız için 50 bin iş yeri projemizi milletimize sunmanın gururunu yaşıyoruz. Milletimiz, İlk Evim İlk İşyerim Kampanyamızı sahiplendi, 8 milyonu aşan vatandaşımız başvuru yaptı. 5 milyon 135 bin başvuru ise kuraya katılmaya hak kazandı. Sosyal konut hamlemizin en büyük destekçisi ve talibi 2 milyon 30 bin başvuru sayısıyla geleceğimizin teminatı gençlerimiz oldu. Başvuruların 505 binini emekli, 256 binini engelli kardeşlerimiz, 6 bin 493’ünü şehitlerimizin emaneti olan ailelerimiz ve gazilerimiz yaptılar.
Noter huzurunda şeffaf kura çekimi ile 2023 mart ayına kadar tüm illerimizde tamamlayacağız: Milletimizin bu yoğun desteği sebebiyle elimizi çok çabuk tutarak; 25 Ekim’de, yani 40 gün gibi kısa bir süre içerisinde, aynı anda tam 17 ilimizde, ilk 5 bin 615 yuvamızın temel atma törenini; Sincan Lale Meydanı’nı dolduran on binlerce kardeşimizle birlikte, coşku içerisinde gerçekleştirdik. Bu konutlarımızla birlikte, ihalesi yapılan ve ihale aşamasında olan konut sayımız 9 Kasım itibariyle 15 bin 576 sayısına ulaştı. Bir yandan kura çekimlerimizi de 2 gün önce, 7 Kasım’da Ardahan ve Şırnak’ımızdan başlattık. Noter huzurunda, şeffaf bir şekilde yaptığımız kura çekimlerimizi 5 ay içerisinde, 2023 Mart ayına kadar tüm illerimizde tamamlayacağız. Bu hızımızı bir an bile duraksatmadan, en geç 2 yıl içerisinde ilk 250 bin konutumuzu vatandaşlarımıza teslim edeceğiz.
Cumhurbaşkanımızın liderliğinde...: Yüce Meclis'imizin huzurunda ifade etmek isterim ki; biz 20 yıldır olduğu gibi, bundan sonra da Cumhurbaşkanımızın liderliğinde, vatandaşlarımızın ihtiyacı olduğu her an yanlarında olmaya kararlılıkla devam edeceğiz. Her hayırlı işte olduğu gibi bu büyük konut hamlemizden de ne yazık ki rahatsız olanlara üzülerek şahit olduk. Dün, afetlerin ardından da yeni hayatları kurmada gösterdiğimiz hızdan rahatsız olanlarla karşılaştık.
3 milyon 200 bin konutumuzu yeniledik: Bugüne kadar, Meclis'imizin yaptığı kanuni değişiklikler, yönetmeliklerin de yardımıyla; Türkiye genelinde, sosyal konutlarımızla beraber 3 milyon 200 bin konutumuzu yeniledik. 13 milyon vatandaşımızın hayatını değiştirdik. Bugün 81 şehir 922 ilçemizde toplam 250 bin konutun dönüşümü hızla devam ediyor. Medeniyetimizin başkenti İstanbul’umuzu, özellikle deprem ve dönüşüm noktasında tutulmayan sözlerin gölgesinde bırakmadık. 39 ilçemizde özel sektörümüzle beraber toplam 695 bin konutun dönüşümünü tamamladık. 93 bin konutun dönüşümü sürüyor.
Kangren haline gelmiş Tokatköy ve Okmeydanı...: 5 gün önce, İstanbul’umuzun iki büyük ilçesinde, adeta kangren haline gelmiş iki büyük alanda, Beykoz Tokatköy’de, Beyoğlu Okmeydanı’nda 2 bin adet yeni yuvalarımızın yapımına davul zurna ile başladık. Gaziosmanpaşa’da, Kâğıthane Yahya Kemal’de, Zeytinburnu Telsiz ve Beştelsiz’de, Bağcılar Demirkapı’da, Güngören Tozkoparan’da, Kartal Orhantepe’de, Üsküdar Mehmet Akif Ersoy, Ferah ve Kirazlıtepe’de, Ataşehir Şerifali’de, Sultanbeyli Mimar Sinan Mahallesi’nde onbinlerce konutumuzu İstanbullu kardeşlerimize teslim ettik. Kangrene dönüşmüş bir diğer dönüşüm alanı olan Fikirtepe Mahalle'mizde bin 648 konut ve iş yerinin yapımını tamamladık.
Yusufeli'mizi taşıyoruz: Yöresel dokuya uygun tarım köy projelerimizi 81 ilimizin kırsal bölgelerinde yaygınlaştırıyoruz. Şu anda sahada, toplam 7 bin yeni köy evimizi tamamladık, kalanlarını da inşa ediyoruz. İskân Kanunumuz kapsamında kamulaştırmadan etkilenen köylerde; 8 milyar 410 milyon lira yatırımla yöresel mimariye uygun 11 bin 212 konutu inşa ettik. Yusufeli’mizi de yeni yerlerine taşıyor, Cumhuriyet tarihinin nüfus ve bina sayısı olarak en büyük iskân ve taşınma projesini gerçekleştiriyoruz. 3 bin 200 konutumuzu bitirdik.
24 milyon vatandaşımızın depreme dayanıklı konutlarda yaşamasını sağladık: Kentsel dönüşümle beraber yapı denetim sistemimizin etkin ve sağlıklı yürütülmesi ülkemizi depreme hazırlama noktasında çok hayatidir. Türkiye bugün yapı denetim sistemiyle; 7/24 esasıyla çalışarak 6,6 milyon ev ve işyerinin denetimi tamamlamıştır. Sonuç olarak, 24 milyon vatandaşımızın depreme dayanıklı konutlarda yaşamasını sağladık.
