GELİŞMELER VE KARARLAR
Emeklilerin maaşlarındaki artışlar, 3 Ocak'ta açıklanan enflasyon rakamları ile belirlenmiş, ancak işçi ve esnaf emeklilerinin maaşlarındaki artış oranı belirlenmemişti. Bu konuda netlik sağlamak amacıyla yapılan Kabine toplantısında, emeklilere yüzde 5 ek zam kararı alındı. Bu karar, birçok emekliyi hayal kırıklığına uğrattı. Tclira.com'dan Prof. Dr. Cem Başlevent işçi ve memur emeklilerinin yıllık maaş zamları nasıl eşitleneceğini yazdı. Başlevent'in yazısı özetle şöyle:
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN'IN TAHHÜDÜ
Cumhurbaşkanı Erdoğan, temmuz ayında işçi emeklilerine memur emeklilerinden daha yüksek oranlı bir zam yapılacağını taahhüt etti. Böylece yıllık zam oranları arasında bir denge oluşturulması hedeflendi. Ancak, bu taahhüt doğrultusunda alınan karar, emekliler arasında eşitlik beklentisini karşılamadı.
MEMUR EMEKLİLERİNİN ZAM HESAPLAMALARI
Memur emeklilerinin maaşlarındaki artış, hem enflasyonun etkisi hem de toplu sözleşmede belirlenen oranlar doğrultusunda gerçekleşmektedir. Örneğin, 2023'ün ikinci yarısı için yapılan yüzde 6'lık maaş artışı, toplu sözleşme uyarınca belirlendi. Bu nedenle, memur emeklilerinin 6 aylık enflasyon farkı, toplu sözleşme uyarınca belirlenen yüzde 15'lik artışla birleştirilerek yüzde 49,25 zam oranına ulaşıldı.
TEMUZ 2024 İÇİN SENARYOLAR
2024 yılının ilk yarısında gerçekleşmesi muhtemel üç farklı birikimli enflasyon oranına göre yapılan hesaplamalara göre, temmuz ayında işçi emeklilerine yapılacak zam oranları belirlendi. Yüzde 25 enflasyon senaryosu için yüzde 8,7, yüzde 30 enflasyon için yüzde 13,0 ve yüzde 35 enflasyon için yüzde 17,4 oranları elde edildi.
İŞÇİ EMEKLİLERİNE BEKLENEN ZAM ORANLARI
Bu senaryolara göre, işçi emeklilerinin temmuz ayında alacakları zam oranları hesaplandı. Yüzde 25 enflasyon senaryosu için yüzde 25,2, yüzde 30 enflasyon için yüzde 30,2 ve yüzde 35 enflasyon için yüzde 35,2 oranları bulundu. Bu hesaplamalar, işçi emeklilerinin memur emeklilerinden daha yüksek bir zam oranı alacaklarını göstermektedir.
EŞİTLENEN YILLIK ARTIŞIN SONUÇLARI
Hesaplamalara göre, işçi ve memur emeklilerinin maaşlarındaki yıllık artışın eşitlenmesi, işçi emeklileri için küçük bir 'refah payı' kazanımı anlamına gelecektir. Ancak, bu kazanımın gecikmiş ve sınırlı bir etkisi olacak. Yapılan hesaplamalar, 2024'te işçi, esnaf ve memur emeklilerine daha büyük refah artışları sağlayacak müjdelerin beklenildiğini göstermektedir.