ABD'de New Jersey Senatörü Bob Menendez ve Maryland Senatörü Chris van Hollen’ın sunduğu ve Türkiye’ye F-16 satışını sınırlandırıcı koşullara bağlayan eklemeler, ABD 2023 Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasa (NDAA) tasarısının Senato versiyonuna konulmadı.
Eklemede Silah İhracatı Kontrol Yasası kapsamında Türkiye’ye yeni F-16 satışının yapılmaması ve F-16 modernizasyon kitlerinin satılmaması hükmü konulurken bu maddenin muafiyetini ise Senato ve Temsilciler Meclisi ilgili komitelerine söz konusu satışın ABD’nin önemli ulusal güvenlik menfaatlerine temas ettiği, bu silahların Yunan hava sahasını mükerrer şekilde ihlal etmeyeceğini temin etmek için atılacak somut adımlar sunulduğu takdirde başkanın bu maddeyi uygulamaktan muaf olacağı ifade edilmişti.
Öte yandan, Maryland Senatörü van Hollen ise bu koşullara, uçakların YPG/PKK terör örgütüne karşı kullanılmamasını ve Türkiye'nin İsveç ile Finlandiya'nın NATO üyeliğini onaylaması koşulunu eklemişti.
Türkiye’nin ABD’de yürüttüğü diplomatik çabaların bu konuda etki ettiği düşünülse de F-16 alımı ve modernizasyonunun akıbeti şimdilik belirsiz.
Alternatifler gündem olmuştu
Ankara F-16 konusunu ABD’de diplomatik yollarla çözme adımları atarken Türkiye’nin alternatif arayışlarına yönelik iddialar dünya basının gündemine gelmişti. Almanya, İngiltere, Almanya, İtalya ve İspanya ortak yapımı Eurofighter Typhoon’un Ankara’nın gündeminde olduğunu yazmış, Türkiye ise F-16 alamaması halinde masada Rus yapımı SU-35 ve SU-57’lerin olduğuna dair sinyaller vermeye başlamıştı.
Emekli Hava Pilotu Korgeneral Dr. Erdoğan Karakuş, lojistik açıdan F-16 alımının Türkiye için daha uygun olacağını ancak alınamaması halinde İngiltere, Almanya, İtalya ve İspanya ortak yapımı Eurofighter Typhoon uçaklarının Yunanistan’a karşı el güçlendirebileceğini kaydederken Rus yapımı SU-35 ve SU-57 uçakları içinse dikkatli olunması gerektiğini belirtti.
Karakuş, Rus yapımı uçaklar için uyarısını, “Batı yaptırımları ihtimali nedeniyle Rus uçakları konusuna dikkatli yaklaşmak lazım” ifadeleriyle anlattı.
‘Rusların elindeki uçaklar yeterli değil’
Rusların elindeki SU-35 uçak sayısının 2020 yılında 70 kadar olduğunu ve bunun da yeterli olmadığını ifade eden Karakuş, “Rusya üretim sürecini istediği gibi yürütemiyor” ifadelerini kullandı.
“Lojistik açıdan Eurofighter Typhoon bile F-16’ya kıyasla lojistikte sıkıntı yaşatır ama aşılabilir. Rus yapımı SU-57 ya da SU-35… SU-57’den geçtim şu an Rusların elindeki SU-35 miktarı bile çok az” ifadelerini kullanan Karakuş, “Ruslarda, 2020’de 70 adet SU-35 vardı. Çok az miktarda. Ben bunu zaten Rusya ve Ukrayna Savaşı başlamadan önce söyledim. Rusların hava gücü göründüğü kadar kuvvetli değil. ABD hava kuvvetleri karşısında dayanması çok zor. Bu sebeple, Rusya’nın çok zor günler yaşayacağını ifade ettiğimde kimse bana inanmamıştı. Ama bugün görülmektedir ki Rus uçakları, bugün lazer güdüm sistemi dahi olmadığı için alçaktan atış yapıyor. Alçaktan atış yapan Rus uçakları, alçak irtifadan hava savunma sistemi Stinger’e yakalanıyor ve düşüyor. Patır patır düştükleri ve koruma sağlayamadığı için bugün Rusya, hava kuvvetlerini kullanamayan büyük sıkıntı içerisindeki bir ülke konumuna geldi. Bu sebeple, Ukrayna’ya da sadece füzelerle zarar vermeye çalışıyor” dedi.
