Elektriğe ardı ardına gelen zamlar nedeniyle enerji maliyetleri kilovatsaat başına 23 cent’e çıkan Türk tekstilcileri, başta Çin olmak üzere enerji maliyeti 5-11 cent arasında değişen Özbekistan, Bangladeş, Pakistan ve Hindistan gibi ülkelerle rekabet edemez hale geldi. Uşak, Kahramanmaraş ve Gaziantep gibi birçok ildeki tekstil üreticileri ya kapılarına kilit vurmaya ya da üretimlerine ara vermeye başladılar.
‘Bakanlıkların enerji maliyetinden haberi var mı?’
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Tekstil Geri Dönüşüm Başkan Vekili Arif Öztan Türkiye’nin yüksek enerji maliyetleri nedeniyle tekstilde başka ülkelerle rekabet edemez hale geldiğini belirterek, “Bugün bir tekstil fabrikası yaptığı toplam cironun yaklaşık dörtte birini elektrik giderine ayırmak durumunda. Örneğin, aylık 200.000 ton iplik üretim hacmine sahip, orta ölçekli bir üretim tesisinin aylık elektrik fatura bedeli yaklaşık olarak toplam maliyetinin dörtte birine tekabül ediyor” dedi. Türkiye’de elektriğin kilovatsaat ücretinin 23 cent’e çıktığına dikkat çeken Öztan, “Çin’de elektriğin kilovatsaati 8 cent, Özbekistan’da 5 cent, Bangladeş’te 10 cent, Pakistan ve Hindistan’da 11 cent. Bu fiyatlar ile maalesef işimizin sürdürülebilirliği kalmadı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın bu enerji fiyatları ile rekabetçiliğimizi kaybettiğimizden haberleri var mı? Varsa önlem alıyorlar mı?” diye sordu. Öztan, Uşak Organize Sanayi Bölgesi’ndeki 33 firma ile birlikte kurdukları 31,842 megavat hacmindeki güneş enerjisi santralleri ile temiz enerji kaynağı kullanımını artırarak hem üretim maliyetini azaltmaya hem de iklim değişikliğine neden olan karbon salımının azaltılmasına katkıda bulunmaya çalıştıklarını belirten Öztan, sözlerini şöyle sürdürdü:
‘Devletten destek bekliyoruz’
“Fakat bireysel düzlemde verdiğimiz bu çabaya ek olarak devletimizden enerji alanında üreticinin sırtında çok büyük bir yük haline gelen enerji maliyetleri ile ilgili bir destek bekliyoruz. Geçmişte 5084 sayılı Yasa ile bu konuda üreticiye bir destek verilmişti. Buna ek olarak, yine bu yasa kapsamında sağlanan SSK indirim teşviğine benzer bir çalışma ile üretici için çok büyük bir maliyet kalemi haline gelen işçilik giderleri alanında da devletimizden destek görmeyi bekliyoruz. Bu beklediğimiz destek ve teşviklerin yanı sıra tekstil alanında yapılan geri dönüşümün önemi ile ilgili toplumsal farkındalık yaratılması adına kamu spotları hazırlanmasının ve tüm sektörleri kapsayan bir geri dönüşüm veri bankası kurulmasının da çok faydalı olacağına inanıyoruz.”
‘Gaziantep’te işten çıkarmalar başladı’
Sanayi firmalarına finansal danışmanlık yapan Erol Taşdelen de, navlun maliyetlerinin de düşmesinin etkisiyle Türkiye’de enerji maliyetlerinin yükselmesinin tekstil sektörünü savunmasız bıraktığını söyledi. Düşük maliyetli üretimin yanı sıra Çin’in stokları eritmek için bazı ürünlerde maliyetinin altına tekstil ürünleri de satmaya başlamasının Türk tekstil sektörünün korkulu rüyası haline geldiğini belirten Taşdelen, şunları söyledi:
“Çin menşeli mensucat ve tekstil ürünleri için acil damping önlemi alınmaması halinde kısa sürede yıkıcı etki kendini gösterecek. Hazır giyim, halı, yolluk, kumaş gibi mamul girişleri tekstil sektörünü tehdit etmeye başladı. Çünkü son zamanlarda Çin menşeli tekstil ürünlerine piyasada daha sık rastlanır oldu. Gaziantep’teki halı sektöründe işten çıkarmalar başlarken, Çin etkisinin önüne geçilmez ise tekstil giyim sanayisi başta olmak üzere daha çok tekstil fabrikası üretime ara vermek zorunda kalacak. Bu da durgunluğun yanında işsizlik anlamına geliyor.”
Hazır giyimde yılbaşı zamları kapıda
TOBB Türkiye Hazır Giyim ve Konfeksiyon Sanayii Meclis Başkanı Şeref Fayat da hazır giyimde eskiden kaale bile almadıkları enerjinin şu anda yüzde 4’e yakın maliyet kalemi oluşturduğunu belirterek, böyle giderse yeni zamların kaçınılmaz olduğunu söyledi. Fayat, “Büyük ihtimalle yılbaşı sonrasında zam yapılır, seçime kadar da gündeme gelmez” dedi.