Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), döviz tarafında yaşanan ani artışlarının önüne geçebilmek amacıyla 21 Aralık 2023 tarihinde Kur Korumalı Mevduat (KKM) uygulamasını yürürlüğe koymuştu.
Aradan geçen sürede KKM'nin Hazine için ağır bir yük haline dönüşmesi ve 28 Mayıs seçimlerinin ardından göreve gelen yeni ekonomi yönetimiyle birlikte değişen ekonomi modeli, KKM uygulamasında bir tasfiye sürecine girilmesine neden olurken, KKM stoğunu eritebilmek için TCMB tarafından bankalara 'zorunlu karşılık' uygulaması getirilmişti.
İlk aşamada yüzde 15 seviyesinde getirilen zorunlu karşılıklar, daha sonrasında yüzde 25 ve son olarak 2 Kasım tarihli Resmi Gazete ile yüzde 30 seviyesine yükseltilirken, alınan bu kararlar sonucunda piyasalardan 1 trilyon liranın üzerinde likidite çekilmesi sağlanmış ve benzer adımlarla birlikte KKM stoğu 800 milyar liranın üzerinde azalırken, havuzdaki mevcut paranın dolar karşılığı 90 milyar lira seviyelerine kadar düşüş göstermişti.
MERKEZ BANKASI GERİ ADIM ATTI: SIKILAŞMA BEKLEYENLER TERS KÖŞE OLDU
25 Ocak tarihli PPK toplantısında alınan 250 baz puanlık faiz artışının ardından yapılan açıklama ile sıkı para politikalarına ara verileceğini ve faiz artırımlarının duracağının sinyallerini veren TCMB, 30 Ocak 2023 tarihli Resmi Gazete tebliği ile dikkat çeken bir karara imza attı.
1 Ocak 2024 tarihi itibarıyla Türk lirası türünden KKM hesabı açılmasını yasaklayan TCMB, halihazırda vadesi devam eden TL KKM hesapları için bankalara getirilen zorunlu karşılık oranını 5 puan düşürerek yüzde 25 seviyesine indirdi.
Alınan bu karar, piyasalarda yaklaşık 65 milyar lira likidite açığa çıkmasına neden olacak. Bir süredir KKM'yi tasfiye etmek için sıkılaştırma adımları atan TCMB'nin 'gevşeme' yönünde ters hamle yapması ise piyasalarda şaşkınlık yarattı.
DÖVİZ TUTAN BANKALAR İÇİN YENİ KISITLAMA
Öte yandan, ilan edilen tebliğ ile halihazırda bankaların döviz tevdiat hesaplarında yer alan bakiyeler için yüzde 4 oranında sahip olması gereken zorunlu karşılık oranı, yüzde 8'e yükseltildi. Ayrıca TCMB, dövizden dönüşümlü KKM hesapları için de zorunlu karşılık oranında 1 puan artışa gitti.
Alınan bu kararlar, TCMB tarafından bankalara "Dövizden dönüşümlü KKM hesaplarını tasfiye edin ve TL mevduata yönlendirin" mesajı olarak yorumlandı.