İranlı yetkililer ve Kürt hakları grubu, "ahlak polisi" tarafından gözaltına alınmasının ardından ölen Mahsa Amini'nin yaşadıklarına duyulan öfkenin bir yansıması olan protestolarun yedinci güne ulaşması ve sosyal medyaya yeni kısıtlamaların getirilmesinin akabinde ölü sayısının arttığı bildirildi.
Yetkililer, protestocuları suçluyor
İngiliz haber ajansı Reuters kendi haberinde, Kürt hakları örgütü Hengaw'ın raporuna göre 10 protestocunun öldürüldüğüne yer verdi. Örgütün aktarımına göre, güvenlik güçleri tarafından öldürüldüğü ifade edilen yedi kişiye dün üç kişi daha eklendi. Öte yandan Reuters bu bilgiyi doğrulayamadığını belirtti.
Yetkililer ise güvenlik güçlerinin protestocuları öldürdüğünü reddederek, protestocuların silahlı muhalifler tarafından vurulmuş olabileceğini öne sürüyor. Kirmanşah'ta bir savcı salı günü çıkan olaylarda iki kişinin öldürüldüğünü söyledi ve kurbanların, polise ait olmayan silahlarla öldürülmediğini ileri sürerek, silahlı muhalifleri suçladı. Kürdistan polis şefi de hafta başında eyalette dört kişinin öldüğünü doğruladı ve ölümlerden "çeteleri" sorumlu tuttu.
Hengaw, özellikle kuzeybatıdaki protestolarda öldüğünü söylediği 10 protestocuya ek olarak 450 kişinin de yaralandığını söylüyor.
Hükümet internete erişimi kesti
Hengaw'dan, bölge sakinlerinden ve internet kesim gözlemevi NetBlocks'tan gelen açıklamalara göre, protestoların hafiflediğine dair hiçbir işaret bulunmazken, yetkililer WhatsApp ve Instagram uygulamalarına erişimi kısıtladı.
Ne olmuştu?
22 yaşındaki Mahsa Amini, 13 Eylül'de, zorunlu başörtüsü yasalarını uygulayan ve "ahlak polisi" olarak adlandırılan İrşad devriyeleri tarafından saçının bir kısmı göründüğü gerekçesiyle gözaltına alındı. Gözaltında dövülerek komaya sokulduğu düşünülen Amini, 16 Eylül'de yaşamını yitirdi. Amini'nin ölümü de yıllardır rejimin baskısına maruz kalan kadınlar başta olmak üzere halk için bir kıvılcım oldu.
Amini'nin ölümüyle başlayan ve ülke geneline yayılan eylemler 6 gündür sürüyor. Rejim güçlerinin sert müdahalesi sonucu şu ana kadar en az 7 kişinin yaşamını yitirdiği, yüzlerce kişinin yaralandığı ve yüzlerce kişinin gözaltına alındığı kaydediliyor. Sokaklarda her şeye rağmen direnen, taktıkları başörtüleri yakan, saçlarını kesen kadınlar; şeriat rejiminin yıkılmasını talep ediyor.
İran'ın Kürt nüfusun yoğun olduğu kuzeybatı bölgelerinde yoğunlaşan ancak ülke çapında en az 50 şehir ve kasabaya yayılan protestolar, 2019'da benzin fiyatlarındaki artış nedeniyle düzenlenen gösterilerden beri en şiddetli protesto oldu.