Bu gelişmeler, sosyal güvenlik sisteminde önemli bir temizliğin ve düzenlemenin habercisi oldu.
Denetimlerin Ayrıntıları
SGK’nin “Sahte Sigortalılık ve Sahte İş Yeri Takip Platformu” üzerinden yürüttüğü denetimlerde, kayıt dışı istihdamın yoğun olduğu iller başta olmak üzere Türkiye genelinde 101 bin 794 denetim gerçekleştirildi. Bu denetimlerde 1,533 iş yerinin sahte olduğu, 88 bin 455 kişinin ise çalışmadığı halde sigorta priminin ödendiği ya da sahte iş yeri üzerinden sigortalı gösterildiği tespit edildi.
Yaptırımlar ve Geri Alınan Ödemeler
Bu denetimler sonucunda, sahte sigortalılığı iptal eden SGK, sahte olduğu belirlenen hizmetleri silerek, bağlanan aylıkları iptal etti ve yapılan maaş ile diğer ödemeleri faiziyle geri aldı. Sahteciliğin tespit edilmesi halinde iş yerlerine de ciddi yaptırımlar uygulandı. Sahte olduğu baştan beri tespit edilen iş yerlerinin tescil kaydı, e-sigorta şifresi ve iş yeri sicil numarası iptal edildi. Ayrıca, yersiz yararlanılan teşvik ve destekler, gecikme cezası ve gecikme zammı ile tahsil edildi.
Sahte Sigortalılık ve Sosyal Güvenlik Sistemi
Sosyal Güvenlik Denetmenleri Derneği Genel Başkanı Mustafa Şahin, sahte iş yeri ve sahte sigortalılığın sosyal güvenlik sisteminin kronik sorunlarından biri olduğunu belirtti. Şahin, özellikle kayıt dışı istihdamın yüksek olduğu illerde sahte sigortalılığın yaygın olduğunu ve bu durumun genellikle akraba veya tanıdıklara ait iş yerlerinde yapıldığını ifade etti.
Özellikle Hamile Kadınlar Arasında Yaygın
Son dönemde özellikle hamile kadınlar arasında sahte sigortalılıkta bir artış tespit edildiğini belirten Şahin, bu kişilerin SGK’den geçici iş göremezlik ödeneği alabilmek ve özel hastanelerdeki doğum masraflarının bir kısmını kuruma ödetmek için bu yola başvurduklarını söyledi. Şahin, sosyal güvenlik denetmenleri olarak devletin sosyal güvenlik alanında zarara uğramasını önlemek için titizlikle çalıştıklarını vurguladı.
Denetmenlerin Talepleri
Sosyal güvenlik denetmenlerinin özlük haklarının iyileştirilmesi talebi de gündeme getirildi. Şahin, yapılan işin riskine ve niteliğine göre diğer kamu denetim elemanlarından daha düşük özlük haklarına sahip olduklarını belirterek, özlük haklarının merkezi denetim elemanlarıyla eşitlenmesini istediklerini ifade etti. Ayrıca, sosyal güvenlik denetmenlerinin SGK merkez teşkilatına bağlı olarak ve büyükşehirlerde grup başkanlıkları şeklinde örgütlenmesi talebi Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına ve SGK Başkanlığına iletildi.
Bu denetimler ve yapılan işlemler, sosyal güvenlik sisteminin daha şeffaf ve güvenilir bir yapıya kavuşması için atılmış önemli adımlar olarak değerlendiriliyor. Sahte sigortalılık ve iş yerleri konusunda yapılan bu kapsamlı çalışmalar, sosyal güvenlik sisteminin sürdürülebilirliğini ve etkinliğini artırmayı hedefliyor.