2016'nın Ağustos ayında Yemen'deki bir patates fabrikasına Suudi Arabistan tarafından hava saldırı düzenlenmiş ve 14 sivil hayatını kaybetmişti. İngiltere'deki başbakanlık yarışında 10 aday arasından öne çıkan isim olan Johnson'ın bu olayın ardından Yemen'de konuşlandırılması beklenen İngiliz bomba parçalarının Suudi Arabistan'a satılmasına izin verdiği belirtililiyor.
Guardian'ın haberine göre, bu bilgi, ülkede ilk defa 'bilgi alma özgürlüğü' talebi ile açıklanan e-postalarda ortaya çıktı.
Kamuoyunda satış izni verilmesinden bir gün sonra da Yemen'deki bir köy okuluna hava saldırısı düzenlendiği hatırlatılarak İngiltere'nin Uluslararası İnsacıl Hukuk ihlali yaptığı belirtiliyor.
Zira, İngiltere'deki yasalara göre, Johnson'un satış izni kararı vermeden önce Uluslararası Ticaret Konseyi'ne 'Yemen'deki Suudi Hava Kuvvetleri tarafından kullanılması muhtemel hassas kılavuzlu silah sistemleri ve mühimmat lisansı' konusunda danışılması gerektiği vurgulanıyor.
İHMALKÂRLIK VE SORUMSUZLUKLA SUÇLANIYOR
Johnson bu yüzden Yemen'deki savaşı ve sivillerin durumunu 'tümüyle ihmal' etmekle ve sorumsuzlukla suçlanıyor.
Söz konusu e-postada Johnson'ın İngiltere silah anlaşmalarının ruhsatlandırılmasından sorumlu olan İhracat Kontrol Birimi'ne 12 Ağustos 2016 tarihinde lazer güdümlü Paveway bombalarının bileşenlerinin lisanslanmasının devamından 'memnuniyet duyacağını' bildirdiği belirtiliyor.
Bu e-postadan birkaç gün önce, 9 Ağustos'ta, Suudi liderliğindeki koalisyon, Nisan ayından bu yana yapılan ateşkesin sonunda tekrar hava saldırılarına başlamıştı. O zamanki raporlara göre, saldırıda ölenlerin yarısından fazlası kadınlardı.
e-postanın gönderilmesinden bir gün sonra, 13 Ağustos'ta ise Yemen- Saada’daki bir köy okuluna düzenlenen hava saldırısı sonucu 10 çocuk öldürmüş ve 20 çocuk yaralanmıştı.
Johnson ve İhracat Kontrol Ortak Birimi arasında geçen yazışmaların ardından, Dışişleri Bakanlığından mevcut ve geçmişteki silah ihracatı politikalarının uluslararası hukuku ihlal edip etmediği hakkında bilgi verilmesi bekleniyor.
Uluslararası silah ticaretinin kaldırılması için çalışmalar yürüten organizasyonlardan Silah Ticaretine Karşı Kampanya görevlisi Andrew Smith, Johnson'ın bu hamlesinin 'merhametsizce' olduğunu söyledi ve "Boris Johnson'ın bir gıda fabrikasının imha edilmesinden bir gün sonra bir füze satışını onaylaması, onun ve meslektaşlarının Yemen halkının hakları ve yaşamlarına saygısızlığı gösteriyor" dedi.
Temmuz 2018'de dış sekreterliği görevini üstlenen Jeremy Hunt da Suudi Arabistan'a silah satışını desteklediğini belirtişti.
İngiltere'nin Yemen'e bombardımanın başladığı tarih olan Mart 2015'ten bu yana Suudi Arabistan'a 4.7 milyar sterlinin üzerinde silah satışı yaptığı tahmin ediliyor.