Almanya'nın Köln kentindeki Ford fabrikasında işten çıkarmalar kapıda. 100 yıllık tarihi boyunca ilk kez resmi sendika grevi yaşanan fabrikada, işçiler gelecek kaygısıyla mücadele ediyor.
14 Mayıs'ta gerçekleşen 24 saatlik iş bırakma eylemi, Ford Almanya tarihindeki ilk örgütlü grev olarak kayıtlara geçti. IG Metall sendikasının örgütlediği greve, fabrikadaki 11 bin 500 çalışanın 10 binden fazlası katıldı.
Ford yönetimi, 2027 yılına kadar Köln’deki 2 bin 900 işçinin işine son vermeyi planlıyor. Fabrikada çalışanların önemli bir kısmı Türkiye kökenli göçmenlerden oluşuyor. Üretim geliştirme mühendisi Ahmet Çözmez, üç kuşaktır Ford’la iç içe olan ailesinin hikayesini anlatarak, "Artık eskisi gibi güvende değiliz, endişeliyiz" diyor.
GÜVEN DUYGUSU SARSILDI
Ford Köln fabrikasında çalışanlar arasında önemli bir Türk işçi nüfusu bulunuyor. İşçi temsilcisi ve mühendis Ahmet Çözmez, DW Türkçe'ye verdiği bilgilere göre, dedesi Süleyman Çözmez, 1970’te “misafir işçi” olarak İstanbul’dan trenle Köln’e gelmiş ve Ford’da montaj hattında çalışmaya başlamış.
Babası Mustafa Çözmez ise hem üretim biriminde çalışmış hem de işçi temsilciliği yapmış, hatta Ford’un denetleme kurulunda görev almış.
Üç kuşaktır Ford ile iç içe olan Çözmez ailesi, fabrikanın uzun süre “güvence” sunduğu bir işyeri olduğu görüşündeydi. Ancak işten çıkarmalar ve grev, bu güven duygusunu sarsmış durumda.
YATIRIM HENÜZ KARŞILIK BULMADI
Almanya otomotiv sektöründe yaşanan ekonomik sıkıntılar ve elektrikli araçlara geçişteki zorluklar, Ford’un Avrupa’daki geleceğini tehdit ediyor. Köln’de üretilen elektrikli modeller beklentilerin gerisinde kalırken, iki milyar euro yatırım henüz karşılık bulmuş değil.
IG Metall sendikası, işten çıkarmaların önüne geçmek ve işçi haklarını korumak için mücadeleyi sürdürüyor. Ancak sendika, müzakerelerin Ford’un ABD merkezli yönetimiyle yapılacak görüşmelerin sonucuna bağlı olduğunu belirtiyor.
Ekonomistler, Almanya’daki bu krizin hem ulusal hem de küresel otomotiv sektörüne olumsuz yansıyabileceği konusunda uyarıyor. İşçiler ve sendika, belirsizliklere rağmen mücadeleyi bırakmıyor.
FABTRİKANIN TARİHİNDEKİ İLK RESMİ GREV GERÇEKLEŞTİ
Almanya’nın Köln kentindeki Ford fabrikasında 14 Mayıs 2025’te gerçekleşen 24 saatlik iş bırakma eylemi, fabrikanın yaklaşık 100 yıllık tarihinde yapılan ilk resmî grev olarak kayıtlara geçti. Daha önce 1973 yılında Türk işçiler öncülüğünde sınırlı bir “yabani grev” yaşanmıştı, ancak bu sendikasız ve örgütsüz olduğundan resmi grev sayılmıyor.
Bu yeni grev, sadece Köln’deki Ford çalışanlarının değil, Almanya’nın dört bir yanından IG Metall sendikası üyeleri ve diğer sektörlerden işçilerin de dayanışmasıyla geniş çaplı gerçekleşti. Uluslararası düzeyde de destek mesajları geldi. Grevin temel amacı, Ford’un 2027 sonuna kadar planladığı 2 bin 900 işçi çıkarma kararına karşı durmak ve istihdam güvenliğini korumak.
FORD NEDEN BU DURUMA GELDİ?
Ford fabrikasının durumu, Avrupa otomotiv sektörünün genel sorunlarını yansıtıyor. Almanya’da Ford, Volkswagen, Mercedes-Benz ve BMW gibi devler ekonomik kriz ve sektör dönüşümüyle mücadele ediyor.
Elektrikli araçlara geçişte gecikme: Almanya’da elektrikli araç üretimi giderek önem kazanırken, Ford bu alanda diğer üreticilere kıyasla daha yavaş kalıyor. Köln fabrikasında elektrikli modeller üretiliyor ancak satışlar beklentilerin çok gerisinde.
Satışlardaki düşüş: 2023’te Ford Fiesta modelinin üretimi durduruldu. Binek otomobil pazarındaki küçülme ve düşük kârlılık da krizi derinleştiriyor.
Küresel ekonomik etkenler: Almanya üst üste resesyona girerken, tüketiciler yeni otomobil alımını erteliyor. Ayrıca, ABD’nin otomobil ve parça ithalatına getirdiği gümrük vergileri de otomotiv sektörüne ek yük getiriyor.
Karmaşık üretim zinciri: Küresel çapta bağlantılı otomotiv üretiminde bir yerde yaşanan sorun, tüm sektöre olumsuz yansıyor. Ford’un Almanya’daki zayıflaması sadece yerel değil, uluslararası etkiler yaratabilir.