Lübnan Cumhurbaşkanı Mişel Avn, dün Beyrut'a gelen arabulucu konumundaki ABD Dışişleri Bakanlığı Enerji Güvenliği Danışmanı Amos Hochstein ve beraberindeki heyet ile Baabda Sarayı'nda bir araya geldi. Görüşmenin ardından Lübnan Meclis Başkan Yardımcı İlyas Ebu Saab, Hochstein ile ortak basın toplantısı düzenledi.
Hochstein'ın dün nihai anlaşma taslağını Avn'a teslim ettiğini hatırlatan Saab, "Cumhurbaşkanı Avn, anlaşma taslağını onaylayıp imzaladı. Cumhurbaşkanı daha sonra anlaşma metnini Hochstein ve Lübnan heyeti ile Birleşmiş Milletlerin güneydeki karargahına gönderecek" dedi.
Saab, "Cumhurbaşkanı Avn'ın ABD'den aldığı nihai anlaşma taslağı daha önce de bildiğiniz gibi basında yayımlananın aynısı. Herhangi gizli bir anlaşma, değişiklik sözkonusu değil" ifadelerini kullandı.
Hochstein de bu anlaşmanın gerçekleşmesi için aylardır Baabda Sarayı'na geldiğini ancak nihayetinde bütün çabaların sonucunda tarihi bir anlaşmaya varıldığını söyledi. Diplomatik ilişkileri bulunmayan komşu iki ülkenin savaş durumda olmaları nedeniyle, anlaşma metinin takası için ortak bir tören düzenlenmeyecek. Lübnan ve İsrailli heyetler, Lübnan'ın güneyindeki Nakura bölgesindeki Birlemiş Milletler Geçici Görev Gücü'ne ait karargahta yan yana gelmeden ayrı salonlarda anlaşma nüshalarını takas edecek.
İsrail ile Lübnan'ı anlaşmaya götüren süreç
İsrail ile Lübnan arasında yaklaşık 860 kilometrekarelik deniz sahası anlaşmazlığı bulunuyor. İki ülke de bu bölgenin kıta sahanlığında hak iddia ediyor. İsrail, Lübnan hükümetinin lisanslama sürecine başladığı 5 bloktan üçünün İsrail kıta sahanlığı sınır bölgesinde yer aldığını öne sürüyor. Lübnan tarafı ise tartışmalı bölgenin 2 bin 290 kilometrekare olduğunu savunuyor.
ABD arabuluculuğundaki dolaylı müzakereler, 5 Haziran 2022'de İsrail'in Kariş Gaz Sahası'ndan gaz arama ve çıkarma işlemlerini tamamlandığını duyurmasıyla hız kazanmıştı. Müzakerelerin hız kazanmasının yanı sıra Lübnan'daki Hizbullah'ın İsrail'e yönelik saldırı tehditleri de eş zamanlı artmaya başlamıştı.
İsrail Başbakanı Yair Lapid, 11 Ekim'de, Lübnan'la deniz sınırlarının çizilmesi konusunda anlaşmaya vardıklarını bildirmişti.
Lübnan Cumhurbaşkanlığı da İsrail ile deniz sınırı çizimi müzakerelerinde arabulucu konumdaki ABD'nin gönderdiği nihai anlaşma tasarısında, Lübnan'ın tüm haklarının korunduğunu açıklamıştı. Lübnan Cumhurbaşkanı Mişel Avn, 13 Ekim’de, İsrail ile deniz sınırı anlaşmasına ilişkin nihai taslağı Tel Aviv yönetiminin ardından onayladıklarını açıklamıştı.