Koç Üniversitesi, Konda Araştırma ve Danışmanlık Şirketi işbirliği ile Nisan 2024’ten itibaren aylık Hanehalkı Enflasyon Beklentilerini ölçmeye başladı. Buna göre Nisan 2024 itibariyle hanehalklarının yıllık enflasyon beklentisi yüzde 119 oldu, 2024 sonu için hanehalklarının enflasyon beklentisi ise yüzde 96 olarak şekillendi. Piyasa uzmanları ise nisanda yıllık enflasyonun yüzde 70 seviyesinde gelmesini yılı 43,5’ten tamamlamasını öngörüyor. Merkez Bankası’nın ise yılsonu tahmini yüzde 36 seviyesinde. Hanehalkı enflasyon beklenti anketi sonuçları ise halklarının piyasanın çok çok üzerinde beklentiye sahip olduğunu ortaya koydu.
YILSONUNA DOĞRU DÜŞÜŞ ÖNGÖRDÜ
Anket uygulayıcıları hanehalkı yıl sonu enflasyon beklentilerinin Ocak 2024-Nisan 2024 döneminde yüzde 72’den yüzde 96’ya yükseldiğini belirterek bu değişimin, yılın ilk çeyreğinde manşet enflasyon rakamında gözlenen artışın ötesinde olduğunu vurguladı. Ankete göre yılın geri kalanı için hanehalkı enflasyon beklentilerinin seyrine bakıldığında, hanehalkı yıllık enflasyon beklentilerinin nisan itibarıyla yüzde 119 seviyelerinden yılsonunda kadar 25 puan kadar düşerek yüzde 96’ya geriledi.
Ankette sorulan bir diğer soru “Buzdolabı, elektronik eşya gibi dayanıklı tüketim mallarını almak için şu an uygun bir zaman mıdır (yoksa bekleyip altı ay sonra satın almayı mı tercih edersiniz)?” sorusu oldu ve bu soruya anket katılımcılarının %92’si evet yanıtını verdi.
İŞSİZLERİN TAHMİNİ YÜZDE 98,37
Anket sonuçları demografik kırılımlara göre incelendiğinde ise kırdan metropol alanlarına doğru gittikçe fiyat artışı beklentisinin yükseldiği gözlendi. Kırda yaşayanlar 2024 sonu enflasyonunu yüzde 89,85 olarak tahmin ederken kentte yaşayanlar yüzde 92,46, metropollerde yaşayanlar ise yüzde 99,07 olarak öngördü. Anket hazırlayıcıları toplumun bugün yarıdan fazlasının metropol tipi şehirlerde yaşadığına da dikkat çekti.
Kişilerin çalışma durumuna göre de enflasyon tahminleri değişim gösteriyor. Enflasyon beklentisi en yüksek olan grip yüzde 111,09 ile emekliler olurken onu yüzde 98,37 tahminle işsizler takip etti. Bu grupların geçinme durumu açısından en çok zorluk yaşayan gruplar olduğu vurgulanan anket sonuçlarına göre beyaz yakalı çalışanların yılsonu enflasyon tahmini yüzde 96,88, işçi, esnaf ve çiftçilerin yüzde 97,90, ev kadınlarının yüzde 91,96, öğrencilerin ise yüzde 84,04 oldu.
EN DÜŞÜK GELİRDE TAHMİN YÜZDE 108,13
Haneye giren toplam gelir beyanına göre yılsonu enflasyon tahminine bakıldığında en yüksek beklenti haneye 10 bin lira ve altı gelir girenlerde oldu. Bu grubun yılsonu enflasyon tahmini yüzde 108,13 olarak şekillenirken, 10-15 bin arası gelirin yüzde 104,25, 15-20 bin arası gelirin yüzde 92,63, 50 bin lira ve üstünün ise yüzde 96,11 oldu. Gelir düştükçe yılsonu enflasyon beklentisi yükseldi.