TÜİK, kamu çalışanlarının maaş artışlarında gözetilen yıllık enflasyonu yüzde 19 olarak duyurdu. Ancak harçlardan, cezalara kadar tüm vergi kalemlerinde baz alınan Yeniden Değerleme oranı yüzde 36 oldu. Mutfaktaki yangını büyüten tabloyu www.halktv.com.tr'ye yorumlayan ekonomist Mustafa Sönmez "bu tam anlamı ile çiftte standart ve asla kabul edilemez" dedi. Sönmez, asgari ücrete, memura, emekliye yapılacak zammın hem enflasyonu hem de büyüme oranını baz alarak belirlenmesi gerektiğini ifade etti.
2023 yılındaki harç, vergi ve cezaların belirlenmesinde kullanılan Yeniden Değerleme oranı için 'Bu muazzam bir rakam " yorumu yapan Ekonomist Mustafa Sönmez, "Geçen yıl Yeniden Değerleme oranı yüzde 9'du. Bir yılda 4 kat artmış. Bu rakam dövizin sert yükselişi ile bu kadar tırmanmıştır. Döviz 16 yılın rekorunu kırdırdı. Bu ağır bir yük. Bir çok verginin yüzde 36 oranında artması demek. Devlet kendi alacağına şahin olurken vatandaşa cimri olmaya devam ediyor. Devlet kendi alacağı vergilere yüzde 36 zam yaparken vatandaşın maaşına enflasyon oranında zam yapacak. Bu oran da yüzde 19.89 olarak açıklandı" dedi.
Yeniden Değerleme başka bir enflasyonu da tetikleyecek
Yeniden Değerleme ile yapılacak yüzde 36'lık zammın başka bir enflasyonu da tetikleyeceğini açıklayan Mustafa Sönmez "Bu parayı ödeyenler bu rakamları kendi mal ve hizmetlerine mutlaka yansıtacaktır. Cumhurbaşkanı bu Yeniden Değerleme oranını düşürme yetkisi var. Tüm kamuoyunun bu rakamın makul seviyeye çekilmesi için bir baskı kurması gerekir. Çünkü bu haklı bir şey değil.
Bu çifte standart asla kabul edilemez
Sen bütçede emeklilerin, memurların maaşlarını ve ya işçilere yapılacak asgari ücreti TÜFE'yi yani yüzde 19.89'u dikkate alıyorsun, iş kendi gelirin söz konusu olunca da ÜFE'yi yani yüzde 36.20'yi baz alıyorsun. Burada çifte standart var. Bu durum asla kabul edilemez" dedi.
İktidarın kurnaz esnaf oyunu
Yapılacak zamlar ile ilgili yaptığı değerlendirmede iktidarın tutumunu kurnaz esnaf oyununa benzeten Ekonomist Mustafa Sönmez sözlerine şöyle devam etti:
"Tüketici Fiyat Endeksi yani TÜFE'nin yüzde 19.89 açıklanması bana kalırsa kurnaz esnaf oyunudur. 20 liralık etiketi 19.99 lira gösteren esnaftan devletin ne farkı kaldı? Bakın en son doğalgaza yapılan yüzde 48'lik zam Ekim ayı enflasyonuna yansımadı. Bu rakamları Kasım'da göreceğiz. Tüm traşlamalara ve kırpmalara rağmen bu açıklanan yüzde 19.89 inanılmaz yüksek bir rakam. Bu enflasyon açıklaması Merkez Bankası'nın son güncellediği tahminlerden kat be kat fazladır. Bu enflasyon insanların aldığı maaşlarını ve gelirlerini düşürmüştür. Gıda enflasyonu yüzde 27 olarak açıklandı bu yüksek bir rakam. Bu arada üretici fiyatları durmak bilmiyor. Üretici fiyatlarındaki aylık artış yüzde 6 ve yıllık yüzde 46'yı buldu. Bu rakam önümüzdeki aylarda tüketici enflasyonu ciddi bir şekilde yukarıya doğru çıkacağının işaretidir"
Asgari ücretin en az bin lira olması gerekir
Asgari ücretin belirlenmesinde hem enflasyonun hem de büyüme oranının dikkate alınması gerektiğini belirten Sönmez, "Asgari ücret görüşmeleri başlayacak. Asgari ücret görüşmelerinde hem bu enflasyon rakamlarını hem de büyüme oranlarını enflasyona yansıtması lazım. Yani yüzde 20 tüketici enflasyonu yüzde 9 büyüme payı olmak üzere en az yüzde 30 zam yapılması gerekir. Asgari ücretin net 4 bin liraya yükseltilmesi lazım. Bu yapılmazsa toplumda çok büyük bir yoksullaşma yaşanır. Hükümet çevreleri asgari ücrete anlamlı bir zam yapılacağı konuşuluyor ama onların anlamlı zamdan anladıkları nedir bu önemli. Bizim şu an kamuoyunda asgari ücretin en az 4 bin lira olması gerektiğini vurgulayan görüşlerimizi dillendirmemiz gerekiyor " dedi.