TBMM Plan Ve Bütçe Komisyonu’nda dün borçların yapılandırılmasına ilişkin yasa teklifi görüşüldü. Komisyona sunulan etki analizine göre kesinleşmiş alacaklarla ilgili yapılandırma hükümleri kapsamında vergi dairelerine ödenmesi gereken toplam 521 milyar liralık alacak var. Vergi dairelerine borçlu sayısının ise 14 milyon 156 bin 341 kişi olduğu belirtildi.
Hürriyet'ten Neşe Karanfil'in haberine göre, komisyona sunum yapan AKP Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş, "521,2 milyar liralık alacak aslı var. 316,1 milyar liralık gecikme zammı da dahil olmak üzere toplam 837,3 milyar liralık alacak söz konusu. Bu alacakların yaklaşık yüzde 60’ının yani 500 küsur milyar liraya yakın kısmının tahsil kabiliyeti kalmamış. Burada 300 ila 350 milyar liralık bir kısmın barış kapsamına gireceğini düşünüyoruz. 500 milyar civarında ‘donuk alacak’ diye ifade edilen, çok önceden gelen bir miktar söz konusu. SGK’nın ise 196 milyar liralık alacak aslı var, 166 milyar lira da gecikme cezası olmak üzere toplam 362 milyar liralık alacak bu sistemle yapılandırmaya girmektedir” diye konuştu.
14,6 milyon kişinin SGK’ya borcu var
Etki analizine göre 14,6 milyon kişinin SGK’ya olan 196 milyar liralık borcu yapılandırma kapsamına giriyor. Düzenleme ile 3 milyon 277 bin 5 kişinin borcu yapılandırılacak. Ancak borcu silinecek 332 bin 450 işyeri düşüldüğünde, sayı 2 milyon 944 bin 555 işyerine düşecek.
91,3 milyar liralık tahsilat bekleniyor
Komisyona sunulan etki analizinde yapılandırma kapsamına giren borçlara yönelik başvuru süreci tamamlanmadan tahsil edilecek ve vazgeçilecek alacak tutarına ilişkin tahmin yapılamadığı belirtildi. Bununla birlikte son yapılandırma kanunu çerçevesinde kesinleşmiş alacaklar ile başvuru ve tahsilat tutarı dikkate alındığında vergi alacakları için 43,5 milyar liralık tahsilat yapılabileceği kaydedildi. Sigorta alacakları için de 47,8 lira olmak üzere toplam 91,3 milyar liralık tahsilat beklendiği kaydedildi.
2 bin lirayı geçmeyen borçlar silinecek
Yasa teklifiyle 31 Aralık 2022 tarihi öncesi olan ve toplam tutarı 2 bin lirayı geçmeyen borçlar silinecek. Elitaş, Plan Bütçe Komisyonu’na yaptığı sunumda 2 bin lirayı aşmayan alacaklara faizin de dahil olduğunu söyledi. Yasa teklifine göre; bu borçların 1 Ocak 2023 tarihi itibarıyla tahsil dairesi kayıtları esas alınacak. Bu tahsilden vazgeçilmiş alacaklarla ilgili açılmış davalar, alacaklı tahsil dairesinde alacağın silindiğine ilişkin bildirimi üzerine mahkeme tarafından sonlandırılacak. Teklifle Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından takip edilen 500 lirayı aşmayan asli alacaklar silinecek. Bu kapsamda 1.7 milyar liralık bir alacağın silinmesi bekleniyor. Yasa teklifine göre 31 Aralık 2020 tarihine ilişkin olduğu halde ödenmemiş işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi ve idari para cezası asılları 500 lirayı aşmıyorsa silinecek. Türkiye’ye izinsiz giriş yapan yabancılara 6458 sayılı Yasa’ya göre kesilen ancak bu kişilerin yurtdışında olmaları nedeniyle tahsil kabiliyeti kalmayan idari para cezaları silinecek.
4,5 milyar liralık gecikme zammı silinecek
Geri ödemesi başlamış veya takip için vergi dairelerine bildirilmiş olan öğrenim ve katkı kredilerinin 4,5 milyar liralık gecikme zammı silinecek. Bu kapsamda vergi dairelerince takip edilen 1 milyon 431 bin 535 kişinin borcu kapsama girecek.
Eşdeğer eşya ve yeniden kullanılabilir parçaların sigorta sektöründe kullanılmasının önünü açan düzenleme ile Trafik sigorta poliçeleri için 1,4 milyar lira, kasko poliçeleri için 2,4 milyar lira olmak üzere toplam 3,8 milyar lira tasarruf sağlanması öngörülüyor.