Suriye Cumhurbaşkanı Beşar Esad, Suriye Halk Meclisi seçimleri sonrası gazetecilere yaptığı açıklamada, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın kendisiyle görüşme talebine yanıt verdi.
Esad'dan Erdoğan’ın Görüşme Teklifine Yanıt:
Beşar Esad, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Suriye ile normalleşme sürecine yönelik daha önce yaptığı açıklamalara değinerek, “Birçok kez söylediğimiz gibi, Türkiye ile ilişkileri geliştirmeye yönelik her türlü girişime olumlu bakıyoruz. Bu normal bir durumdur ve kimse komşularıyla sorun yaratmayı düşünmez. Ancak, bu, Erdoğan ile görüşmeye kuralsız bir şekilde gideceğimiz anlamına gelmez” dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 7 Temmuz’da yaptığı bir açıklamada, Suriye ile ilişkilerin düzeltilmesi sürecinde Esad’a her an bir davette bulunabileceklerini belirtmişti. Erdoğan, “Beşar Esad Türkiye ile ilişkileri düzeltme noktasında bir adım attığı anda biz de ona karşı o yaklaşımı gösteririz. Davetimizi yapacağız ve İnşallah bu davetle birlikte de Türkiye-Suriye ilişkilerini geçmişte olduğu gibi aynı noktaya getirelim istiyoruz. Davetimiz her an olabilir.” ifadelerini kullanmıştı.
“GÖRÜŞMENİN AMACINI BİLMEDEN ADIM ATMAYIZ”
Esad, Erdoğan’ın görüşme teklifine ilişkin olarak, “Görüşme teklifi önemli olabilir, ama her şeyden önce bu görüşmenin gerçek amacını anlamamız gerekiyor. Amacın ne olduğunu duymadık: Sorunu çözmek, ilişkileri geliştirmek, normale döndürmek? Bu konuyu netleştirmeden herhangi bir adım atmak doğru olmaz” şeklinde konuştu. Esad, görüşmelerin yalnızca bir araç olduğunu ve başarılı olması için belirli kurallara dayanması gerektiğini ifade etti.
“13 YIL ÖNCEKİ SORUNLAR TARTIŞILMALI”
Esad, geçmişte yaşanan sorunlara da değinerek, “İlk sorduğumuz soru, 13 yıl önce ilişkiler neden normal seyrinden saptı? Hiçbir Türk yetkili bu konuda açıkça konuşmadı” dedi. Esad, geçmişteki sorunların açık bir şekilde ele alınması gerektiğinin altını çizdi ve bu konunun, gelecekteki ilişkilerin temeli için önemini vurguladı.
“GÖRÜŞME KURALLARA DAYANMALIDIR”
Görüşmelerin kurallara ve belirli referanslara dayalı olması gerektiğini belirten Esad, “Görüşme bir araçtır ve bu araçların başarılı olabilmesi için kurallara ve işleyen referanslara ihtiyacı vardır. Kuralsız bir şekilde adım atmak, sürecin başarısız olmasına ve daha kötü bir duruma yol açabilir. Bu nedenle, Suriye olarak, görüşmenin gerekli olduğu konusunda ısrarcıyız. Genel olarak iki liderin görüşmesinden bahsetmiyorum; görüşmeler her zaman var olmuştur ve bazı arabulucuların güvenlik düzeyinde düzenlediği görüşmelere olumlu yaklaşımımız sürüyor” ifadelerini kullandı.
“TERÖRLE DESTEK VE SURİYE TOPRAKLARINDAN ÇEKİLME SORUNLARI TARTIŞILMALI”
Esad, “Görüşmelerde terörizme destek ve Suriye topraklarından çekilme gibi konuların tartışılması gerekmektedir. Bu konuların çözüme kavuşturulmadan ilişkilerin normalleşmesinin mümkün olmadığını düşünüyorum” dedi. Esad, görüşmelerin, bu temel sorunları ele alarak sonuçlar doğurması gerektiğini vurguladı.
“NORMALLEŞME TERİMİ YANLIŞ KULLANILIYOR”
Suriye Cumhurbaşkanı, Türkiye ile ilişkilerde “normalleşme” teriminin yanlış kullanıldığını belirterek, “Son birkaç yıldır normalleşmeyi destekleyenler de, normalleşmeye karşı olanlar da olsa, normalleşme tabirini yanlış kullanıyoruz. Normal ilişkiler için normalleşme gereklidir, ancak bu doğal bir süreçtir ve normalleşme mecburidir” ifadelerini kullandı.
Esad, “İşgal, terörizmi destekleme ve egemenliğe saygısızlık gibi durumlar, ülkeler arasındaki normal ilişkilerin bir parçası olamaz. Normal ilişkiler, bu tür anormalliklerin ortadan kaldırılmasıyla mümkündür” dedi.
“GEREKSİNİMLER ULUSLARARASI HUKUKA DAYANMALIDIR”
Esad, “Normal ilişkiler için belirli gereksinimler vardır ve bunlar uluslararası hukukla belirlenir. Siyasi ilişkilerde başarılı olmak için uygun bir ortam yaratılmalıdır” dedi. Esad, bu gereksinimlerin bir koşul değil, uluslararası hukuk ve devletler arası ilişkilerin doğasında bulunan gereksinimler olduğunu belirtti.
“GEÇMİŞ HATALARDAN DERS ÇIKARMADAN İLERİYE GİDİLEMEZ”
Esad, geçmişteki siyasi hataların ve uluslararası hukuk ihlallerinin göz ardı edilmeden ileriye gidilemeyeceğini ifade ederek, “Geçmişin hatalarından ders çıkarmadan ve bu hataların tekrarını önlemeden geleceğe doğru bir adım atmak mümkün değil” dedi.
“ARABULUCU ÜLKELERİN GARANTİLERİ YETERSİZ”
Son olarak, arabulucu ülkeler tarafından verilen garantilerin yeterli olmadığını belirten Esad, “Bize hiçbir garanti verilmedi. Bu nedenle, ilkelere ve uluslararası hukuka dayalı bir yaklaşım benimseyerek ilerliyoruz. Gereksinimler uluslararası hukuk temelinde belirlenmelidir” şeklinde konuştu.