Dövizde yaşanan istikrarsızlık ve Merkez'in aldığı faiz indirim kararının ardından iş dünyasından peş peşe gelen açıklamalar, "iş dünyası ile Erdoğan ters mi düşüyor?" sorusunu gündeme getirdi.
Merkez Bankası'nın 21 Ekim'de 200 baz puanlık faiz indirimi kararından sonra uzun süredir sessizliğini bozan Rıfat Hisarcıklıoğlu 22 Ekim tarihinde sosyal medyadan yaptığı paylaşımda "Temennimiz piyasadaki faizlerin ve enflasyonun düşeceği, finansal istikrarın tesis edileceği ortama en kısa sürede kavuşmaktır" dedi. Bu paylaşımdan sonra İTO, TÜSİAD, İSO ve TOBB gibi kurumların kimi ürkek kimi cesur bir şekilde Merkez Bankası'nın son dönemde yapmış olduğu para politikalarına karşı tavır değiştirdiler. İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç ve Ankara Sanayi Odası (ASO) Başkanı Nurettin Özdebir, TCBM'nin faiz kararına destek verirken diğer başkanlar kararı eleştirdi.
AKP iktidarı döneminde Cumhurbaşkanı Erdoğan'a verdiği destekle bilinen TOBB Başkanı Rıfat Hisarcıklıoğlu, 'tedirginiz' açıklaması yaparken, çeşitli illerin sanayi odaları başkanları kur istikrarının önemine dikkat çekti.
İSO Başkanı Bahçıvan: Büyüme pahasına enflasyon görüşü ülkemizin yararına değil
İstanbul Sanayi Odası (İSO) Meclisi’nin ekim ayı olağan toplantısında konuşan İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, “Enflasyonun yüzde 20’ler bandına yerleştiğini, politika faizinin ise son indirimlerle birlikte yüzde 16 seviyesine çekildiğini görüyoruz. Bu gelişmeler sonrasında diğer ülkelerden farklı olarak her gün döviz kurlarının yeni rekorlar kırdığına tanık oluyor ve küresel enflasyonist baskıyı çarpan etkisiyle çok daha fazla hissediyoruz. Pek çok sorunun bir arada yaşandığı ve belirsizliklerin arttığı bu zor dönemde, bizim normal dönemlerdeki Merkez Bankası anlayışından çok daha farklı, çok daha titiz, çok daha dikkatli bir anlayışla hareket etmemiz gerekiyor. Oysa tam tersine, Merkez Bankamızın temel amacı olan fiyat istikrarından uzaklaşıldığını görüyor ve bu durumun, bankanın destekleyici amacı olan finansal istikrarı da risk altına aldığına tanık oluyoruz. Bugün fiyat istikrarı ve finansal istikrar konusunda yaşadığımız sorunların çözümü keşke sadece Merkez Bankası’nın faizleri indirmesi veya artırmasıyla çözülebilecek kadar basit ve kolay olsaydı. Her ne kadar faizlerin düşmesini hepimiz arzu etsek de diğer tarafta serbest piyasa koşullarında gerçekleşen fiyatlamalar var. Belirsizliği ortadan kaldırmadığınız, güven ve öngörülebilirliği artıramadığınız sürece düşük faizlerin olumlu etkilerinin kısa süreli olacağını, orta vadede finansal istikrar risklerinin artacağını asla unutmamalıyız” dedi.
İZTO Başkanı Özgener: "Kur-faiz sarmalından kurtulmalıyız"
İzmir Ticaret Odası Başkanı Mahmut Özgener, Ekim ayı toplantısında yaptığı konuşmada "Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası ise Eylül ayında başlayan faiz indirimleri ile dünya geneline göre farklı bir strateji izliyor. En son geçen hafta, politika faiz oranları piyasaların beklentisinin üzerinde 200 baz puan daha indirildi. Merkez Bankamız faiz indirirken, diğer merkez bankalarının faiz artırması, Türk Lirası’nı göreceli olarak zayıflatan en önemli unsurlardan bir tanesi. İçine girdiğimiz enflasyon-kur-faiz sarmalı ile, kamu bankaları faizleri düşürse bile kredi kullanmak isteyenler de ihracatçılar da amaçlanan faydayı arzu edilen seviyede göremiyor. Artan enflasyon ile sabit gelirlilerin alım gücü üzerindeki olumsuz etki de hem ekonomik, hem de sosyal açıdan gittikçe büyüyor" dedi.
'Döviz kurlarında öngörülebilirlik çok önemli'
Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) ekim ayı meclis toplantısında konuşan İbrahim Burkay, " Yaşadığımız zorlu süreç, gıdadan akaryakıta, hammaddeden enerjiye kadar bütün sektörlerimizi ciddi anlamda etkileyen, üreticimizin girdi maliyetlerini yükselten enflasyon baskısını da beraberinde getirdi. Yatırımı câzip kılacak faiz oranları ve enflasyonla mücadeleyle birlikte döviz kurlarının öngörülebilir bir yapıya kavuşması en önemli beklentilerimiz arasında." dedi.
