Sayıştay'ın Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) 2022 yılı denetim raporunda, vergi tahsilatlarını artırmak için muhbirlere ödenen ikramiye uygulamasından beklenilen verimin elde edilemediği açıklandı.
2018 yılında muhbirlere 6 milyon 396 bin 266 TL, 2019 yılında 12 milyon 300 bin 417 TL, 2020 yılında 12 milyon 74 bin 466 TL, 2021 yılında 11 milyon 618 bin 287 TL ödendi. Sayıştay'ın 2022 yılı denetim raporuna göre 2022 yılında muhbirlere ödenen tutar ise 12 milyon bin 41 TL oldu. Son beş yılda muhbirlere ödenen tutar 54 milyon 390 bin 477 TL'ye ulaştı.
Sayıştay ise muhbirliğin bazı vatandaşlarca mesleğe çevrildiğini ve muhbirlikten beklenen verimin alınmadığını belirterek, "İhbar mekanizmasının güncel hukuki, toplumsal ve ekonomik şartlar göz önünde bulundurularak yeniden düzenlenmesi gerekmektedir" dedi. Raporda şu ifadelere yer verildi:
HER GEÇEN YIL ARTIYOR
GİB tarafından muhbirlere ödenen ikramiye tutarının her geçen yıl arttığı gözlemlenmekle birlikte, İdare tarafından bu uygulamanın etkinliğine ilişkin bir değerlendirme yapılmamıştır. Yapılan incelemede, 2022 yılında toplam 12.001.041,6 TL ihbar ikramiyesi ödenmiş olmasına rağmen vergi tahsilatında istenilen düzeyde bir artış sağlanamadığı görülmüştü.
İhbar edilen mükelleflerin iflas veya tasfiye halinde olması yahut sahte belge düzenleyen mükelleflerden olması gibi durumlarda söz konusu alacakların tahsilinin güçleştiği aşikârdır.
BİRÇOK DEFA İKRAMİYE ALIYORLAR
Yapılan incelemede, belirli kişilere, farklı illerde, farklı vergi dairelerine bağlı mükellefleri ihbar etmeleri üzerine yıl içerisinde birçok defa ihbar ikramiyesi ödendiği görülmüştür. Bu da göstermektedir ki, muhbirlik bazı kimseler tarafından adeta meslek gibi icra edilmektedir. Ancak, kamuoyundaki bu yanlış algı idareye yapılan asılsız ihbar sayısının da artmasına yol açmakta ve İdare açısından zaman ve işgücü kaybına neden olmaktadır.