Emeklide aktif-pasif dengesi bozuluyor. Birçok emekli EYT’ye kavuşmayı iple çekerken emekli olanların büyük bir kısmı da emekliliğe kavuştuktan sonra çalışmaya devam ediyor. Vtandaş emekli aylığını hiçbir şeye yettiremiyor.
Hükümetin ülkeyi borç batağına sürüklemeyi göze alıp da vazgeçemediği saray sevdası enflasyonun bu denli yükselişindeki en büyük problemlerden biri. “Çalıyor ama çalışıyor” diyenlerin dahi artık göz ardı edemediği savurganlık emekliye de asgari şartlarda yaşama hakkını sunmayı engelliyor.
Vatandaşa “Kemerlerinizi sıkın, sabredin” naraları atan hükümet itibardan tasarruf etmezken, son model milyonlarca liralık araç konvoylarına atlayıp diyar diyar gezmeye devam ediyor.
Emekliye ise yeşil ışık önümüzdeki birkaç yıl boyunca yanmayacak gibi gözüküyor. Milyonlarca emekli açlık sınırının yaklaşık 7 bin lira altında maaş alıyor. Asgari ücretlide TÜİK’in açıkladığı son resmi verilerle açlık sınırının altına geriledi.
Milyonlarca emeklinin kök aylığı 10 bin liranın altında. Aradaki fark Hazine tarafından karşılanarak emeklilerin aylıkları 10 bin liraya tamamlanıyor. Temmuzda sadece kök aylıklara mevzuattan kaynaklanan artışlar yapılırsa emekliler için değişen bir şey olmayacak. Örneğin 7 bin lira kök aylığı olan emekli yine 10 bin lira almaya devam edecek.
Diğer yandan sosyal güvenlikteki aktif-pasif dengesi de hızla bozuluyor. Normalde 4 ya da 3 çalışana 1 emekli düşmesi gerekirken, Türkiye’de bu oran 1.63’e kadar geriledi. CHP TBMM Grubu’nun ekonomi raporunda konuya yer verildi.
Rapora göre, bu yıl şubat ayında aktif sigortalı sayısı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 2.3 (586 bin kişi) azalarak 25 milyon 97 bine kadar gerilerken, pasif (emekli) sigortalı sayısı ise dosya bazında yüzde 16.6 oranında artarak 15 milyon 352 bine, kişi bazında ise (bir dosyadan birden fazla aylık ödemesi yapılması nedeniyle) yüzde 15.6 oranında artarak 16 milyon 154 bine kadar yükseldi.
EYT düzenlemesinin etkisiyle yaşanan bu gelişme sonucu geçen yıl şubat ayında 1.95 olan aktif/pasif oranı bu yıl 1.63’e indi. Raporda, “Buna göre halen 1.6 çalışan bir emekliye bakıyor” denildi. Aktif sigortalı, diğer bir ifadeyle çalışıp ödediği pirimle sosyal güvenlik sistemini finanse edenlerin sayısı azalırken, sosyal sigorta kapsamı da genişliyor.
Son bir yılda yüzde 1.6 oranında artan sosyal güvenlik kapsamındaki nüfus 75 milyon 617 bin kişiye yükseldi. Sosyal güvenlik sisteminin bu yılın ilk dört aylık dönemindeki gelirleri geçen yıla göre 318,9 milyar lira artarak 559,5 milyar liraya yükselirken, giderleri ise 306,8 milyar liralık artışla 570,8 milyar lira oldu. SGK gelirlerinin 258 milyar lirasını ise devlet bütçesinden aktarılan kaynak oluşturdu. Bu ödemenin 11.3 milyar lirası ise doğrudan SGK’nın finansman açığının kapatılması için gerçekleştirildi.