Cumhuriyet Gazetesi'nden Gamza Bal'ın haberine göre; Sera Yatırımcıları ve Üreticileri Birliği (SERA-BİR) Derneği Başkanı Müslüm Yanmaz, “Üreticilerin büyük çoğunluğu sezonu kârsız hatta zararla kapattı” dedi.
1 Ağustos 2018-Haziran 2019 aralığındaki üretim sezonunda girdi maliyetlerinin yüzde 51 yükseldiğine dikkat çeken Yanmaz, “1 kilo domatesteki üretim maliyetimiz 3.2-3.7 TL arasında. Ancak bu ürünü yıl genelinde 3 liranın üzerinde satamadık” dedi.
VERİM AZALDI
En temel girdi maliyetlerinin işçilik, sulama-gübreleme, paketleme-nakliye ve ısıtma olduğunu dile getiren Yanmaz, “1 dekarda 80 bin TL maliyetimiz var. Afyon’da bu maliyet 120 bin TL’ye kadar çıkıyor.
Bu yıl iklim koşullarının etkisiyle güneşli gün sayısı azdı. Hem yetersiz ışık hem de yağışlardan dolayı yetersiz kalan havalandırma, bitkide hastalıklara sebep oldu. Bu da bir dekardaki verimin 30 ton olması gerekirken 17 tonda kalmasına yol açtı. Verimin düşmesi maliyetlerimizi daha da artırdı” diye konuştu.
MALİYETLER ZORLUYOR
Yalnızca sera üreticileri değil, ülke genelindeki tüm üreticiler benzer sorunlar yaşıyor. Bunların temelindeki önemli sebeplerden biri tarımsal girdi maliyetlerinin yaklaşık yüzde 90’ının ithal olması ve kurun artmasıyla maliyetlerin de tırmanması.
Salatalık ve kabakta üretim maliyetlerini kurtarmayan fiyatlar, üreticilerin bu ürünleri söküp yeni ürün ekmelerine sebep olmuş, bu da ek masrafa girmelerine yol açmıştı.
Ancak geleneksel üretimin yanı sıra profesyonel seracılıktaki yatırım maliyetlerinin daha ağır olduğunu anımsatan sektör temsilcileri, durumun girdilerin zamlanmasıyla daha da içinden çıkılmaz bir hal alındığını anlatıyor. Hem geleneksel hem de bitkiye su yoluyla besin verilen topraksız üretimin yapıldığı profesyonel seracılıktaki girdilerin en önemlilerinden biri elektrik. Geleneksel seralarda ısıtma, çoğunlukla elektrikle sağlanırken, profesyonel seralardaki ısıtma jeotermal ya da kömürle yapılabiliyor.
Jeotermali elde etmek için elektrik kullanılıyor. Son bir yılda tarımda kullanılan elektriğin maliyeti ise yüzde 76.4 arttı. Bu yüzden ziraat sektörü temsilcileri, elektrikte yüzde 18 olan KDV’nin sıfırlanıp yüzde 1 enerji fonu ve yüzde 2 TRT payının kaldırılmasını talep ediyor.
SEBZE İHRACATI YÜZDE 20 DÜŞTÜ
Akdeniz İhracatçı Birlikleri’nin Yaş Meyve ve Sebze Sektörü Türkiye Geneli Değerlendirme Raporu, sebze ve meyve ihracatının düşmeye devam ettiğini ortaya koydu. Rapora göre, 2019’un ilk 8 ayındaki sebze meyve ihracatı geçen yılın aynı dönemine kıyasla miktarda yüzde 20, değerde yüzde 13 azaldı. En çok düşüş, miktarda yüzde 32, değerde yüzde 39 ile narenciye grubunda görüldü.