Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Donald Tusk, İrlanda'ya destek mesajı verirken, İngiltere'nin AB'ye sunduğu yeni anlaşma teklifine ilişkin, "Halen ikna olmadık." değerlendirmesinde bulundu.
Tusk, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, Brexit'e ilişkin İrlanda Başbakanı Leo Varadkar ve İngiltere Başbakanı Boris Johnson ile iki telefon görüşmesi yaptığını bildirdi.
Varadkar'a "İrlanda'nın tamamen arkasındayız" mesajı verdiğini belirten Tusk, "Johnson'a mesajım ise (Brexit müzakerelerine) Açığız ancak halen ikna olmadık." paylaşımında bulundu.
İngiltere, AB'ye reddedilen Brexit anlaşmasındaki tartışmalı tedbir maddesinin Kuzey İrlanda'nın 2025'e kadar Birlik ile özel ilişki içinde kalmasını öngören düzenlemeyle değiştirilmesini teklif etmişti.
Johnson'ın "adil ve makul taviz" şeklinde nitelediği teklifte, Kuzey İrlanda'nın dolaysıyla da tüm Birleşik Krallık'ın belirsiz bir süre ortak pazarda kalmasına yol açabilecek tedbir maddesinin kaldırılması öngörülüyor.
BREXIT SÜRECİ
İngiltere, 2016'daki referandumda yüzde 48'e karşı yüzde 52 oyla AB'den ayrılma kararı almıştı. Ancak eski Başbakan May'in AB ile vardığı anlaşma, 3 kez oylanmasına karşın parlamentoda kabul görmemiş ve Brexit, olası bir anlaşmasız ayrılığı engellemek için önce 22 Mayıs'a daha sonra da 31 Ekim'e ertelenmişti.
İngiliz Parlamentosu, anlaşmasız bir ayrılığın önüne geçmek için Johnson'ı AB'den yeni bir erteleme istemeye mecbur bırakan bir yasayı kabul etmişti.
Ancak şu ana kadar bu yasaya uyacağına dair bir açıklama yapmayan Johnson, anlaşmasız da olsa 31 Ekim'de Brexit’i gerçekleştireceğini söylüyor.
TEDBİR MADDESİ İHTİLAFI
Johnson, selefi Theresa May'in vardığı Brexit anlaşmasında yer alan tedbir maddesinin kaldırılmasını istiyor.
İngiliz hükümeti, AB üyesi İrlanda Cumhuriyeti ile Birleşik Krallık'ın parçası olan Kuzey İrlanda arasında fiziki sınır oluşturulmasının önüne geçen maddenin ülkenin egemenlik haklarını ihlal ettiğini savunuyor.
Fiziki sınır oluşturulmaması durumunda Kuzey İrlanda'nın, dolayısıyla da tüm Birleşik Krallık'ın belirsiz bir süre AB ile gümrük birliği içinde kalacağı kaydediliyor.
AB ise söz konusu maddenin üyesi İrlanda Cumhuriyeti'nin haklarının garanti altına alınması ve 1998'te imzalanan Hayırlı Cuma Anlaşması'nın ihlal edilmemesi açısından gerekli olduğunu belirtiyor.
1998 yılında İngiltere ve İrlanda Cumhuriyeti hükümetleri arasında imzalanan Hayırlı Cuma Anlaşması, İrlanda adasında 30 yıl süren "düşük yoğunluklu savaşı" sonlandırmıştı.