Japonya Merkez Bankası'nın (BoJ) dün başlayan ve bugün sona eren para politikası toplantısında alınan kararlar açıklandı. Buna göre, banka, politika faizini değiştirmeyerek yüzde eksi 0,1'de bıraktı. Söz konusu kararı oy birliğiyle alan BoJ, sınırsız miktarda devlet tahvili ve yıllık 12 trilyon yen borsa yatırım fonları (ETF) ile yıllık 180 milyar yen Japon gayrimenkul yatırım fonları (J-REIT) alımına devam edeceğini bildirdi.
Yendeki zayıflamaya ilişkin endişelerin arttığı ve enflasyonun bankanın hedeflerinin üzerine çıktığı bir dönemde ultra gevşek para politikasının sürdürülmesine gerekçe olarak, "küresel ekonomideki yavaşlama eğilimi ve enflasyondaki yükselişin geçici faktörlerden kaynaklanması" gösterildi. Karar metninde, yüzde 2 enflasyon hedefine ulaşana kadar getiri eğrisi kontrollü parasal genişleme politikasına devam edileceği belirtildi.
Yıllık enflasyon yüzde 2 hedefini aşana ve istikrarlı bir şekilde hedefin üzerinde kalana kadar parasal tabanın genişletilmesine devam edileceği vurgulanan metinde, "Banka, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının etkisini yakından takip edecek ve gerekirse ek genişleyici önlemler almaktan çekinmeyecektir. Ayrıca, kısa ve uzun vadede faiz oranlarının bugünkü veya daha düşük seviyede kalması beklenmektedir" şeklindeki yönlendirmesini korudu
‘Ekonomik görünüme ilişkin belirsizlikler son derece yüksek’
BoJ'un ekonomik aktivite ve fiyat görünümüne ilişkin değerlendirme ve beklentilerinin yer aldığı metin de bankanın sitesinde yayımlandı. Metinde, Japonya ekonomisinin COVID-19 salgınının etkisi ve arz yönlü kısıtlamaların etkisinin azalmasıyla projeksiyon döneminin ortasına doğru toparlanmasının muhtemel olduğu, ancak yüksek emtia fiyatları ve yurt dışı ekonomilerdeki yavaşlama kaynaklı aşağı yönlü baskıların sürmesinin beklendiği bildirildi.
Japonya ekonomisinin gelecek dönemde potansiyelinin üzerinde bir hızda büyümesinin beklendiği, buna karşın ekonomik görünüme ilişkin belirsizliklerin son derece yüksek olduğu vurgulanan metinde, şunlar kaydedildi:
"Enerji, gıda ve dayanıklı tüketim malları gibi kalemlerin fiyatlarındaki artışlar nedeniyle Tüketici Fiyat Endeksi'ndeki (TÜFE) yıllık değişim oranının bu yılın sonuna doğru artması muhtemeldir. Bu tür ithalat fiyatları kaynaklı artışların TÜFE'ye katkısının azalması muhtemel olduğundan, enflasyonun 2023 mali yılının ortasına doğru yavaşlaması bekleniyor. Bundan sonraki süreçte çıktı açığındaki iyileşme ile orta ve uzun vadeli enflasyon beklentilerindeki ve ücret artışlarındaki artışların etkisiyle TÜFE'nin yeniden ılımlı bir ivme kazanacağı tahmin edilmektedir."
Büyüme ve enflasyon beklentileri
Banka, Mart 2023'te bitecek 2022 mali yılına ilişkin enflasyon orta noktası tahminini yüzde 2,3'ten yüzde 2,9'a yükseltti. Aynı döneme ilişkin reel gayri safi yurtiçi hasıla (GSHY) beklentisi ise yüzde 2,4'ten yüzde 2'ye düşürüldü.
Öte yandan banka, Mart 2024'te bitecek 2023 mali yılına ilişkin enflasyon beklentisini yüzde 1,4'ten yüzde 1,6'ya çıkarırken, büyüme öngörüsünü yüzde 2'den yüzde 1,9'a revize etti.
Banka'nın tahminleri, enflasyonun 2024 mali yılında yüzde 1,6 ve büyümenin yüzde 1,5 olacağına işaret etti. Söz konusu tahminler, temmuz ayı ekonomik görünüm raporunda yüzde 1,3 düzeyinde belirlenmişti.
Enflasyon son 40 yılın zirvesinde
İçişleri ve İletişim Bakanlığı verilerine göre, değişken taze gıda ürünleri hariç tutulduğunda Japonya'nın başkenti Tokyo'da enflasyon 14 aydır yükselişini sürdürüyor.
Enerji maliyetleri ve zayıf Japon yeni, Tokyo'da TÜFE'nin ekimde, geçen yılın aynı dönemine oranla yüzde 3,5, çekirdek TÜFE'nin ise yüzde 3,4 artmasına neden oldu.
Bu oran, tüketim vergisi artışlarının etkisi hariç tutulduğunda Tokyo bölgesinde son 40 yılın en yüksek enflasyonu olarak kayda geçti. Verilere göre en son Haziran 1982'de çekirdek TÜFE aynı oranda artış kaydetmişti.
Ekim 2022 için açıklanan verilere göre Tokyo'da gıda fiyatları yüzde 5,9, enerji fiyatları yüzde 24,2 yükseldi.
Enflasyon artışının en büyük nedenleri arasında, enerji maliyetlerinin yükselişi ve döviz kurları karşısında Japon yeninin yaşadığı büyük değer kayıpları gösteriliyor.
Enflasyonun etkisini hafifletmek için ek bütçe
Japonya'da iktidardaki Liberal Demokrat Parti (LDP) ve ortağı Komeito, zayıf yen ve yükselen fiyatlarla mücadeleyi hedefleyen ekonomik paketin detayları konusunda anlaştı. Yaklaşık 29 trilyon yen değerindeki ek bütçe ile hane halkı üzerindeki ekonomik yük hafifletilecek.
Elektrik masrafları için kilovat/saat başına 7 yen, şehir gazı tüketiminde ise metre küp başına 30 yen sübvanse verilecek. Gelecek mali yılının ilk yarısında ise petrol tedarikçilerine sübvanseler sağlanacak.