Çinli BYD firması ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı arasında, Türkiye'de yatırıma yönelik anlaşma, temmuz ayında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın öncülüğünde imzalanmıştı.
Ancak BYD şirketi hakkında önemli iddialar ortaya atıldı. Önemli iddiaları Deutsche Welle yayınladı.
23 Aralık’ta, Brezilya’daki iş güvenliği denetçileri, Çin merkezli BYD'nin Bahia eyaletinde inşa edilen fabrikasında insanlık dışı çalışma koşullarını tespit etti. Teftişte, 163 Çinli işçinin köleliği andıran şartlarda çalıştırıldığı ortaya çıktı.
KÖLE Mİ İŞÇİ Mİ?
Denetimlerde, Jinjiang grubunun işçilere sağladığı yurtlarda yatak olmadığı, yüzlerce işçi için yalnızca birkaç hijyenik olmayan tuvalet bulunduğu ve işçilere yemeklerini saklamaları için buzdolabı bile temin edilmediği belirlendi. İşçilerin pasaportlarına el konulduğu ve maaşlarının yalnızca %40’ının Çin para birimi üzerinden ödendiği, geri kalanının ödenmediği iddia edildi.
Öte yandan Jinjiang grubu, Çinli işçilerin, parmak izlerini bastıkları bir basın açıklamasını okudukları bir video yayınladı. Videoda işçiler, "haksız biçimde 'köleleştirilmiş' şeklinde damgalanmanın çalışanları derinden yaraladığı" ve "Çin halkının onurunu ciddi biçimde zedelediği" yönünde sözler sarf etti.
İNŞAAT DURDURULDU
Brezilyalı yetkililer, durumu “köleliği anımsatan” koşullar olarak nitelendirerek inşaatı durdurdu. İşçiler otellere yerleştirildi, tazminatları ödendi ve Çin’e geri gönderildi. Brezilya hükümeti, olay sonrası BYD’ye geçici çalışma vizeleri vermeyi durdurdu.
ÇİN DIŞ MİHRAKLARI SUÇLADI
BYD ve Jinjiang suçlamaları reddederek durumu “dış mihrakların karalama kampanyası” olarak nitelendirdi. BYD, Brezilya makamlarıyla iş birliği yaptığını ve insan haklarına saygı duyduklarını açıklasa da, Brezilya’daki olay Çinli şirketlerin yurt dışı yatırımlarındaki işçi politikalarını tartışmaya açtı.
Çin sosyal medyasında, ülkede, uluslararası standartlara göre "köleliği anımsatan" koşullarda çalışan çok sayıda işçinin olduğu mesajları paylaşıldı.
Weibo kullanıcılarının mesajları arasında, şu paylaşımlar da yer aldı:
"Brezilya'nın yanındayım. Çinli işçiler de acımasız biçimde sömürülüyor. Yurt içindeki şirketlerin işçilere insan muamelesi değil makine muamelesi yaptığını düşünüyorum."
Çin istihdam pazarı, "996" adı verilen çalışma kültürü nedeniyle kötü bir itibara sahip. Söz konusu 996 uygulaması, iş hukukuna aykırı olmasına rağmen yaygın olan, sabah 9'dan akşam 9'a haftada 6 gün çalışma pratiğinden geliyor. Özellikle teknoloji sektöründe söz konusu ihlale rastlanıyor.