2023’te gerçekleşen yaklaşık 900 milyar TL’lik KKM ödemesi TCMB’ye devrinden sonra bütçe açığına dahil olmazken Şimşek deprem harcamalarına işaret etti.
Hazine ve Maliye Bakanlığı, merkezi yönetim bütçesinin aralık ayında 842,5 milyar TL, yıl genelinde 1 trilyon 375 milyar TL açık verdiğini duyurdu.
TÜM ZAMANLARIN ZİRVESİ
Bu rakam da yıllık bazda tüm zamanların zirvesi olarak kayıtlara geçti. Bütçe giderlerinde depremin ilk sırada yer alması ekonomistler tarafından abartılı bulundu. KKM kur farkı ödemelerinin 2023 yılının temmuz ayından sonra Merkez Bankası'na devredildiğini hatırlatan ekonomistler, deliğin çok daha büyük olduğunu belirtti.
Hızla yükselen döviz kurunu frenlemek için ilk kez 22 Aralık 2021'de uygulanmaya başlayan Kur Korumalı Mevduat'ın (KKM) 2023 yılında bütçeye maliyeti, 59,5 milyar TL olarak belirlendi.
Ekonomistler bütçe giderlerini şöyle yorumladı:
KKM'NİN PAYI VAHİM
Bütçe giderlerini X hesabından paylaşan ekonomist Mustafa Sönmez "7 trilyon TL'ye yaklaşan 2023 bütçe harcamalarının %96,5'u 20 kalemin.
Deprem 895 milyar TL ile %13,5, SGK %11 pay aldı.
Dövizi bastırmak için uydurulan KKM, 694 milyar TL ile %10,5 pay aldı.
Belediyelere merkezi bütçeden %8,3,
askeri harcamalara,sağlığa ve temel eğitime de %5'er" dedi.
Sönmez "Depremin %13,5 pay alması, harcamalarda başat rolün oynadığı iddiasını abartılı gösteriyor.
Ama KKM'ye %10,5 pay vahim. Temel eğitime, sağlığa %5 ayrılırken bir avuç rantiyenin KKM'sine 693 milyar TL!
Adaletten ve vicdandan yoksunluk, akıldışılık bu tablodan görülüyor zaten" dedi.
MERKEZ BANKASINA DEVREDİLMESEYDİ 2.3 TRİLYON AÇIK VERECEKTİ
Bütçe giderlerinde ekonomistlerin dikkat çektiği bir başka nokta ise KKM'ye bütçeden yapılan kur farkı ödemesinin, 2023 yılının temmuz ayından sonra Merkez Bankası'na devredilmesi oldu.
Dünya gazetesi yazarı Naki Bakır, X hesabından yaptığı paylaşımda şu tespitte bulundu:
KKM'de kur farkı ödemesi 59,5 milyar TL.
Temmuzdan sonra TCMB'ye devredildi.
Yılın tümündeki tutarı 900 milyar TL tahmin ediliyor.
Devre rağmen bütçe 1,4 trilyon TL açık verdi.
Devredilmese 2,3 trilyon TL olacaktı."
TARIMA GİDECEĞİNE KKM'YE GİTTİ
Ekonomist İris Cibre'nin paylaşımı şu şekilde: "Bütçe dengesi 1,38 Trilyon açık verdi
Harcamalar geçen seneye oranla 121% arttı Cari transferlerin harcamalar içindeki payı 40%
Hazinenin KKM kur farkı ödemesi 2023te 59,5 Milyar TL.
TCMB+Hazine = takribi 950 Milyar TL
Tarım desteği ise 2023 te 53,6 Milyar TL olabildi
Hazinenin KKM'ye ödediğinden 6 Milyar TL daha az
Hayvancılığa destek nedir biliyor musunuz?
15 Milyar TL
Hani süt ve et fiyatları diyoruz ya, hah işte o...
REKOR DÜZEYE ERİŞTİ
Ekonomist Şeref Oğuz da "Açığın milli gelire oranı rekor düzeye erişti ve %5,3 oldu. KKM'nin külfeti ise 950 milyar ₺" yorumunu yaptı.