Bankacılık sektöründe geniş kapsamlı bir ön araştırma başlatan Rekabet Kurumu (RK), geçen hafta cuma günü birçok özel ve yabancı bankanın yanı sıra kamu bankalarının da genel müdürlüklerine giderek bilgisayarları ve yapılan işlemleri incelemeye başladı.
Reuters'ın haberine göre, üç bankacı bu süreci doğruladı. Rekabet Kurumu da yapılan incelemeyi bir "ön araştırma" olarak tanımladı ve araştırmanın kapsamı hakkında bilgi vermedi.
Rekabet Kurumu'ndan yapılan açıklamada, "Tüm sektörlerle ilgili bu tür ön araştırmalar yapılmakta. Bankalar ile ilgili de bir ön araştırma söz konusu. Bu süreç sonuçlanmadan şu aşamada bir açıklama yapmamız söz konusu değil" denildi.
"Gerekçe, banka yöneticilerinin aralarında anlaşıp faiz belirlemeleri"
T24'ün haberine göre, "görünürdeki gerekçenin, banka yöneticileninin kendi aralarında anlaşıp faizi belirledikleri" iddiası olduğunu, "e-mail yazışmalarından bu iddianın izlerinin araştırılacağını" söylediler.Eski Merkez Bankası bürokratı, ekonomist Uğur Gürses ise söz konusu CEO'ların bilgisayarlarında döviz, swap ve takas kelimelerinde aramalar yapıldığı söylendi.
Reuters haberinde, "Ön araştırma kapsamında rekabet uzmanları bankalarda inceleme yürütüyor. Ön araştırmanın kapsamında bankaların mevduat, kredi, döviz, tahvil, bono, hisse senedi ve aracılık hizmetleri yer alıyor. Bankaların bu faaliyetler sırasında birlikte hareket ederek rekabet yasasını ihlal edip etmediklerine bakılacak" ifadesi yer aldı.
Bankacılar, neyin araştırıldığı konusunda emin değil
Bankacılar ise RK'nın tam olarak neyi araştırdığını anlamadıklarına dikkati çektiler. Bir bankacı, RK yetkililerinin İstanbul'da banka genel müdürlüklerine cuma günü öğleden sonra geç saatlerde gittiklerini ve benzer saatlerde bankaların binalarına giriş yaptıklarını belirtti. Bazı RK yetkilileri işlem yapılan masalara oturarak bilgisayarları inceledi ve zaman zaman daha fazla bilgi de istedi.
Bir başka bankacı ise RK'nın sektörde zaman zaman benzer araştırmalar yapan BDDK ile birlikte hareket etmediğine ve araştırılan bilgilerin bir çoğunun zaten otoritelerin elinde mevcut olduğuna dikkat çekti.
Konunun hassasiyeti nedeniyle ismini vermek istemeyen bir bankacı, "Cuma günü başlayan araştırma bizim için de sürpriz oldu. Araştırılan konular bankaların her türlü işlemi... Ancak bu detayları zaten diğer otoriteler zaten görebiliyorlar. Bu nedenle tam olarak ne aradıklarını bilmediğimiz için konu soru işareti oluşturuyor" dedi.
Bankacılar araştırmalarda özel/kamu/yabancı banka ayrımı da yapılmadığını "tüm sektöre" yönelik bir süreç olarak gördüklerini söylediler.
Finansal piyasalarda art arda düzenlemeler yapılmıştı
Hükümet TL'nin değerinin yüzde 30 civarında eridiği Ağustos 2018'den bu yana finansal piyasalarda art arda bir çok yeni kural ve düzenleme getirdi.
Döviz işlemlerinde teslimatın ötelenmesi ve zorunlu karşılıklarla kredilerin artırılması gibi bazı düzenlemelerin de yer aldığı bu değişiklikler genel olarak para birimine istikrar kazandırmak ve ekonomiyi daralmadan toparlamaya taşımaya destek için atıldı.
RK 2013 yılında 12 bankaya faiz oranlarını birlikte belirlediklerine yönelik soruşturma kapsamında toplam 1,1 milyar TL ceza vermişti. 2017'de de kurumsal kredilerle ilgili bir soruşturma yürütülmüştü.
Albayrak: Ben de sektörden duydum
Üst düzey bir başka bankacı ise araştırmanın rutin olduğunu söyledi. Benzer şekilde Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak da ilgili süreci "ben de sektörden duydum" derken endişe edecek bir şey olmadığını belirtti.