Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, aralık ayının ilk haftası emeklilikte yaşa takılanların (EYT) sabırsızlıkla beklediği yasal düzenlemenin detaylarını açıklayacak.
08.09.1999 dahil bu tarihe kadar SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı, Banka Sandıklarına tâbi sigortalı olanlar EYT'den yararlanacak.
TV100'de yer alan habere göre, ülkemizde yaklaşık 4 milyon 500 bin EYT'li bu haktan yararlanacak ancak yasa çıktığında herkes emekli olamayacak.
Yasa EYT'lilerin istediği gibi çıkarsa ilk etapta yaklaşık 700 bin ile 1 milyon kişi emekli olacak. Kalanlar sigortalılık süresi ve prim gün sayılarını tamamladıklarında emekli olabilecek.
Kimler faydalanamayacak?
Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun, EYT ile ilgili merak edilenleri şöyle sıraladı:
- SSK'da 18 yaş baz alınarak kadınların 20, erkeklerin 25 yıllık sigortalılık sürelerini ve 5000 ila 5975 prim gün sayısını tamamladığında emekli olmaları,
- Bağ-Kur ve Emekli Sandığında ise 18 yaş baz alınarak kadınların 20, erkeklerin 25 yıllık sigortalılık sürelerini ve kadınların 7200, erkeklerin 9000 prim gün sayılarını tamamlayarak emekli olmaları,
- Ayrıca SSK'da 3600 günle kadınların 50, erkeklerin 55,
- Bağ-Kur ve Emekli Sandığı'nda ise kadınların 50 yaş 5 bin 400 gün, erkeklerin 55 yaşında 5 bin 400 günle emekli olmaları.
EYT'liler yasa çıkana kadar ne yapmalı?
- 08.09.1999 tarihi dahil bu tarihe kadar sigorta girişiniz yapılmış mı, adınıza tüm kollara tabi sigorta primi yatırılmış mı bunu bilmeniz gerekiyor. e-Devlet üzerinden SGK hizmet dökümünüzü kontrol etmeniz gerekiyor. Ya da bağlı bulunduğunuz il ya da ilçe Sosyal Güvenlik Kurumları'na giderek hizmet dökümlerinizi alıp kontrol edebilirsiniz.
- İşe girişiniz ve tüm kollara tabi 08.09.1999 tarihine kadar işe başlamanız varsa, hangi statüden emekli olacağınızı bilmeniz gerekiyor; SSK mı, Bağ-Kur mu, Emekli Sandığı mı?
- Hangi statüden emekli olacağınız son 2 bin 520 gün ödenen primlerinize göre belirleniyor. Son 2 bin 520 gün içinde hangi statüden daha fazla priminiz varsa o statünün şartlarına göre emekli olacaksınız.
- Hangi statüden emekli olacağınızı öğrendiğinizde o statüden istenilen prim gün sayınızı tamamlamanız gerekiyor. Eksik gününüz varsa prim borçlanması yaparak günlerinizi tamamlamak için kaç TL ödeme yapmanız gerekiyor, ödemeleri kaç TL'den yaparsanız emekli aylığınıza ne kadar etkisi olur bunları öğrenmeniz ve planlamanız gerekiyor.
- Doğum, askerlik, doktora eğitiminde geçen süreler, halk eğitimde usta öğretici olarak geçen süreler gibi 5510 sayılı kanunun 41. maddesine belirlenen borçlanma haklarından yararlanarak eksik günlerinizi tamamlama şansınız var. Bu haklardan yararlanabiliyorsanız 31.12.2022'ye kadar günlük borçlanmalar 69,02 TL ile 517,65 TL arasında yapılabiliyor.
- Yurt dışı borçlanmalarında ise günlük borçlanma tutarı 97,07 TL ile 728,03 arasında yapılabiliyor.
- Borçlanmalar asgari ücrete göre belirlendiğinden 31.12.2022’ye kadar borçlanma tutarları geçerli, yeni yılda borçlanma tutarları asgari ücrete yapılacak zam oranında artacak bu nedenle ETY'liyseniz nasıl emekli olacağınız konusunda planlama yapmanızı öneriyorum.