İran'ın İsrail'e beklenen saldırısı Orta Doğu'yu alarm durumuna geçirirken İran Devrim Muhafızları, Basra Körfezi sularında İsrailli iş insanı Eyal Ofer'in sahibi olduğu bir gemiye el koyduğunu duyurdu. İsrail'den de sert bir açıklama geldi.
İran ve İsrail arasında gerilim hızla artarken İran ordusu helikopterle İsrailli bir iş insanına ait gemiye baskın düzenledi.
Birleşik Krallık Deniz Ticaret Operasyonları (UKMTO), geminin Hürmüz Boğazı'na yakın bir bölge olan Fujairah'ın 92 km kuzeydoğusunda ele geçirildiğini söyledi. İran medyası da Devrim Muhafızları Ordusu'nun yük gemisine el koyduğunu ve İran karasularına götürdüğünü duyurdu.
Salı günü İran Devrim Muhafızları Ordusu Deniz Kuvvetleri Komutanı Alirıza Tangsiri, İsrail gemilerinin BAE yakınlarındaki varlığını tehdit olarak gördüklerini ve Hürmüz Boğazı'nın kapatılabileceğini söylemişti.
ENERJİ UZMANI PAMİR ANLATTI
Gelişmeyi Halk Tv ekranlarında değerlendiren Enerji Uzmanı Necdet Pamir bölgedeki gerilimin petrol fiyatlarındaki yansımasına dikkat çekti.
Pamir şöyle konuştu:
"Durumun nasıl gelişeceği ve ne kadar süreceği de önemli. Sadece bölgesel olarak da kalsa; riskler sadece İran'ın petrol rezervleri üzerinden düşünülmemeli.
Petrol rezervlerinde birinci sırada Venezuela, ikinci sırada Suudi Arabistan var ama hemen arkasında da İran var. Asıl olayın olduğu yer, Hürmüz Boğazı. Husilerin uzunca bir süredir Bab ül Mendeb Boğazı'nda İsrail baglantılı tankerlere saldırması nedeniyle petrol fiyatları zaten yukarı doğru seyrediyor.
Brent petrol şu sıralar 90 doların üstünde seyrediyor. 2022'de fiyatı ortalama 101 dolardı. Gecen sene 82 dolar/varil oldu. Olayın olduğu yer Hürmüz Boğazı, günde 22 milyon varil petrolün geçtiği bir yer; dar bir boğaz.
İran ne zaman bir tehdide muhatap olsa, orayı kapatmakla karşı tarafı, bu boğazı trafige kapatmakla tehdit eder.
Dünyada günde 100 milyon varil petrol üretiliyor ve tüketilliyor.
Bunun 22 milyon varili her gün Hürmüz Boğazı'ndan geçiyor. Buranın tıkanması demek, hem petrol fiyatlarını yükseltir, hem de fiziki olarak petrol ihtal eden ülkelerde ciddi sıkıntılara neden olur.
O yüzden büyük bir kriz olur. Hürmüz'ün güvenliği son derece riskli.
Bu durum herkesi etkiler; uzun sürerse Türkiye, tükettiği petrolün yüzde 92'sini ithal eden bir ülke.
2023 yılında bizim petrol doğal gaz ve toplamda taşkömürü üzerinden, 96.2 milyar dolar bizim ithalat faturamız vardı. Petrol fiyatı varil başına 101 dolardı.
Bir sonraki sene (2023) brent petrol 82 dolara düşünce 2023 yılı enerji ithat faturamız 69 milyar dolara indi. Bugün 90 dolar/varilin az üzerindeki petrol fiyatlarının daha da yukari çıkması, ekonomi açısından da çok büyük risk yaratır."
NE OLMUŞTU?
İsrail ordusu, 1 Nisan Pazartesi günü Suriye'nin başkenti Şam'daki İran Büyükelçiliği yerleşkesinde yer alan konsolosluk binasına hava saldırısı gerçekleştirmiş, saldırıda İran Devrim Muhafızları Ordusundan 2'si general olmak üzere 7 asker hayatını kaybetmişti.
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ertesi gün yaptığı açıklamada, İsrail'in İran Konsolosluğunu hedef alan hava saldırısının "cevapsız" kalmayacağını ifade etmişti.