Cuhmurbaşkanı Erdoğan'ın, 'Silahı olan teröristle, doları olan terörist arasında fark yok' tehdidine rağmen vatandaşların dövize yöneldiği görüldü. Faizsiz bankacılık müşterileri de yatırımlarında doları tercihi etti. Katılım bankalarındaki döviz mevduatı yıl başından bu yana 1.4 milyar dolar arttı.'ın
Hükümetin paranızı dolara yatırmayın söylemine karşılık, yurttaş birikimini korumak için dövize yönelmeye devam ediyor. Cumhuriyet'in haberine göre, yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduatı yıl başından 15 Şubat’a kadar olan dönemde 161 milyar dolardan 169.3 milyar dolara yükseldi. Bir buçuk aydaki artış 8.3 milyar dolar oldu. Aynı dönemde gerçek kişilerin döviz mevduatı 96.5 milyar dolardan 102.4 milyar dolara, tüzelkişilerinki ise 64.4 milyar dolardan 66.8 milyar dolara yükseldi. Aynı dönemde yurtiçi yerleşiklerin bankalardaki TL mevduatlar ise 1 trilyon 15 milyar TL’den 1 trilyon 11 milyar TL’ye geriledi. Türkiye’deki bankalarda toplam mevduat içinde yabancı para payı yüzde 49’a ulaştı.
Katılımda atak
Öte yandan, katılım bankaları hızlı arttı. Mevduat bankalarında her 100 TL’lik TL mevduata karşılık 93 TL’lik döviz mevduatı bulunurken, katılım bankalarında her 100 TL’lik TL mevduata karşı 145 TL’lik döviz mevduatı bulunuyor. Katılım bankalarındaki döviz mevduatı yıl başından bu yana 1.4 milyar dolar artarak 16.3 milyar dolara ulaştı. Bunun 14 milyar doları yurtiçi yerleşiklere ait.
13 yılın zirvesi
Eylül 2018’den bu yana Türklerin 18 milyar dolarlık TL’yi dövize çevirdiğini aktaran Bloomberg ajansı, yurtiçi yerleşiklerin toplam mevduatları içinde yabancı para payının 1 Ocak-15 Şubat döneminde ortalama yüzde 46.6 ile son 13 yılın zirvesine yükseldiğini aktardı. Bu oran 2011’de yüzde 28.5’e kadar geriledikten sonra yükselişe geçmiş, kur krizinin yaşandığı 2018’de yüzde 43.9’a yükselmişti. TL mevduat faizlerinin neredeyse enflasyonla eşit hale gelmesi, TL mevduatın tercih edilmesini olumsuz etkiliyor.
Kamu muslukları açtı
Son aylarda kredi faizlerindeki geri çekilmeye rağmen özel bankalarda kredi daralması sürerken, kamu bankaları seçim öncesinde kredi musluklarını açtı. Merkez Bankası verilerine göre, bankacılık sektöründe eylülde başlayan kredi daralması 15 Şubat haftasında da azalarak da olsa devam etti. Hükümetin talebi üzerine faizlerde indirime giden kamu bankalarında 25 Ocak’tan bu yana kredi büyümesi başladı.
15 Şubat haftasında kur etkisinden arındırılmış 13 haftalık ortalama kredi daralması özel bankalarda yıllık yüzde 10.7 olurken, kamu bankalarında yüzde 17.3’lük kredi büyümesi gerçekleşti.