Yeni ekonomi yönetiminin attığı olumlu adımlara rağmen Türk Lirası (TL) son günlerde dolara karşı değer kaybını istikrarlı şekilde sürdürüyor. Bu konuyu “Kendime Yazılar” adlı bloğundaki yazısında kaleme alan eski Hazine Müsteşarı ve iktisatçı Dr. Mahfi Eğilmez, doların son günlerde tüm para birimlerine karşı gerilemesine rağmen TL’nin dolar karşısında değer kaybetmesinin tümüyle ekonomi dışı nedenlere dayandığını belirtti.
Ekonomi yönetiminin rasyonelleşme çabasıyla birlikte piyasanın girdiği iyimser havadan dönüşün en önemli nedeninin Anayasa Mahkemesi üzerinde yaratılan tartışmalar ve hukukun uygulanmasında her alanda ortaya çıkan siyasal müdahaleler olduğunu vurgulayan Eğilmez’in yazısı şöyle:
Ekonomide hatta herhangi bir olayda kötü bir gelişme, göstergelerde bozulma olduğunda
hemen ‘dış güçlerin işi’ söylemini gündeme getiririz. Genel bakışımız hata ya da yanlışlığın asla
bizden kaynaklanmadığı, derdi günü Türkiye’yi batırmak olan dış güçlerin işleri karıştırmasından
kaynaklandığı şeklindedir.
Son beş günde Dolar Endeksi (ABD Dolarının beş büyük ticaret ortağının paralarına karşı endeks değeri, aşağıda soldaki grafik) ve Doların Euro karşısındaki değeri (aşağıda sağdaki grafik) düşüş içinde. Bir başka ifadeyle Dolar, son günlerde bütün paralara karşı değer kaybediyor. Bunun birkaç istisnası var. Onlardan birisi olan TL, değer kaybeden Dolara karşı değer kaybetmeye devam ediyor (en alttaki grafik.)
Son beş günde dolar endeksi ve doların euro karşısındaki değeri düşüş
içinde. Bir başka ifadeyle dolar, son günlerde bütün paralara karşı değer kaybediyor. Bunun
birkaç istisnası var. Onlardan birisi olan TL, değer kaybeden dolara karşı değer kaybetmeye
devam ediyor.
Doların, yabancı paralara karşı değer kaybetmesinin birçok nedeni var. Son günlerde,
enflasyondaki yumuşamanın yarattığı beklentilerle faiz artışlarının artık duracağına olan inanç
oldukça etkili oluyor. Enflasyondaki yumuşama Fed’in faiz artırımına ara vermesi beklentisini
yükseltti. Bunun sonucu olarak ABD tahvil faizleri geriledi ve dolara talep düştü.
Talep düşünce dolar yabancı paralara karşı değer kaybetti.
Dolardaki bu gerilemeye karşın TL’nin dolara karşı değer kaybetmesi ise tümüyle ekonomi dışı
nedenlere dayanıyor. Yeni ekonomi yönetiminin Merkez Bankası’yla birlikte giriştiği
rasyonelleşme politikasıyla iyimser bir havaya giren piyasa, sosyal ve siyasal alandaki yanlışlar
nedeniyle yeniden tersine dönmeye başladı.
Bu dönüşün en önemli nedeni Anayasa Mahkemesi üzerinde yaratılan tartışmalar ve hukukun uygulanmasında her alanda ortaya çıkan siyasal müdahaleler. Aslında son günlerde risk artırıcı başka da bir şey olmadı. Dış güçler lehimize çalışırken iç güçler aleyhimize çalışıyor.