'Kur istikrarı çok önemli'
Kocaeli Ticaret Odası (KOTO) Meclisi’nin ekim ayı toplantısında konuşan KOTO Başkanı Necmi Bulut ise faiz kararı ve beraberinde gelen kur hareketliliğine değindi. Başkan Bulut, “Merkez Bankası’nın değişen yönetimi ve faiz indirme kararı ekonomiyi etkiliyor. Düşük faiz, satışların artması için beklenen bir şeydir fakat Türkiye’de kur istikrarı da önemlidir. Türkiye ekonomisinde kırılgan politika faizindeki hareketliliğe neden oluyor. Konutta faiz 1.29’a indirildi ve kamu bankaları da konut kredilerine yüzde 1.29 faiz oranını uygulamaya başladı. Söz konusu indirimin sektöre katkı sağlayacaktır ama psikolojik sınır yüzde 1’dir." dedi.
Önce "Tedirginiz' dedi sonra faiz indirimi kararı için çağrı yaptı
İş dünyasının en büyük örgütü olan TOBB’un Başkanı Rıfat Hisarcıklıoğlu, özel bankalara faiz indirimi çağrısı yaptı.
Hisarcıklıoğlu, sosyal medya mesajında “Fonlama maliyetlerindeki düşüşün kamu bankalarınca kredi faizlerine yansıtılmasını olumlu buluyoruz. Benzer adımı özel bankalardan da bekliyor ve reel sektörümüzün yanında olduklarını görmek istiyoruz” ifadelerine yer verdi.
Geçen hafta 'tedirgin ediyor' demişti
Hisarcıklıoğlu, geçen hafta TCMB’nin 200 baz puanlık faiz indirimi sonrasında sosyal medyadan paylaştığı mesajda ise kur artışına dikkat çekerek “Merkez Bankası'nın faiz indirimi kararı sonrası hem uzun vadeli faizlerin hem de döviz kurlarının artması reel sektörümüzü tedirgin etmektedir. Temennimiz piyasadaki faizlerin ve enflasyonun düşeceği, finansal istikrarın tesis edileceği ortama en kısa sürede kavuşmaktır.” ifadelerini kullanmıştı.
Tuncay Özilhan'dan 'Merkez Bankası bağımsızlığı' vurgusu
TÜSİAD Yüksek İstişare Konseyi Başkanı Tuncay Özilhan, başta Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası olmak üzere düzenleyici kuruluşların bağımsız olması gerektiğini söyledi.
Düzenleyici kurumların bağımsız olması gerektiğinin altını çizen Özilhan, "Gelir dağılımı bozukluklarını da gidermek istiyoruz. Faiz ve enflasyonun yanı sıra emisyonları da azaltmak istiyoruz. Hak ve özgürlük alanlarının genişletilmesine de ihtiyaç duyuyoruz" dedi.
ASO Başkanı Özdebir: Merkez Bankamızın son faiz indirimi kararını yerinde buluyorum
Ankara Sanayi Odası'ndan Ekim ayı meclis toplantısında konuşan ASO Başkanı Nurettin Özdebir ise yaptığı açıklamada Merkez Bankası'nın kararlarına tam destek verdi. Özdebir Merkez'in kararları için "Birçok sektörde son dönemde finansman kaldıraç oranları yüzde 250 seviyelerinin üzerine kadar çıktı. Pandemiden daha fazla etkilenen turizm, otomotiv, inşaat sektörlerinde kaldıraç oranın yüzde 500'ler seviyesine kadar yükselmiş olması, borcu olan firmaların bu borçlarını ödemesi bu yüksek faiz oranlarında mümkün gözükmemektedir. Bu nedenle Merkez Bankamızın son faiz indirimi kararını yerinde buluyor, bunun üretimin devamlılığı açısından önemli olduğunu düşünüyorum" dedi.
İTO Başkanı Avdagiç: Faiz indiriminin pek çok sektöre olumlu yansımalarını göreceği
İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç, kamu bankalarınca kredi faiz oranlarında yapılan indirimlere ilişkin yaptığı yazılı açıklamada, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) son iki Para Politikası Kurulu toplantısında aldığı faiz indirim kararlarının kamu bankaları tarafından desteklenmesinin iş dünyasının yeni yatırımlarını teşvik edeceğini belirtti. Avdagiç, "Spot, taksitli, kredili mevduat gibi tüm kredi türlerinde indirim var. Hem ticari hem de tüketici kredileri maliyetlerindeki düşüşün, pek çok sektöre olumlu yansımalarını göreceğiz. Şimdi bu indirimi diğer tüm bankalara yayma zamanı" ifadelerini kullandı.