Emeklilikle ilgili gelişmeler ve haberler gündemde sık sık yer alıyor. Sigorta giriş tarihi 8 Eylül 1999 sonrasında olan kadınlar için 58 yaş, erkekler içinse 60 yaş ve 7.000 gün prim şartı aranıyor. Emeklilik yaşını önce çekmek için bazı yasal haklar mevcut. Bu şartlara uygun olanlar, emeklilik yaşını beklemeden erken emekli olabilirler.
Bu haklardan yararlanan kişiler daha az prim ödeyerek ve daha genç yaşta emeklilik maaşı alabilirler. Çalışanların SSK, BAĞ-KUR veya Emekli Sandığı'na bağlı olmaları, emeklilik şartlarını etkileyebilir. Birden fazla kurumdan sigortalı olanların hesaplamaları ise değişiklik gösterebilir.
ERKEN EMEKLİLİK İÇİN HANGİ YASAL ŞARTLAR GEÇERLİDİR?
YIPRANMA PAYI OLAN MESLEKLER
Ağır işlerde veya madencilik, gazetecilik gibi yıpranma payı yüksek mesleklerde çalışanlar, sigortalılık sürelerine ek günler alabilirler. Bu, işe giriş tarihlerinin geriye çekilmesiyle sonuçlanır ve emeklilik yaşını öne çekebilir.
KADIN ÇALIŞANLARA DOĞUM AVANTAJI
Kadın çalışanlar, doğum sürelerini borçlanarak prim günlerini artırabilirler. Bu hak, üç çocuk ile sınırlıdır. Üç çocuk sahibi bir kadın, çalışamadığı varsayılan 2.160 gün (6 yıl) prim kazanabilir. Bu durum, yaş şartını doldurmuş bir kadının, üç çocuğu varsa 6 yıl daha erken emekli olmasını sağlar.
ASKERLİK BORÇLANMASI
Erkek çalışanlar için, askerlikte geçen süreleri borçlanarak prim kazanma imkanı bulunur. Askerlik borçlanması, sigorta giriş tarihini borçlanılan gün kadar geriye çekebilir ve bu da ortalama 1 yıl kadar erken emeklilik sağlar.
KISMİ EMEKLİLİK
Kısmi emeklilikte, 15 yıl ve 3.600 gün prim ödeyenler emekli olabilir. Yaş şartı ise kadınlarda 58, erkeklerde ise 60'tır. Bu imkan 9 Eylül 1999 öncesi sigortalılar için geçerli olup, 1999 sonrasında sigortalı olanlarda prim gün sayısı 4.500'e, yıl şartı ise 25 yıla çıkmaktadır.
ENGELLİ ÇALIŞANLAR İÇİN DÜZENLEME
Engelli çalışanlar, en az yüzde 40 engellilik raporu ve vergi indirimi ile yaşa bakılmaksızın 15 yıl ve 3.600 günden başlayarak, işe giriş tarihlerine göre 18 yıl ve 4.680 güne kadar emekli olabilirler.