Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Kasım ayı enflasyon oranını açıkladı. Buna göre enflasyon aylık bazda yüzde 3,51 yıllık bazda ise yüzde 21,31 olarak gerçekleşti.
ÜFE 20 yılın en yüksek rakamı
Kasım ayında kaydedilen yüzde 54.62'lik yıllık ÜFE, son 20 yılın en yüksek rakamı oldu. Bu seviyenin üzerinde bir ÜFE rakamı Türkiye tarihinin en ağır ekonomik krizin etkilerinin sürmekte olduğu 2002 yılının Nisan ayında yüzde 58 (o dönemki adıyla TEFE) olarak kaydedilmişti.
TÜFE'de (2003=100) 2021 yılı Kasım ayında bir önceki aya göre yüzde 3,51, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 19,82, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 21,31 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 17,71 artış gerçekleşti.
Ulaştırma zamları rekor kırdı
2021 yılı Kasım ayında artışın önceki aya göre yüksek olduğu ana gruplar sırasıyla, yüzde 6,31 ile ulaştırma, yüzde 5,36 ile çeşitli mal ve hizmetler, yüzde 4,10 ile lokanta ve oteller oldu.
Ana harcama grupları itibarıyla 2021 yılı Kasım ayında en az artış gösteren ana gruplar yüzde 0,03 ile alkollü içecekler ve tütün, yüzde 0,08 ile eğitim ve yüzde 0,58 ile haberleşme oldu.
Üretici fiyatlarında en yüksek artış enerjide
Yüzde 50’yi aşan üretici fiyatlarında ise en yüksek artışların enerji kalemlerinde oldu. Yıllık en yüksek artış kok ve rafine petrol ürünleri yüzde 145,94, ham petrol ve doğalgaz yüzde 116,51, ana metaller yüzde 97,13 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler oldu.
Yıllık en düşük artış ise yüzde 12,60 ile giyim eşyası, yüzde 19,66 ile deri ve ilgili ürünler, yüzde 22,23 ile diğer madencilik ve taş ocakçılığı ürünleri alt sektörlerinde gerçekleşti.
Bir önceki aya göre ham petrol ve doğalgaz yüzde 20,67, kömür ve linyit yüzde 16,72, tekstil ürünleri yüzde 14,37 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler oldu.
Yıllık en düşük artış yüzde 5,77 ile haberleşme ana grubunda gerçekleşti. Bir önceki yılın aynı ayına göre artışın düşük olduğu diğer ana gruplar sırasıyla yüzde 7,91 ile alkollü içecekler ve tütün, yüzde 8,33 ile giyim ve ayakkabı ve yüzde 13,96 ile eğlence ve kültür oldu. Buna karşılık, bir önceki yılın aynı ayına göre artışın yüksek olduğu ana gruplar ise sırasıyla, yüzde 28,90 ile lokanta ve oteller, yüzde 27,11 ile gıda ve alkolsüz içecekler, yüzde 25,14 ile ev eşyası oldu.
Ana harcama grupları itibarıyla 2021 yılı Kasım ayında en az artış gösteren ana gruplar yüzde 0,03 ile alkollü içecekler ve tütün, yüzde 0,08 ile eğitim ve yüzde 0,58 ile haberleşme oldu. Buna karşılık, 2021 yılı Kasım ayında artışın yüksek olduğu ana gruplar ise sırasıyla, yüzde 6,31 ile ulaştırma, yüzde 5,36 ile çeşitli mal ve hizmetler, yüzde 4,10 ile lokanta ve oteller oldu.
Kasım 2021'de, endekste kapsanan 415 maddeden, 34 maddenin ortalama fiyatında düşüş gerçekleşirken, 36 maddenin ortalama fiyatında değişim olmadı. 345 maddenin ortalama fiyatında ise artış gerçekleşti.
İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE'de 2021 yılı Kasım ayında bir önceki aya göre yüzde 3,22, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 18,43, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 19,75 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 17,76 artış gerçekleşti.
Ekim ayı enflasyon rakamı
Ekim ayı enflasyon rakamları kasım ayının başlarında açıklandı. Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) yıllık yüzde 19,89, aylık yüzde 2,39 arttı.
