Alexandria Troas Antik Kenti Ezine'nin Dalyan köyünde bulunuyor. 2 bin 400 yıllık antik kentin kazı çalışmaları 1997 ile 2009 yılları arasında Alman ekip tarafından yürütülürken 2011'den beri Ankara Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Erhan Öztepe başkanlığındaki ekiple sürdürülüyor.
Bu yılki kazılarda ise heyecanlandıran buluntulardan biri, 1900 yıllık 2 atık su kanalı oldu. Kazı çalışmalarının 12. sezonunda olduğunu ifade eden Prof. Dr. Öztepe, kazı sezonunun sonuna gelmek üzere olduklarını aktardı. Bundan sonra da başka çalışmalarla kazıların devam edeceğini söyleyen Prof. Dr. Öztepe, "2022 yılında bizden önceki Alman araştırma ekibinin bir kısım itibariyle araştırmış olduğu 'aşağı agora' dediğimiz bölgede eski sondajları birleştirerek, açılmamış alanları açıp, genişlettik ve yeni veriler elde ettik" dedi.
'Yürüme zeminin altında bir altyapı'
Bu yeni verilerden birinin ise 2 atık su kanalının girişine ulaşmaları olduğunu belirten Prof. Dr. Öztepe, bu kanalların önemini şöyle açıkladı:
Antik dönemde, özellikle Roma döneminde bu atık su kanalları taş duvar örgüler ve taş kanallar şeklinde oluşturulmuş kanallardır. Pişmiş toprak borularla taşınan temiz su kullanıldıktan sonra bu kanallarla deşarj edilir. Bu 2 kanaldan bir tanesi yüzeye 1,5- 2 metre derinlikte, diğeri ise yürüme zemininden yaklaşık 5,5- 6 metre aşağıda. Ulaştığımız 2 kanal içerisinde gelecek yıl ilgili uzmanlarla çalışma gerçekleştireceğiz. İçeri kamera salarak tonozlar üzerinde devam ettiğini görme imkanımız oldu. Oradan aldığımız en kaba veriler, bize çok farklı yönlerde, yürüme zeminin altında bir altyapı olduğunu gösterdi.
Başka bulgulara kapı açtı
Gelecek yıl atık su kanallarının içinde temizlik çalışmaları yapılacağını belirten Prof. Dr. Öztepe, içeride atık suyla gelen, milin içine karışmış olan çeşitli bulgulara rastlama ihtimallerinin de olduğunu söyledi. Bu bulguların ise o dönemde yaşanan olaylara dair bilgiler sunacağını belirten Prof. Dr. Öztepe, "Bu tip tapınak alanlarındaki çöplükler, atık su kanalları, özellikle küçük buluntuların üzerinden bilgi vermek açısından önemli. Biz bu alanın temizliğini yaptıktan sonra korumasını yapacağız, güvenliğini sağlayacağız. Gelecek yıl belki daha fazla bilgi sahibi olma imkanını bulacağız. Bu kanallar büyük ihtimalle 1800-1900 yıllık civarında" diye konuştu.
1900 yıllık kanalizasyon
Şu anda antik kentin bulunduğu Dalyan köyünde kanalizasyon sisteminin olmadığını vurgulayan Prof. Dr. Öztepe, yaklaşık 1800-2000 yıl aralığındaki bu antik kentte ise kanalizasyon olduğunu söyledi.
'Kendi döneminin metropolü'
Öztepe sözlerini şöyle tamamladı:
Tapınak bölgesi, cadde kenarı, aşağı agoranın zemininde bu tip kanalları görüyoruz. Bu da bize bütün kentin altında bilmediğimiz başka bir mimari oluşumun varlığını da gösteriyor. Bugün belki modern kentlerde, metropollerde karşılaşabileceğimiz kanal sistemi Alexandria Troas'ın altında söz konusu. Bu detay toplum için şaşırtıcı olabilir ancak bizim için büyük Roma kentlerinde beklenebilecek bir durum. Bu da teraslar üzerinde yükselmekte olan antik kent için çok önemli. Alexandria Troas, kendi döneminin bir metropolü.