Geçtiğimiz Mayıs ayında yerel bir tedavi yöntemi olarak kullanılan sıçanın çiğ böbreğini yiyen Moğol çifte , Çin'in başkenti Pekin'deki doktorlar tarafından kara veba teşhisi kondu.Şu anda Pekin'in Chaoyang Bölgesinde tedavi gören çifte,yetkililer önleyici kontrol önlemleri uyguluyor.
Bakterilerin neden olduğu Kara Veba, üç şekilde gelişebilir;
Bubonik veba, şişmiş lenf bezlerine neden olurken, septikemik veba kanı ve pnömonik veba, akciğerleri enfekte eder.
Pnömonik - Çinli hastaların sahip olduğu tür - daha virülent ve zararlıdır. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre tedavi edilmeden bırakılması daima ölümcüldür.
Veba salgınları Orta Çağ boyunca Avrupa'yı harap ederek yaklaşık 50 milyon insanı öldürdü.O zamandan beri, yeterince erken yakalanırlarsa enfeksiyonların çoğunu tedavi edebilen antibiyotikler icat edildi ancak veba tamamen yok edilemedi. Bu olay vebanın geri dönüşü oldu.
Dünya Sağlık Örgütü'ne göre, 2010-2015 yılları arasında 584 ölüm dahil dünya çapında 3.248'den fazla vaka bildirildi.En çok rastlanan üç ülke ise Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Madagaskar ve Peru'dur.
Amerika Birleşik Devletleri'nde, Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezlerine göre her yıl birkaç veba vakası yaşandı.
2015 yılında, Colorado'da iki kişi vebadan öldü ve bir önceki yıl eyalette sekiz vaka rapor edildi.
Geçtiğimiz 20 yıl boyunca 50.000'e yakın insan vakasına neden olan veba, şimdi Dünya Sağlık Örgütü tarafından yeniden ortaya çıkan bir hastalık olarak sınıflandırılmaktadır.
Vebaya nasıl yakalanır? İyileştirilebilir mi?
İnsanlar genellikle Yersinia pestis bakterisini taşıyan kemirgen tarafından ısırıldıktan sonra veba salgılıyorlar. Kediler ve köpekler gibi enfekte olan hayvanlar da sahiplerine bulaştırabilir.
2018'de yapılan bir çalışma da nedenin yalnızca fareler olmadığını öne sürdü. Kara Ölüm insan pireleri ve vücut biti tarafından yayılmış olabilir dedi.
Şu anda vebaya karşı etkili bir aşı yoktur, ancak modern antibiyotikler yeterince çabuk verildiğinde komplikasyonları ve ölümü önleyebilir.
Tedavi edilmeyen bubonik veba, bakteri akciğerlere yayıldıktan sonra hızla gelişen pnömoniye neden olan pnömonik vebaya dönüşebilir.
Yakın tarihli bir rapor, araştırmacıların etkili bir aşı geliştirmek için çeşitli yaklaşımları araştırdıklarını göstermektedir.
Vebadan nasıl korunulur?
Veba önlenmesinde önemli adımlar arasında , evinizdeki kemirgenlerin yuvalanma yerlerinin, kulübelerin, garajların ve rekreasyon alanlarının fırça, kaya yığınları, çöp ve aşırı yakacak odunların giderilerek ortadan kaldırılması yer almaktadır.
Hasta veya ölü hayvanları yasa uygulayıcıya veya yerel sağlık görevlilerine bildirin, onları almayın veya kendinize dokunmayın. Hasta veya ölü bir hayvanı mutlaka kullanmanız gerekiyorsa, eldiven giyin.
Pire sokmalarını önlemek için böcek kovucu kullanın ve pire için köpek ve kedileri düzenli olarak tedavi edin. Evcil hayvanınızla yatmayın, bu veba olma riskinizi arttırır. Son olarak, evcil hayvanlarınız çayır köpeği kolonileri gibi kemirgen habitatlarını avlamamalı veya dolamamalıdır.