ENAG yüzde 58.65 dedi
ENAG'ın (Enflasyon Araştırma Grubu) sosyal medya platformu Twitter üzerinden paylaşım yaptı. ENAG paylaşımında Kasım ayı Tüketici Fiyat Endeksi'ni açıkladı.
Yaptığı paylaşımda ENAG'ın açıklaması şöyle:
"ENAGrup Tüketici Fiyat Endeksi (E-TÜFE) Kasım ayında %9.91 arttı E-TÜFE’deki son 12 aylık artış oranı ise %58.65 olarak gerçekleşti"
Reuters anketi: Kasımda enflasyon yüzde 20’nin üstünde, zirve 30’u aşabilir
TL’deki devam eden değer kaybı etkisiyle tüketici fiyatları endeksinin (TÜFE) kasımda aylık bazda yüzde 3, yıllık ise yüzde 20,7’yle Kasım 2018’den beri en yüksek seviyeye ulaşması bekleniyor.
Reuters’ın 15 katılımcıyla düzenlediği ankette kasım ayı için yıllık enflasyon tahminleri yüzde 19,3 ile 21,06 arasında değişiyor. Aylık enflasyon tahminleri ise yüzde 1,8 ila 3,3 bandında yer alıyor.
Nisan ayına kadar yedi aylık yükselişin ardından tüketici enflasyonu mayısta tam kapanma tedbirlerinin etkisiyle yüzde 16,59’a düşmüştü. Ardından enflasyon, son birkaç ayda TL’deki değer kaybının etkisinin fiyatlara yansıması ile yüzde 20 civarında yükselmişti. Merkez Bankası politika faizi ise aynı dönemde 4 puan düşüşle yüzde 15 seviyesinde bulunuyor.
Erdoğan’ın düşük faiz politikalarında kararlı olduğunu yinelemesi sonrası bu hafta 13,45’e kadar ulaşarak tarihi zirvesini tazeledi.
Ekonomistler para politikasının ve TL’deki değer kaybının sonrasında enflasyonun mevcut yüzde 20’lerden yüzde 30’a doğru yükselmesini beklerken, MB de enflasyon için ‘arz yönlü ve para politikası etki alanı dışındaki faktörlerin fiyat artışları üzerinde oluşturduğu geçici etkilerin 2022 yılının ilk yarısı boyunca da etkisini sürdürmesini beklediğini’ belirtiyor.
Ekmek gibi işlenmiş gıda fiyatlarına yapılan zamlar, kira bedellerinin artması ve TL’nin devam eden değer kaybının sektörler geneline yayılmış olan gecikmeli geçişkenlik etkileri enflasyonu yükseltici etki yapmaya devam ediyor.
Ayrıca akaryakıt ürünlerine de öfkelendiren fiyat artışları görülüyor. Özellikle son dönemde ekonomistler geçişkenlik etkisinin de arttığına dikkat çekerek önce ÜFE’de sonra TÜFE’de döviz kaynaklı belirgin yükseliş yaşanacağına kesin gözüyle bakıyor.
Merkez Bankası Kasım ayı piyasa katılımcıları anketi: Dolar/TL'de 12 ay sonrası endişe verici...
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Kasım ayı piyasa katılımcıları anketi verilerini açıkladı. Anketin sonuçlarına göre; ekim ayında 9,22 olan 2021 yıl sonu dolar/TL beklentisi, kasım anketinde 9,98'e yükseldi.
12 ay sonrası döviz kuru beklentisi ise bir önceki ankette 10,01 iken, bu anket döneminde 10,93 olarak gerçekleşti.
Enflasyon beklentisi
12 ay sonrası TÜFE beklentisi bir önceki anket döneminde yüzde 13,91 iken, bu anket döneminde yüzde 15,61 oldu. 24 ay sonrası TÜFE beklentisi ise aynı anket dönemlerinde sırasıyla yüzde 11,27 ve yüzde 11,76 olarak gerçekleşti.
Beklentiler şimdiden aşıldı
Enflasyon, Kasım ayındaki yıl sonu beklentisinin üzerinde olurken dolar/TL kuru da bugün 9,98 ile tarihi zirveyi gördü.