Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) ile Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) iş birliğiyle her yıl 7 Haziran’da kutlanan Dünya Gıda Güvenilirliği Günü, bu yıl “Bilimin Işığında Eylemler” temasıyla gerçekleştiriliyor. Gün, güvenli gıdaya erişimin önemine dikkat çekiyor.
FAO’nun 2025 Dünya Gıda Güvenilirliği Günü Raporu’na göre, her yıl dünyada 600 milyon kişi gıda kaynaklı hastalıklarla mücadele ediyor. Bu hastalıkların tedavi maliyeti yıllık 15 milyar doları bulurken, düşük ve orta gelirli ülkelerde üretkenlik kaybı ve sağlık harcamaları nedeniyle ekonomik zarar 110 milyar doları aşıyor.
FAO Türkiye Temsilci Yardımcısı Ayşegül Selışık, Anadolu Ajansı’na yaptığı açıklamada, güvenilir gıda konusunda farkındalığın artırılması gerektiğini vurguladı. Selışık şu ifadeleri kullandı:
"Tükettiğimiz gıda güvenli değilse hiçbir şekilde ona gıda diyemeyiz."
Gıda güvenilirliğinin yalnızca üretim değil, mevzuat ve denetim süreçlerinin tamamını kapsayan bir disiplin olduğuna dikkat çeken Selışık, tüketici bilincinin önemine de değindi:
"Aldığınız ürün gerçekten hijyenik olarak üretilmiş mi? Gıda kodeksine uygun üretilmiş mi? Bakanlığın denetiminden geçmiş mi? Ve o zincir içerisinde her aşamadan geçmiş bir ürün olarak rafa gelmiş mi? Bunun farkındaysanız eğer o zaman güvenilir bir gıda tüketiyorsunuz ve hastalık riskinden kesinlikle uzaksınız demektir."
Gıda güvenilirliğine dair verileri paylaşan Selışık, durumu şöyle özetledi:
"420 milyon insan da güvenilir gıda tüketmediği için ölüyor. En son rakamlarımız bu şekilde. Ve 5 yaşın altındaki çocukların da bu güvenilir olmayan gıdalar nedeniyle hastalandığı, zehirlendiği ve ölümle karşı karşıya kaldığını biliyoruz. Bu rakam da yaklaşık 125 milyon. Oldukça büyük bir rakam."
Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri’nin açlığa son vermeyi amaçladığını hatırlatan Selışık, bu hedefin ancak güvenilir gıda ile mümkün olduğunu belirtti:
"Üretilen gıdanın bilimsel yöntemlerle üretilip o denetimden, o süreçten geçip raflara ulaşmasını, tedarik zincirinde doğru şekilde taşınıp, ulaştırılıp, soğuk zinciri bozulmadan o rafa ulaşmasını sağlamamız lazım."
Üretim sürecinde çiftçiden tüketiciye kadar herkesin sorumluluk taşıdığını vurgulayan Selışık, denetimsiz üretimin tehlikelerine de değindi:
"Çiftçiyi de konuşmamız lazım. Pestisit ilacını doğru şekilde kullanmazsa, aşırı kullanırsa, zamanında hasat etmezse, erken hasat ederse, kalıntılarla size sunarsa… O ürünün güvenilir olduğunu temin edemeyiz."
FAO’nun Türkiye ile iş birliği çerçevesinde yürüttüğü projelere de değinen Selışık, ülkenin Orta Asya’daki çalışmalara öncülük ettiğini söyledi. Türkiye’nin AB ile uyumlu mevzuatı sayesinde Orta Asya ülkelerine uzman desteği sağladığını belirtti.
Ayrıca FAO’nun Türkiye'de yürüttüğü yeni projelerden biriyle pazarlarda açıkta satılan doğal ürünlerin hijyenik koşullarda sunulmasına yönelik çalışmalar yapıldığını aktardı. Bu projeyle tüketicilerin bilinçlendirilmesi hedefleniyor.
Gıda israfının önlenmesine yönelik 10 yıllık bir eylem planı hazırladıklarını belirten Selışık, "Bu plan FAO’nun teknik desteğiyle oluşturuldu ve dünyadaki benzer girişimlerle birlikte uygulanıyor" dedi.
Rusya-Ukrayna savaşı ve İsrail-Filistin çatışmalarına da değinen Selışık, bu bölgelerde tarım arazilerinin tahrip olması nedeniyle açlığın giderek arttığını söyledi:
"Açlık o bölgelerde giderek artıyor. Çünkü arazi giderek kullanılamaz hale gelmiş durumda."
Savaş ortamında hijyenik gıda üretiminin de mümkün olmadığını vurgulayan Selışık, FAO’nun bu bölgelerde teknik projeleri sürdürmeye çalıştığını belirtti. Ancak insani yardımların BM'nin diğer kuruluşları tarafından yürütüldüğünü ifade etti.
Son olarak barış vurgusu yapan Selışık, "Çatışmaların durması, barışçıl bir ortamın oluşması hepimizin arzusu. Dilerim en kısa zamanda oradaki çatışmalar son bulur." dedi.