Aylardır yükselişte olan dolar son günlerde yükseliş hızına hız kattı. ABD-Türkiye gerilimi esnasında yaşanan gelişmelerden de doğrudan etkilenen dolar geçtiğimiz hafta 5 liraya ulaşmıştı. Dolar bu haftaya yine tırmanışla başladı ve haftanın ilk gününde 5.19'u aştı. Euro/TL ise 6 sınırına çok yakın. İşte dolar fiyatlarında son durum...
Doların hızlı yükselişi ivme kazanmaya devam ediyor. Öğlen saatlerine yaklaşılırken 5.18’i aşan dolar, yatırımcılar tarafından merakla araştırılıyor. ABD’nin Türkiye’de ev hapsinde bulunan Rahip Andrew Brunson’ın serbest bırakılması için Adalet ve İçişleri bakanlarına yönelik yaptırım açıklamasının ardından yükselişin sürdüğü dolar/TL bu sabah saatlerinde 5.10 civarlarında açılış yapmıştı. ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ise “Türkiye'ye yönelik yaptırımlar ABD'li rahibin iadesi konusunda çok ciddi olduğumuzun göstergesi” dedi. ABD, Türkiye'de tutuklu bulunan ve geçen hafta ev hapsine alınan Brunson'ın serbest bırakılması için Adalet Bakanı Abdülhamit Gül ve İçişleri Bakanı Süleyman Soylu'ya yönelik yaptırım açıkladı.
Sozcu.com.tr’ye açıklamalarda bulunan Gedik Yatırım Algoritmik İşlemler Müdür Yardımcısı Gizmen Nalbantlı ABD’nin Türkiye’den vergisiz giden ürünler için kurduğu inceleme komisyonunun kuru artıran etkenler arasında yer aldığını söyledi. Nalbantlı, “ABD'nin çelik ve alüminyuma getirdiği ek vergilere misillemeyle karşılık veren Türkiye’ye karşı bir adım daha atması gündemde. 1,66 milyar dolarlık Türk ürününe uygulanan vergi muafiyetinin kaldırılacağı konuşuluyor. Diğer tarafta İran yaptırımlarının yarın yürürlüğe girecek olması da kur üzerinde baskı yaratıyor. İçeride 100 günlük eylem planında kamu harcamalarının azaltılması konusunda somut bir gelişme olmamasının bu yükselişte az da olsa etkili olduğunu düşünüyorum” diyor.
Londra piyasasında kur takaslarının yüzde 22'yi aştığını anlatan Nalbantlı sözlerini şöyle noktaladı: 10 yıllık faizler 40 baz puanlık artışla rekor seviye olan yüzde 19.59’a çıktı. Gösterge tahvil ise 21.84 Kur tarafında 5.25 hedefli formasyon devam ediyor. 5.07 seviyesi artık önemli destek oldu. Önümüzdeki günlerde ABD ile ilişkiler kurdaki hareketler üzerinde belirleyici olacak.
GCM Foreks Araştırma Uzmanı Enver Erkan ise sozcu.com.tr’ye yaptığı açıklamada dolar/TL kurunda 5.00’ün üzerini psikolojik sınır olarak niteliyor. Erkan güçlü doları Türkiye piyasaları için risk olarak tanımlıyor. Erkan değerlendirmesinde şu ifadeleri kullandı:
‘YENİ ZİRVELER GÜNDEMDE’
Türk varlıklarında ABD-Türkiye arasında devam eden rahip Brunson gerginliği fiyatlama davranışlarında etkili olurken, haber akışına bağlı olarak fiyatlama davranışlarında yeni rekor seviyeler veya oynaklığın azaldığı yurt dışı Dolar temasına bağlı normalleşme süreci beklenebilir. Durum olay riski bağlantılı olduğundan dolayı haber akışı belirleyici olacaktır. Faiz – enflasyon gündem maddelerine ek olarak son süreçte ABD – Türkiye arasındaki gerginlik, kurda yeni zirvelerin gündemde yer almasını sağladı. Psikolojik 5,00 seviyesi üzerinde hareketler oluşturarak yukarı yönlü beklentilerin güncellenmesine imkan tanıyan kur yeni zirvelerini gördü.
Bunlara ilave olarak ABD 10 yıllık tahvil faizinin yüzde 3 eşik seviyesini aşma potansiyeli ve Dolar temasının güçlenmesi ilave risk unsuru olarak yer almaktadır. Tüm gelişmeler dikkate alındığında en önemli madde olarak iş dönüp dolaşıp rahip Brunson'un mevzusuna döneceğinden dolayı olası gelişmelere bağlı sert fiyatlama davranışları görmemiz kuvvetle muhtemel.
Bugünkü kur hareketi ile birlikte 5,20 bandına biraz daha yaklaşmış olduk. Özellikle de bu süreçte 5,20 üzerindeki kalıcı hareketler, ilgili çıkışların daha da güçlenmesini sağlayabilir. Aksi takdirde yani kurun 5,20 seviyesinde baskı görmesi durumunda trend içi tepkiler gündemde yer alabilir.
‘ABD ADIMLARI İZLENİYOR’
İntegral Yatırım Araştırma Uzmanı Seda Yalçınkaya Özer, ABD ve Türkiye arasındaki gerilimin bitmesine yönelik net bir durumun olmadığını ve stresin tamamen dolar/TL üzerinde biriktiğini söyleyerek, “Kurda zaten bir hassasiyet vardı, hassas dengeler daha da ciddileşti. Dolar/TL’de 5 seviyesinin üzerine oturabilecek bir tablo var ancak ileride ABD ile ilgili net adımların atılması ve bu adımların yumuşamaya doğru evrilmesi kurda yumuşamayı da beraberinde getirecektir” diye konuştu.
‘YENİ SEVİYELERE AÇIK’
Tükiye’nin 5 yıllık CDS’inin uzun zamandır 300 baz puanın üzerinde olmasının kurda yukarı hareketi daha da desteklediğini, dolar endeksinin 95 seviyesinin üzerine yerleşmesinin de EM’lerde baskı yarattığını söyleyen Özer, “Dolar/TL 5’in üzerinde kalmaya devam ettikçe 5.15’e doğru yeni rekor seviyelere açık bulunuyoruz. Paritede net gevşemenin oluşması ve rahatlama görülmesi için 5 ve 4.98 altına inmesi gerek” ifadelerini kullandı.
BIST-100’de bilanço bazlı hareketlerin devam ettiğini söyleyen Özer, geçen haftayı 96,100 seviyesinin sınırında kapattığını söyleyerek, “Bu sabah Asya piyasaları geçen haftaya göre daha normal; BIST-100’de de yataya yakın sınırlı negatif eğilimli bir açılış yapabiliriz. Tahvil faizlerinin yüksek olduğu bir dönemde endeksteki yükselişler sınırlı kalacaktır. Ancak kısa vadede bilanço desteği ile birlikte 96,100 seviyesinin üzerine yerleşen bir endeks görmemiz durumunda buradan yükselişlerde satış baskısının oluşup oluşmayacağını izlemekte fayda var” dedi.
Öte yandan Euro 5.9910 seviyesinde bulunuyor.
REUTERS-SOZCU.COM.TR
İŞTE DOLARIN SON 6 AYA DOKUNAN SÜREÇTEKİ YÜKSELİŞİ:
7 Mart: 3,80 Dolar/TL
11 Nisan: 4,13 Dolar/TL
24 Mayıs: 4,70 Dolar/TL
15 Haziran: 4,74 Dolar/TL
11 Temmuz: 4,87 Dolar/TL
6 Ağustos: 5,19 Dolar/TL