İngiltere hükümeti, bu yıl başkanlığını yürüttüğü Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 26'ncı Taraflar Konferansı’nda (COP26) "Kömürden Temiz Enerjiye Dönüşüm" açıklamasını yayımladı.
Açıklamaya göre, 190 ülke, finansal kuruluş ve organizasyon kömürden çıkış için küresel bir koalisyon oluşturdu. Söz konusu ülke ve organizasyonların listesi ise paylaşılmadı.
İlk kez taahhüt açıkladılar
Aralarında Avrupa’nın en büyük kömür tüketen ülkesi Polonya, Ukrayna, Şili, Fas, Vietnam’ın bulunduğu 18 ülke ise 2030 ila 2040 arasında elektrik sistemlerinden kömürü çıkarmaya yönelik ilk kez taahhüt açıkladı.
Oluşturulan koalisyon ve açıklanan taahhütler kapsamında, elektrik üretiminde kömür kullanımına yönelik yurt içi ve dışı yatırımların durdurulması, temiz kaynaklardan elektrik üretiminin hızlandırılması, işçi ve topluluklar açısından kömürden temiz enerjiye adil bir geçiş sağlanması yer alıyor.
'Kömürün gelecekte yeri yok'
Paris Anlaşması kapsamında küresel sıcaklık artışını 1,5 dereceyle sonlandırmak için temiz enerji dönüşümünün mevcut duruma göre 4 ila 6 kat daha hızlı gerçekleşmesi gerekiyor.
İngiltere İş, Enerji ve Endüstriyel Strateji Bakanı Kwasi Kwarteng, yaptığı değerlendirmede, dünyanın dört bir yanından ülkelerin bir araya geldiği Glasgow’da kömürün gelecekteki enerji üretiminde hiçbir yeri olmadığını ilan ettiğini belirterek, "Bu gelişme, iklim değişikliğiyle mücadeleye yönelik küresel çabalarımız açısından bir dönüm noktası. Bu açıklamalar kömürün sonunun göründüğüne işaret ediyor. Dünya doğru yönde ilerliyor" ifadesini kullandı.
Londra merkezli düşünce kuruluşu Ember Küresel Direktörü Dave Jones ise yaptığı açıklamada, bu taahhütlerin tüm kıtalarda kömürden çıkışın sağlanmasına yardımcı olacağını belirterek, "Kömürden temiz elektrik üretimine acil dönüşüm ekonomi, sağlık ve iklim için de en iyi seçenek. Bu taahhütler, yıllar süren çalışmanın bir sonucu. Paris Anlaşması’nın kabul edilmesinden beri kömürle ilgili konular yeni kömür santrali yapılmaması üzerinde yoğunlaşıyordu. Şimdi ise yeni kömür santrali yapılmamasının yanı sıra kömürden çıkışa odaklanıyor" diye konuştu.
ABD, İngiltere, Kanada, İtalya ve Danimarka'nın da aralarında bulunduğu 20 ülke ile 5 uluslararası finans kuruluşu, petrol, doğal gaz ve kömür finansmanını 2022 sonu itibarıyla durduracağını açıkladı.
4 ülkeye 2,5 milyar dolarlık kömürden çıkış finansmanı sağlanacak
Ayrıca İklim Yatırım Fonları, kömürden çıkışı hızlandırma programı kapsamında Güney Afrika, Endonezya, Filipinler ve Hindistan'a 2,5 milyar dolar finansman sağlanacağını açıkladı.
Program gelişmekte olan ekonomilerin temiz enerjiye geçişini hızlandırmayı amaçlayan ilk uluslararası finansman programı olarak öne çıkarken söz konusu ülkeler kömür kaynaklı küresel emisyonların yüzde 15'ini oluşturuyor.
Uluslararası Enerji Ajansı'na göre, COP26'da açıklanan sıfır emisyon taahhütleri, küresel sıcaklık artışını 1,8 dereceyle sınırlandırma şansı oluşturuyor.