OpenAI'nin kar amacı gütmeyen bir kuruluştan, dış yatırıma açık, kar amacı güden bir şirkete dönüşme planı var.
Financial Times'ın haberine göre, görüşmeler, OpenAI'nin başlangıçtaki kar amacı gütmeyen modelini terk edip, sınırlı kar oranıyla dış yatırıma izin veren bir yapıya geçmesini amaçlayan planlanan yeniden yapılanma açısından büyük önem taşıyor.
Ortaklığın şartları hakkında yapılan görüşmelerde, Microsoft'un daha önce 13 milyar dolardan fazla yatırım yaptığı OpenAI'da, şirketin yeniden yapılandırılması karşılığında ne kadar hisse alacağı da yer alıyor. Taraflar ayrıca Microsoft'un girişime 2019 yılında 1 milyar dolar yatırım yapmasıyla varılan daha kapsamlı bir anlaşmayı yeniden müzakere ediyor. Bu anlaşma 2030 yılına kadar geçerli olup Microsoft'un, yapay zeka modelleri ve ürünleri de dahil olmak üzere OpenAI'nin fikri mülkiyetine erişiminin şartlarını düzenliyor ve gelir paylaşımını öngörüyor.
Bazı kaynaklara göre Microsoft, 2030'dan sonra OpenAI'nin geliştirmelerine erişimin devam etmesi karşılığında yeni şirketteki hissesinin bir kısmından vazgeçmeye istekli. Bu, büyük dil modelleri (LLM) geliştirmede lider olan şirketin yeniden yapılandırılması ve geleceği için hayati önem taşıyor.
OpenAI CEO'su Sam Altman, şirketin nihai hedefinin insan zekasını aşabilen gelişmiş yapay zeka (AGI) sistemi yaratmak olduğunu söyledi.
Geçtiğimiz hafta OpenAI, kâr amacı gütmeyen yönetim kurulunun örgütün tüm kontrolünü elinden almayı amaçlayan tartışmalı bir plandan vazgeçti. Ancak şirket, iş birimini, öncelikle kamu yararına ve kâr amacına odaklanan bir hukuki yapı olan Kamu Yararına Çalışan Şirket'e (KAY) dönüştürmeyi amaçlıyor.
OpenAI'nin rakipleri Anthropic ve Elon Musk'ın xAI girişiminin de kullandığı bu model, hala hisse senedi dağıtımı yoluyla yatırımcı çekmeye olanak sağlıyor. Şirkete yakın bir kaynağa göre, bu değişiklik yatırımcılardan gelen önemli bir talep ve gelecekte halka arzın (IPO) gerçekleşmesini sağlamalı.
Devam eden teknolojik iş birliğine rağmen OpenAI ile Microsoft arasındaki ilişki giderek daha istikrarsız bir hal aldı. Microsoft, OpenAI'nin yapay zeka modellerini kendi yazılım ürünlerine entegre etti ve girişime eğitimleri için bilgisayar kaynakları sağladı. Ancak bağımsızlık için çabalayan OpenAI, kendi altyapısını geliştiriyor ve Stargate megaprojesini hayata geçirmek için SoftBank ve Oracle gibi şirketlerle ortaklıklara giriyor.
Microsoft'un üst düzey yöneticilerinden birine göre, iki şirket arasındaki gerginliğin bir kısmı, ortakların kendi operasyonlarına müdahale etmeden yatırım ve altyapı desteği sağlamasını bekleyen OpenAI'nin yaklaşımından kaynaklanıyor. Görüşmeler zorlu geçse de taraflar anlaşmaya varılacağından emin.
OpenAI, 2015 yılında Sam Altman, Elon Musk ve diğer girişimciler tarafından kar amacı gütmeyen bir kuruluş olarak kuruldu. Şirket, 2019 yılında işlem yapısını dış yatırıma açarak yatırımcıların potansiyel kârını sınırladı. O dönemde, Microsoft da dahil olmak üzere yatırımcılardan fonun bir bağış olarak değerlendirilmesi istenmişti ve bu da OpenAI'nin misyonunun önceliğini vurguluyordu.
OpenAI, Ekim 2024'te Microsoft, SoftBank ve risk sermayesi şirketleri Thrive Capital ve Altimeter Capital'den 6,6 milyar dolar topladı. Mart 2025'te SoftBank liderliğinde 40 milyar dolarlık ek bir finansman turu gerçekleştirildi. Sözleşmelerde, OpenAI'nin yeniden yapılandırılmasının başarısız olması durumunda yatırımcıların paralarını geri alabilmelerine olanak sağlayan maddeler yer alıyor. OpenAI yönetimi, gecikmelere rağmen yatırımcıların projeye bağlı kalacağından emin.
Şirket içindeki kaynaklar, daha geleneksel bir ticari yapıya dönüşümün önemli miktarda sermaye çekebilmek için ön koşul olduğunu vurguluyor. Görüşmelere katılanlardan biri, sınırlı kârla 40 milyar dolar toplamanın imkânsız olduğunu belirtiyor.
OpenAI'nin, şirketin kayıtlı olduğu Kaliforniya ve Delaware eyaletlerini, önerilen yeni yapının kamu misyonuyla uyumlu olduğuna ikna etmesi gerekecek. Delaware Başsavcısı Kathy Jennings, 5 Mayıs'ta şirketin planını gözden geçirerek yasaya uygunluğunu ve kar amacı gütmeyen kuruluşun ticari kuruluş üzerindeki kontrolünün devam etmesini sağlayacağını söyledi. Sektör uzmanları, iş biriminin PBC'ye dönüştürülmesi planının başarısızlığa uğramasının OpenAI'ya ciddi bir darbe vuracağına inanıyor.