Rusların elindeki SU-35 miktarının kendi kullanımları için dahi yeterli olmadığını ifade eden Karakuş, Moskova’nın SU-57 konusunda üretim sürecine istedikleri gibi başlayamadıklarını vurguladı.
‘Neler yaparlar siz düşünün’
Yaptırımlar dolayısıyla üretim için gerekli olan malzemelerin ithalatı konusunda da Rusya’nın zorlanacağını belirten Karakuş, “Rusya’nın zaten sıkıntıları var şu anda. Keşke Ukrayna’daki savaş başlamasaydı da elimizde daha rahat koz olabilseydi. Siyasi açıdan SU-57 almaya kalkarsanız zaten Türkiye’ye her yönüyle yüklenirler. S-400’de böyle yaptıklarına göre SU-57’de neler yaparlar siz düşünün” dedi.
Rusya’dan SU-35 ya da SU-57 alımı konusunda hem siyasi hem teknik sıkıntılar yaşamanın çok mümkün olduğunu ifade eden Karakuş, Rus yapımı uçakların ne kadar üretildiğinin bile meçhul olduğunu ifade ederek, “İyi üretilmiş olsa tamam ama Rusya korkusundan onları Ukrayna’ya dahi süremiyor. Düşer de diğer ülkelerin eline geçer mi diye” diye konuştu.
'Eurofighter sıkıntı çıkmadan temin edilebilir'
Alman basının dikkat çektiği Eurofighter alımı konusundaki görüşlerini ve uçağın teknik özellikleri bakımından nasıl bir muadil olacağını sorduğumuz Karakuş, "Eurofighter Rus yapımı uçaklara göre daha uygun görünüyor çünkü NATO ülkelerinden dördünün uçağı. NATO ülkesi olduğu için bun uçağı Türkiye'ye İngiltere satacak gibi görünüyor çünkü İngiltere ile bu aralar ilişkilerimiz iyi. Şu anda 150 civarında İngiliz mühendis Türkiye’de Milli Muharip Uçak için çalışma yapıyor. İngiltere ile aramızın iyi olması, NATO üyesi olmamız ve günümüzün diplomatik şartları kapsamında değerlendirirsek Typhoon uçakları alım açısından büyük sıkıntı çıkarmadan temin edilebilir" ifadelerini kullandı.
'F-35'den daha çok görünürlüğe sahip'
Radar sistemleri gelişmiş olan Eurofighter uçaklarının görünürlük açısından F-35'ten geri kaldığını vurgulayan Karakuş, "Eurofighter tabii ki birçok özellik açısından Blok 70’lerin (F-16) yerini alır o konuda bir sorun yok. Ama F-35’le tabii ki görünmezlik konusunda mukayese bile edilmez" ifadelerini kullansa da yine de sözkonusu uçakların F-16 Blok 70'lerin muadili hatta biraz üstü olduğunu söyledi.
Eurofighter uçaklarının alınması halinde Türkiye'nin ihtiyacını karşılayacağını söyleyen Emekli Korgeneral, "Türkiye’nin ihtiyacının görülmesiyle 2035 yılına kadar Atina ve Ankara arasındaki fark kapalı kalır. Bu farkın kapalı kalması da Yunanistan’a karşı bir nevi üstünlük sağlanmış olması anlamına gelir. Tabii pahalı biraz ama miktara bağlı olarak değişir bu iş" dedi.
'Bunu bildikleri için nazlanıyorlar'
Rus uçaklarına kıyasla entegrasyon konusunda daha kolay bir uyumdan bahsedilebileceğini ifade eden Karakuş, "Eurofighter uçakları, entegrasyon konusunda da sıkıntı çıkartmaz. Ancak şunu da belirtmek de fayda var. F-16 alırsak Eurofighter’dan lojistik açıdan 10 kat daha iyi. Bizim şu an da 240 kadar F-16’mız var onların da 2050’ye kadar uçuşu sözkonusu. Şu anda halihazırda uçurduğumuz mevcut F-16 ve F-4’lerin parçalarını 2050’ye kadar ABD’den almaya devam edeceğiz. Bu sebeple Eurofighter’dan ziyade F-16 Blok 70 alırsak lojistik açısından bizim için daha iyi olacak. Onlar da bunu bildikleri için nazlanıyorlar" sözlerini dile getirdi.