Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu yılın ikinci enflasyon raporu sunumunu gerçekleştirdi.
Kavcıoğlu, 'Türkiye'nin dış talebini resmeden küresel büyümeye dair ocak enflasyon raporu döneminde çizilen olumlu görünüm korunmaktadır. Salgının belli hizmet sektörlerinde istihdamı sınırlayıcı etkisine karşılık, sanayi firmalarının yatırım iştahı olumlu sinyaller veriyor.' ifadesini kullandı.
2021 yıl sonu enflasyonu hakkında konuşan Kavcıoğlu, 'Enflasyonun 2021 yıl sonunda yüzde 12.2 olarak gerçekleşeceğini, 2022 yıl sonunda yüzde 7.5'e gerileyeceğini tahmin ediyoruz' dedi.
Kavcıoğlu'nun sunumda satırbaşları şöyle oldu:
Salgına bağlı olarak 2020 yılında sert daralan küresel ekonomi destekleyici politikalar ve aşılama ile toparlanmaya devam ediyor. Bu iyileşmede imalat sanayi faaliyeti ve küresel ticarette ivmelenme belirleyici oluyor. Kısıtlamalar nedeniyle Avrupa ülkelerinde yavaşlama beklenirken aşılama hızı destek paketleriyle ABD ekonomisinde görünüm bir önceki rapora göre önemli iyileşmektedir.
Ana ticaret ortaklarımıza ilişkin 2020 yılı büyüme tahminlerini mercek altına aldığımızda bazı Avrupa ülkelerinde bir miktar aşağı yönlü ABD ve İngiltere başta olmak üzere önemli ihracat pazarlarımızda belirgin iyileşme öngörülmektedir. Türkiye’nin dış talebini resmeden ihracat ağırlıklı ocaktaki rapordaki olumlu görünüm korunmaktadır.
Emtia fiyatlarının yüksek seviyeleri gelişmiş ülkelerdeki iyileşen büyüme küresel enflasyon üzerinde etkili oluyor. Yükselen enflasyon beklentileri para politikasında belirsizliklere tahvil getirilerinde yükselişlere ve küresel piyasalarda dalgalanmaya yol açmaktadır. Bu durum gelişmekte olan ülke para birimlerinde baskı oluşturmaktadır.
Küresel piyasalardaki dalgalanmaları yakından takip ediyoruz. Bu görünüm altında veri duyarlılığı ve buna bağlı oynaklıkların devam edeceği para politikasında ihtiyatlı duruşun öneminin arttığı bir döneme girdik. Bir önceki rapor döneminden bu güne gelişmiş ülkelerin tahvil vadelerindeki artış gelişen ülkelere portföy girişlerini sekteye uğrattı. Çin hariç tutulduğunda gelişen ülkelerde şubattan itibaren portföy hareketleri çıkış yönüne döndü.
İktisadi faaliyet geçmiş öngörülerimizle uyumlu şekilde güçlü seyrini korumuştur. İnşaat yatırımları hariç yurtiçi talep güçlü ivme sergiledi. Özel tüketim talebi canlı, kamu da iç talebe destek verdi. Makine teçhizat yatırımlarında yüksek oranlı artış kaydedildi. Salgının etkilerine rağmen sanayi üretimi ve ciro endeksi artışını sürdürdü. İmalattaki kuvvetli ivme ara malı ve dayanıklı tüketimde daha belirgin olmak üzere sektörler üzerinde yayılım sergiledi.
Salgından etkilenenlerdeki zayıf seyir hizmetlerde iyileşmeyi sınırladı. Ancak önümüzdeki dönemde salgının gidişatı ve aşılamaya bağlı olarak iktisadi faaliyette her iki yönde riskler bulunmaktadır. Finansal koşullardaki sıkılaşma ve kısıtlamaların etkisiyle iktisadi faaliyetin ikinci çeyrekte yavaşlayacağı tahmin ediliyor.