Artık enkazını en kısa sürede kaldıran; vatandaşına en kısa sürede ulaşan bir Türkiye var: Bugün görevi devraldığımız 2018’den bugüne gerçekleştirdiğimiz beşinci bütçemiz. Ne yazık ki bu süreçte ülke olarak, millet olarak birçok sel, deprem, yangın afetiyle karşı karşıya kaldık. Türkiye bu afetlerde, bir olmuş ve tüm zorlukları beraber göğüslemiştir. Artık enkazını en kısa zamanda kaldıran, vatandaşına en kısa zamanda ulaşan bir Türkiye var. Krizi en doğru ve hızlı şekilde yöneten bir Türkiye var. Devletine güvenen bir millet ve yaraları hızlıca saran bir Türkiye var. Afet olan tüm il ve ilçelerimizde, tarihin en büyük, en kapsamlı, en hızlı dönüşümlerine imza atan güçlü bir Türkiye var. İşte bizim, Türkiye Yüzyılı iddiamızın referansı da çıkış noktası da bu aziz millettir ve her alanda güçlü devletimizdir.
Ne zaman bir yerde deprem, sel, yangın afeti olduysa milletimizin yanında olduk: Elazığ, Malatya ve İzmir’de meydana gelen depremlerde, Giresun, Kastamonu, Sinop, Rize, Bartın’da yaşanan sel felaketlerinde, Antalya ve Muğla yangınlarında canlarımızı yitirdik, ama milletimizin yaralarını sarmak için bir an bile durmadık. Ne zaman bir yerde deprem, sel, yangın afeti olduysa milletimizin yanında olduk. TOKİ’mizle, İller Bankamızla, Yapı İşleri ve Kentsel Dönüşüm Genel müdürlüklerimizle hızlı bir şekilde dönüşüm çalışmalarımızı başlattık. Tüm afet alanlarında yaklaşık 45 bin konut, iş yeri, ahır, köy evinin yapımına başladık. Konutlarımızın büyük kısmını teslim ettik, kalan konutlarımızı da yıl sonuna kadar teslim edeceğiz. 1 ay boyunca tüm sokaklarını tek tek dolaştığımız, enkaz alanlarında sabahladığımız, milletimizle kol kola çalıştığımız Elâzığ ve Malatya’mızda konutlarımızın 26 bin 711’ini bitirdik ve kardeşlerimize teslim ettik. Kalan 6 bin 101 evimizin inşasına da en kısa sürede tamamlayıp, teslim edeceğiz.
Meclis'ten beklentimiz iklim değişikliği kanunu: Mısır’da şu an devam eden COP27 toplantısında da inşallah ulusal katkı beyanımızı dünya kamuoyuyla paylaşacağız. Yüce Meclisi’mizden en büyük beklentimiz İklim Değişikliği Kanunu’nun hazırlanması ve Genel Kurul’dan geçirilmesidir. Bu kanun, 2053 net sıfır emisyon ve yeşil kalkınma hedeflerimizin geliştirilmesi için hukuki ve güçlü bir altyapı sağlayacaktır.
Şehirlerimizi TOGG'a hazırlıyoruz: Bugün sürdürülebilirlik ve çevre koruma anlayışıyla geliştirdiğimiz akıllı uygulamalar; 81 ilimizde yürüttüğümüz Akıllı Bina projelerimiz; şehirlerimiz arasındaki rekabeti ve sürdürülebilir şehircilik tecrübemizi arttırıyor. Sıfır emisyon üreten, çevreyi kirletmeyen yerli ve milli otomobilimiz TOGG’un ihtiyaç duyduğu teknolojik altyapı, şarj istasyonları, otopark sistemleri ve simülasyon ortamlarını inşa ediyor, şehirlerimizi TOGG’a hazırlıyoruz.
Doğa harikası Salda Gölü'müzü koruma alanı ilan ettik: Ayder ve Salda Gölü’müze ayrı bir parantez açmak isterim. Ayder Yaylamızda, doğal dokuyu korumak amacıyla çok titiz bir çevre ve doğa koruma projesi yürütüyoruz. İçme suyu, kanalizasyon, yağmur suyu, otel ve yerin altındaki otoparkıyla; göreni hayran bırakan Ayder’i eski günlerine taşıyoruz. İnşallah 2023 yılı başında milletimiz bambaşka bir Ayder’le karşılaşacak. Doğa harikası Salda Gölü'müzü koruma bölgesi ilan ettik. Tüm kaçak yapıları yıktık. Çöp dağlarını ve konteynerleri ortadan kaldırdık. Beyaz Adalar’a ziyaretçiyi sınırlandırdık. Araç girişini tamamen engelledik. Vatandaşımız için temel ihtiyaçları giderecekleri alanları yaptık. Ve bugün Salda’mız bambaşka bir güzellikte geleceğe yürüyor. Hem iklim değişikliğine uyum hem de sağlıklı nesiller için mikromobiliteyi teknik ve finansal açıdan destekliyoruz.
Hazine taşınmazlarını kamunun hizmetine sunduk: Yerli ağaç türlerimizi arttırmak, orman alanlarını çoğaltmak, eğitim, sağlık ve spor tesisleri için 4 milyar metrekare yüzölçümlü Hazine taşınmazını kamunun hizmetine sunduk. Cumhuriyet tarihinin en büyük sosyal konut projesi için, 300 milyon metrekare araziyi vatandaşlarımızın istifadesine sunduk. Sadece 2022 yılında, 53 milyar lira yatırım tutarlı, yaklaşık 2 milyon metrekare büyüklüğündeki taşınmazı yatırımcılarımızın hizmetine tahsis ederek, on binlerce kardeşimize iş imkânı sağladık."