Eskiden çok sıcak bakılmayan ve tehlikeli bulunan kredi kartı artık neredeyse herkesin cebinde. Bundan çok değil 10 sene önce pahalı teknolojik ürünler için taksitlendirme seçeneğini tercih eden vatandaş artık aldığı maaşı hiçbir şeye yettiremiyor, kredi kartı kullanmak zorunda kalıyor.
Yılın ilk 3 ayın da kredi kartı harcamalarındaki artış devasa boyutlara ulaştı. Yüzde 100’ü aşan harcamaların kategorileri ise acı tabloyu bir kez daha gözler önüne seriyor. Gıda, market, AVM ve akaryakıt harcama grupları, yüzde 33.7’lik pay ile toplam kredi kartı harcamalarının 3’te 1’ini oluşturuyor. Yani vatandaşın kredi kartıyla yaptığı harcamaların neredeyse tamamı temel ihtiyaçlardan oluşmakta.
Artan fiyatlar karşısında geliri yetersiz kalan vatandaş kredi kartlarına sarılmaya devam ederken, gıda ve akaryakıt fiyatlarındaki artışlar kart harcamalarını katladı. 2024’ün ilk üç ayında vatandaşın yaptığı kredi kartı harcamalarının 3’te 1’ini gıda, market, alışveriş merkezleri (AVM) ve akaryakıt grupları oluşturdu.
Bankalararası Kart Merkezi’nin (BKM) verilerden yapılan derlemelere göre, bu yılın ilk 3 ayında market ve AVM’de kredi kartı ile yapılan harcamalar geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 116.20’lik artışla 432 milyar 529 milyon 770 bin TL’ye ulaştı.
Aynı dönemde akaryakıt alımlarında kredi kartı ile yapılan harcama tutarı yüzde 142.05 arttı ve 166 milyar 354 milyon 530 bin TL oldu. Gıda enflasyonu ve lokantalardaki yüksek fiyat artışları nedeniyle bu gruplarda kredi kartıyla yapılan ödemeler de katbekat artış gösterdi.
2024’ün ilk üç ayında, 2023’ün aynı dönemine göre kredi kartıyla yapılan yemek harcamalarındaki artış yüzde 143.89 ile 116 milyar 735 milyon 380 bin TL’ye yükselirken, aynı dönemde çeşitli gıda harcamaları için yüzde 131.36’lık artışla 179 milyar 366 milyon 290 bin TL kredi kartıyla ödendi.
BKM verilerine göre, yılın ilk 3 aylık döneminde toplam kredi kartı harcamalarının yüzde 33.78’ini market ve AVM, akaryakıt, yemek ile çeşitli gıda harcamaları oluşturdu. Söz konusu dönemde kredi kartı ile yapılan 2.6 trilyon liralık harcamadan 894.9 milyar lirası bu dört gruptan yapılan harcamalardan geldi.
Ocak-Şubat-Mart 2023 döneminde ise kredi kartıyla yapılan toplam harcama tutarı 1.1 trilyon liraydı. Söz konusu dönemler itibarıyla kart harcamalarında yıllık artış oranı yüzde 137.47 oldu.
HARCAMALARIN YÜZDE 25’İNİ GIDA KALEMİ OLUŞTURDU
Tüketici fiyatlarına etki eden ana harcama grupları içinde nisan ayında en yüksek ağırlığı yüzde 24.98 oranla gıda ve alkolsüz içecekler grubu oluşturdu. Türkiye İstatistik Kurumu’nun verilerine göre; nisan ayında yıllık tüketici enflasyonu yüzde 69.80 oranla bu yılın en yüksek seviyesine çıktı.
Tüketici enflasyonunu oluşturan toplam 12 ana harcama grubunda ağırlığı en yüksek harcamalar; yüzde 24.98 oranla gıda ve alkolsüz içecekler, yüzde 17.35 oranla ulaştırma, yüzde 14.20 oranla konut, yüzde 8.17 oranla lokanta ve oteller, yüzde 8.12 oranla ev eşyası ve yüzde 6.94 oranla giyim ve ayakkabı oldu.