İstihdam artışı büyümenin gerisinde kaldı. Bu gelişmede konaklama yiyecek eğlence kültür gibi hizmet sektörlerinin salgından olumsuz etkilenmesi ve işgücüne katılmadaki artış etkili olmaktadır. Yılın ikinci yarısında aşılamanın devamıyla salgına bağlı olumsuzlukların hafiflemesi hizmet sektörülerine yönelik görünümün iyileşmesi turizmin hız kazanmasıyla istihdam imkanlarının genişlemesi bekleniyor.
Salgının belli hizmet sektörlerinde istihdamı sınırlayıcı etkisine karşılık, sanayi firmalarının yatırım iştahı olumlu sinyaller veriyor. Yatırım talebi ilk çeyrekte güç kazandı. Bu dönemde yatırım amaçlı kredi talebinin arttığı büyük firmalarda daha belirgin olmak üzere yatırım eğiliminin güçlendiği görülüyor.
İhracat yılın ilk çeyreğinde bölge ve sektörler geneline yayılarak sürüyor. İhracat olumlu performans sergilerken imalattaki güçlü seyrin devam etmesi ihracatı destekliyor. Buna karşılık güçlü iç talep ve artan emtia fiyatları faturayı olumsuz etkiliyor. Altın ithalatı ise ocak ayının ikinci yarısından itibaren kademeli yavaşlıyor. Yüksek frekanslı veriler altın ithalatının martta tarihsel ortalamalarının altına indiğini gösteriyor .bu eğilim dış ticaret hadlerinin cari açıktaki olumsuz etkisini hafifletti.
Cari denge, ikinci çeyrekten itibaren iyileşmeye başlayacak. İkinci yarıda aşılamanın etkisiyle vak sayılarının azaldığı görünüm turizm faaliyetlerini ve dış dengeyi destekleyecek. Uluslararası kısıtlamalar ve arz kısıtlı sektörlerde ihracat imkanlarını önemli ölçüde genişletti. Tedariklerin ülkemize kaydırılmasıyla hazır giyim ve tekstil başta belli sektörlerde ihracat ilave büyüme kazandı. Otomotiv başta hammadde ve ekipman yetersizliğine yol açtı üretimi ve ihracatı etkiledi. Yılın ikinci yarısında salgına bağlı koşulların iyileşmesiyle arz kısıtlarının zamanla giderileceğini tahmin ediyoruz.
İhracatın ithalatı karşılama oranının tarihsel ortalamasının belirgin üzerine çıkarak 80/90 bandında istikrar kazanması ve sürekliliği sağlıklı dış denge ve makro istikrar açısından önemli. Küresel finansal koşulların sıkılaştığı durumda toplam talebin hız ve kompozisyonda ılımlı seyir izlemesi dış denge kanalıyla finansal istikrarı destekler. Bu kapsamda kredilerin büyüme hızı kritik önemde. 2020 üçüncü çeyrekten itibaren atılan parasal sıkılaştırmaya bağlı olarak kredi büyümesi önemli ölçüde yavaşladı. Ocak sonlarından itibaren yeriden artış eğilimine girdi. Ticaride ılımlı seyir gözlenirken sıkılaşmaya rağmen bireysel kredi büyümesinde yükseliş eğilimi sürüyor. İhtiyaç kredileri görece yüksek oranda artarken konut kredileri yavaşlamadan sonra zayıf seyrediyor.
Merkez Bankası yukarı yönlü riskler dikkate alınarak parasal sıkılaştırma yapmış, sıkı politika durusunu korumuştur. Sıkı para politikası duruşunun enflasyonda düşüş önceliğiyle kararlılıkla sürdürülmesi, oynaklıklara karşı önemli bir tampon işlevi görecektir. Yüksek emtia fiyatları, güçlü iç talep, küresele bağlı arz kısıtları, birikimli döviz kuru etkileri enflasyon görünümünü olumsuz etkilemeye devam ediyor.
