NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ile AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Litvanya ve Letonya'ya bugünkü ortak ziyaretlerinin ilkinde Litvanya Cumhurbaşkanı Gitanas Nauseda ile bir araya geldi.
Başkent Vilnius'ta düzenlenen ortak basın toplantısında konuşan Stoltenberg, Belarus yönetiminin göçmenleri kullanarak komşu ülkelere baskı uyguladığını, bunun insanlık dışı olduğunu söyledi.
Litvanya ile dayanışma mesajı
Stoltenberg, "Hiçbir NATO müttefiki yalnız değildir. NATO müttefiklerinin hepsi Litvanya ile dayanışma içinde olduklarını ifade etmişlerdir" dedi.
Bölgedeki göçmen krizinin hem NATO'yu hem AB'yi etkilediğini, Litvanya'nın her ikisinin de üyesi olduğunu belirten Stoltenberg, "Birlikte olursak güçlü ve daha güvende oluruz" diye konuştu.
Rusya'ya Ukrayna çağrısı
Stoltenberg, Rusya'nın Ukrayna sınırındaki askeri tahkimatına da değinerek Rusya'ya gerginliği düşürme ve şeffaf olma çağrısı yaptı. NATO ortağı Ukrayna'yı desteklemeye devam edeceklerini vurgulayarak "Ortaklarımıza olan desteğimiz Rusya'ya tehdit değildir. Bizim desteğimiz saldırganlık karşısında ortaklarımızın kendilerini savunmasına yardım edecektir" ifadesini kullandı.
Nükleer füzelerle ilgili soru üzerine Stoltenberg, Rusya'nın yaptığını yapmayacaklarını, Avrupa'ya yeni nükleer kapasiteli füzeler yerleştirme niyetleri olmadığını bildirdi.
Stoltenberg, Almanya'daki yeni hükümetin nükleer silahları ülkede bulundurmaya devam etme kararı aldığını hatırlatarak daha önce aksi ihtimale karşı silahları Almanya'nın doğusundaki ülkelere kaydırma planlarına gerek kalmadığını söyledi.
'AB ve NATO el ele vermeli'
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen de Belarus'un komşuları Polonya, Litvanya ve Letonya'nın bu zorlu dönemde yalnız olmadıklarını, AB üyelerinin bu ülkelerle dayanışma içinde olduğunu ifade etti.
AB'nin bu ülkelere sınır yönetimi yardımını üçe katlayarak 200 milyon avroya çıkardıklarını aktaran von der Leyen, "(Belarus Cumhurbaşkanı) Aleksandr Lukaşenko, AB'nin birlikteliğini bozma girişiminde başarısız olmuştur. Hibrit saldırılarını hep birlikte boşa çıkarıyoruz. Ama bundan dersimizi de çıkarıyoruz" dedi.
Von der Leyen, Avrupa'nın istikrarını bozmak için rakiplerinin hiçbir şeyden kaçınmayacağını, buna karşılık vermek için AB ve NATO'nin el ele vermesi gerektiğini vurguladı.
Von der Leyen, Belarus-Polonya sınırında AB ülkelerine geçmek için bekleyen çok sayıdaki kişinin yüzde 75'inin Iraklı olduğunu, sınırdaki kişilerin geldikleri ülkelere gönderilmesi için görüşmelerin sürdüğünü aktardı.
4'üncü madde vurgusu
Litvanya Cumhurbaşkanı Nauseda da dayanışma ve destek mesajları için teşekkürlerini ileterek Belarus sınırındaki durum ve Rusya'nın Ukrayna sınırındaki tahkimatının ciddi endişe kaynağı olduğunu, Belarus'un Rusya'nın askeri yapısı ve doktrinlerine entegrasyonunun da kendileri için ayrıca endişe verici olduğunu bildirdi.
Bu durumun NATO'nun toplu güvenliği için sınama olacağını dile getiren Nauseda, "NATO planlarını, stratejisini ve taktiklerini bunlara göre uyumlandırmalı ve olası karşılıklara hazır olmalıdır. Güvenlik durumu daha karmaşık bir hal alırsa NATO'nun 4. maddesi gereği istişareler talep etmeyi ihtimaller içinde tutuyoruz" şeklinde konuştu.
Nauseda, bir NATO ülkesinin toprak bütünlüğü, bağımsızlığı veya güvenliği tehdit altında olduğunu düşündüğünde müttefiklerle istişare istemesine imkan veren 4'üncü maddeyi harekete geçirme konusunda Baltık ülkeleri olarak ortak hareket edeceklerini bildirdi.
Nauseda, Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko yönetiminin "kendisini destekleyen ülkelerle birlikte" Batı dünyasının birlikteliğini sınamaya devam edeceği görüşünü dile getirdi.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ile AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Litvanya'nın ardından Letonya'ya geçerek Başbakan Krisjanis Karins ile görüşecek.