Bir taraftan pahalılıkla mücadele eden milyonlar bir taraftan da işsizlikle sınanıyor. İşsizlik İŞKUR’a göre artıyor, TÜİK’e göre azalıyor. TÜİK ve İŞKUR’un işsiz sayıları arasında uçurum var. En yaygın iş arama kanalı olan İŞKUR’a kayıtlı işsiz sayısı artarken TÜİK işsiz sayısını azalmış olarak açıkladı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), eylül ayına ilişkin işgücü istatistiklerini yayımladı. TÜİK’e göre Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde işsiz sayısı eylül ayında bir önceki aya göre 70 bin kişi azalarak 3 milyon 794 bin kişi oldu. İşsizlik oranı ise yüzde 11,5 oldu.
Cinsiyete göre işsizlik oranlarında kadın işsizliğinin tüm işsizlik türlerinde en yüksek kategori olarak görülmeye devam ediyor. Mevsim etkisinden arındırılmış dar tanımlı işsizlik oranı erkeklerde yüzde 10 iken kadınlarda yüzde 14,6. Eylül 2021 itibarıyla kadınlarda mevsim etkisinden arındırılmış dar tanımlı işsiz sayısı 1 milyon 548 bin ve geniş tanımlı işsiz sayısı 3 milyon 693 bin oldu.
Geniş işsizlik arasındaki fark 10 puan
Türkiye’de Eylül 2018’de başlayan ekonomik kriz ve 2020 Mart ayından bu yana yaşanan salgınının da etkisiyle işgücü piyasası dışına çıkış eğilimi artıyor. Zamana bağlı eksik istihdamda artış ve iş bulma ümidinin kaybedilmesine paralel olarak dar ve geniş tanımlı işsizlik oranları arasındaki fark giderek açılıyor. Örneğin, Haziran 2019’da dar tanımlı işsizlik yüzde 13,7 iken geniş tanımlı işsizlik yüzde 18,6 olarak gerçekleşmişti. Bu dönemde geniş tanımlı işsizlik dar tanımlı işsizlikten 4,9 puan yüksekti. Eylül 2021’de ise dar tanımlı işsizlik yüzde 11,5 iken geniş tanımlı işsizlik yüzde 21,9 olarak gerçekleşti (Grafik 6). Dar ve geniş işsizlik arasındaki fark bu dönemde 10,4 puan oldu.
DİSK-AR’ın İşsizliği Görünümü raporuna göre dar ve geniş işsizlik arasındaki makasın bu denli açılmasının en önemli nedeni salgın dönemindeki işten çıkarma yasağının dar tanımlı işsizliği sınırlı düzeyde tutmuş olması ve işbaşında olunan sürenin azalması. Böylece dar tanımlı işsizlik sınırlı kalırken geniş tanımlı işsizlik fırlamış oldu.
Temmuz, ağustos ve Eylülde büyük dalgalanmalar yaşandı
TÜİK’in istihdam verilerinde temmuz, ağustos ve Eylülde büyük dalgalanmalar yaşandı. Eylülde istihdam edilenlerin sayısı bir önceki aya göre toplam olarak 426 bin kişi arttı. İstihdamda tarım sektöründe 21 bin kişi, sanayi sektöründe 218 bin kişi, inşaat sektöründe 13 bin kişi ve hizmet sektöründe ise 175 bin kişilik artış yaşandı.