Tüketici enflasyonu 2020 sonundaki yüzde 14,6 seviyesinden ilk çeyrekte yüzde 16,2'ye yükselmiştir. Salgınla 2020'de tüketim kalıplarında önemli değişimler olmuş. Enflasyon sepetindeki ağırlıklar güncellenmiştir. Tüketici enflasyon sepetinde yapılan ağırlık güncellemesinin ocak tahmin patikasına etkisinin nisanda 0,5 puana ulaştıktan sonra, kademeli azaldıktan sonra yıl sonunda ortadan kalkacağı öngörülmüştür. Enflasyonda ilk çeyrekte görülen yükselişte temel mal ve enerji grupları öne çıkmıştır. Çekirdek göstergelerin eğilimleri bir miktar iyileşmekle birlikte yüksek seyretmeye devam etmiştir.
Enflasyon eğiliminin nisanda da iyileşmeye devam etmekle birlikte yüksek düzeylerini koruyacağını bildirmeliyiz. Ocak sonundan itibaren kredi büyümesindeki yükseliş eğilimi ve mart ayındaki kontrollü normalleşmenin iç talebe etkilerine işaret etmektedir. Mart ayında ilave sıkılaştırmanın krediler üzerindeki sınırlayıcı etkilerinin belirgenleşeceği ve enflasyon üzerindeki talep yönlü baskıların hafifleyeceğini öngörmekteyiz.
Enflasyonda etkili olan diğer unsur fiyat artışıdır. Tedarikçilerin teslim süreleri uzamıştır. Mineral madde, metal ve bağlantılı sektörlerde teslimattaki gecikmeler belirgin şekilde fark edilmektedir. Arz sıkıntısı ne kadar süreceği belirsizlik olmakla beraber kademeli hafiflemesini bekliyoruz. Enflasyon beklentilerindeki mevcut seviyeler, risk oluşturmaya devam etmektedir.
Ham petrol yukarı yönlü güncellendi. Petrol fiyatlarının bir miktar daha yükseldikten sonra 2. yarıda gerileceği ve 2021 ortalaması 64,4 dolar, 2022 ortalaması 61,9 dolara ulaşacağı bir fiyatlamaya işaret ediyor.
Gıda enflasyonu varsayımlarını 2021 ve 2022 yılları için yukarı yönlü güncelledik. Gıda enflasyonu tahmini 2021 yılı için yüzde 13 olarak güncelledik. Enflasyonun 2021 yıl sonunda yüzde 12,2 olarak gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz. Enflasyonun 2022 yıl sonunda yüzde 7,5 olarak gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz. 2023 yıl sonunda ise yüzde 5 seviyesine gerileyeceğini tahmin ediyoruz.
Enflasyon ana eğiliminde artış 2021 sonundaki tahmini 0,1 puan yükseltti. Enflasyonun 2021 yıl sonunda tahmin 2022 yıl sonu tahminini 0,3 puan yukarı çekmektedir. İthalat tahmini 0.3 puan yukarı çekilirken gıda enflasyonunu da 0.1 puan yukarı çekilmiştir.
Enflasyonda kalıcı düşüşe işaret eden güçlü göstergeler oluşana ve orta vadeli yüzde 5 hedef ulaşana kadar politika faizi güçlü dezenflasyonist etkiyi muhafaza edecek şekilde gerçekleşen ve beklenen enflasyonun üzerinde bir düzeyde oluşturulmaya devam edilecektir.
Sıkı parasal duruş enflasyon beklentileri, fiyatlama davranışları ve finansal piyasa gelişmeleri bağlamında dışsal ve geçici oynaklıklara karşı önemli bir tampon işlevi görecektir. Fiyatlar genel düzeyinde sağlanacak istikrar, ülke risk primlerindeki düşüş ters para ikamesi başlaması döviz rezervlerinin artış eğilimine girmesi ve finansman maliyetlerinin kalıcı olarak gerilemesi yoluyla makroekonomik istikrarı ve finansal istikrarı olumlu etkileyecektir. Böylelikle yatırım üretim ve istihdam artışının sağlıklı ve sürdürülebilir bir şekilde devamı için uygun zemin oluşturacaktır.
İletişim çağının tüm araçlarını tüm paydaşlarımızla fikri zenginlik oluşturmak için kullanacağız.
Avrupa Merkez bankası faizi sabit tuttu
Merkez Bankası: Sıkı duruş, oynaklığa karşı tampon olacak