Temel gıda ihtiyaçlarının dahi fahiş fiyatlara ulaşması yurttaşı kara kara düşündürürken elektrik, doğalgaz, su faturaları ve yüksek kiralar ise geçim derdini tek sorun haline getiriyor. İktidarın büyük vaatlerle halka anlattığı Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ise bugünlerde tekrar gündem konusu oluyor.
CHP Genel Başkan Yardımcısı Ahmet Akın, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçilmesinin ardından Türkiye’deki enerji fiyatlarının yükselişiyle ilgili yazılı açıklama yaptı.
'Uçuşa geçen faturalar oldu'
CHP’li Akın, “Tek adam rejimi” olarak adlandırdığı sisteme geçilmesinin ardından konutlarda elektriğe düşük kademede yüzde 258, yüksek kademede yüzde 400 ve doğal gaza ise yüzde 362 zam geldiğini belirterek, “İktidarın yeni sistemde ‘hızlı ve etkin kararlar alınacağı’ vaadi yalnızca faturalara yapılan zamlarla hayat buldu. Son dört yılda vatandaşın temel ihtiyacı olan enerji faturalarına oldukça hızlı ve etkin zamlar yapıldı. Temmuz 2018’den bu yana elektrik faturası 10 kez zamlanarak düşük kademede yüzde 258, yüksek kademede yüzde 400; doğal gaz faturası da 16 kez zamlanarak yüzde 362 oranında arttı. Yeni sistemle ekonomi uçacaktı, ancak uçuşa geçen vatandaşın enerji faturaları oldu” dedi.
CHP’lil Akın, sistemin dördüncü yılında enerji fiyatlarındaki artışı şöyle anlattı:
Katlanan faturalar
"Tek adam sisteminin resmen başladığı 4 yıl içerisinde elektrik faturaları 10 kez zamlandı. EPDK’nın ilan ettiği tarifeye göre 1 Ağustos 2018’de yüzde 9, 1 Eylül 2018’de yüzde 9, 1 Ekim 2018’de yüzde 9 zam yapıldı. 1 Ocak 2019 tarihinde yüzde 10 oranında indirim yapılan konut tarifesi 1 Temmuz 2019’da yüzde 15, 1 Ekim 2019’da yine yüzde 15 zam oranında zamlandı. Konut tarifesine 1 Ekim 2020’de yüzde 5,75, 1 Ocak 2021’de yüzde 6, 1 Temmuz 2021’de yüzde 15 oranında zam yapıldı. Kademeli tarifeyi zam aracına dönüştüren iktidar; 1 Ocak 2022 tarihinde düşük kademeye yüzde 51, yüksek kademeye ise yüzde 127 oranında zam yaptı. Yüzde 10 oranındaki KDV indiriminin ardından iktidar son olarak 1 Haziran 2022 tarihinde konut tarifesine yüzde 15 oranında yeni bir zam daha yaptı.
'Elektrikte artış yüzde 258'
Elektrikte yapılan 10 zam 2019 yılındaki indirim ile 2022 yılındaki KDV indirimi kümülatif olarak hesaplandığında artış düşük kademede yüzde 258; yüksek kademede ise yüzde 400 oldu. Buna göre tek adam rejiminin yürürlüğe girdiği Temmuz 2018 tarihinde ortalama 250 kilovatsaat olarak gerçekleşen bir aylık tüketimde 125 lira fatura ödeyen bir ailenin elektrik faturası aynı tüketimi yapmasına karşın zamların ardından yaklaşık 350 liraya çıktı.
'Doğal gaz 16 kez zamlandı'
Parlamenter sistemin sona ererek resmen tek adam rejimine başlanan 9 Temmuz 2018 tarihinden bu yana konutlarda doğal gaza yapılan zamlar ise vatandaşı adeta yaktı. BOTAŞ’ın ilan ettiği tarifeye göre doğal gaza konutlarda 1 Ağustos 2018’de yüzde 9, 1 Eylül 2018’de yüzde 9, 1 Ekim 2018’de yüzde 9 oranında zam yapılırken; 1 Ocak 2019 tarihinde yüzde 10 indirim yapıldı. Doğal gaza 1 Temmuz 2019’da yüzde 15, 1 Ağustos 2019’da yüzde 15, 1 Eylül 2019’da yüzde 15 oranında zam yapıldı. Doğal gaz 1 Ocak 2021’den 1 Haziran 2021’e kadar 6 kez yüzde 1 oranında zamlandı. Doğal gaza 1 Temmuz 2021’de yüzde 12 oranında yine zam geldi. Doğal gaza konut tarifesinde 1 Ocak 2022’de yüzde 25; 1 Nisan 2022’de yüzde 35 ve son olarak 1 Haziran 2022’de yüzde 30 oranlarında zam yapıldı.
Doğal gazda artış yüzde 362
Buna göre tek adam rejiminin hayata geçtiği Temmuz 2018 tarihinden bu yana doğal gaza konut tarifesinde 4 yıl içerisinde 16 kez zam, bir kez de indirim yapıldı. 4 yılda doğal gaza yapılan 16 zam ve bir indirim kümülatif olarak hesaplandığında toplam artış yüzde 362 oranında gerçekleşti. Soğuk havalarda ortalama bir aylık tüketime denk gelen 300 metreküp kullanımın tek adam rejiminin başladığı Temmuz 2018 tarihli tarifeye göre faturaya yansıması yaklaşık 350 lira olurken; 3 yılda yapılan zamlarla bu faturanın tutarı kullanım oranı değişmeksizin bugün 1600 lirayı geçti.”
Erdoğan'ın sözlerini hatırlattı
CHP Genel Başkan Yardımcısı Ahmet Akın; iktidar sözcülerinin tek adam rejimine geçişte “yeni sistemle etkin ve hızlı kararların alınacağı” ve “ekonominin uçuşa geçeceği vaadinde” bulunduğunu anımsattı. CHP’li Akın, şunları kaydetti:
“Tek adam rejimine geçiş öncesinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ‘Siz bu kardeşinize yetkiyi verin, ondan sonra bu faizle, şunla, bunla nasıl uğraşılır göreceğiz’ demişti. Anlaşılan uğraşılan tek şey faturalar oldu. Yeni sistemde ‘hızlı ve etkin kararlar alınacağı’ vaadi de faturalarda hayat buldu. İktidar gerçekten de 4 yılda vatandaşın temel ihtiyacı olan enerji faturalarına oldukça hızlı ve etkin zamlar yaptı. Temmuz 2018’den bu yana elektrik faturası 10 kez zamlanarak düşük kademede yüzde 258, yüksek kademede yüzde 400; doğal gaz faturası da 16 kez zamlanarak yüzde 362 oranında arttı. Yeni sistemle ekonomi uçacaktı, ancak uçuşa geçen vatandaşın enerji faturaları oldu.”