Uluslararası Af Örgütü, (Amnesty International) Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in 24 Şubat akşamı, Ukrayna'yı 'askerden ve Neo- Nazilerden arındırma' bahanesiyle başlattığı işgal girişiminde yeni raporunu hazırladı. Raporda 24 Şubat'ta başlayan işgal harekatından bugüne geçen süre boyunca Rusya'nın, Ukrayna'nın kuzeydoğusundaki Harkov kentinde "ayrım gözetmeden yaptığı bombardımanlar" sonucu yüzlerce kişinin hayatını kaybettiği ve Rusya'nın büyük oranda yasaklı olan misket bombalarını Ukrayna'da kullandığı belirtildi.
Parça tesirli mühimmat kullanıldığına dair kanıt bulundu
Uluslararası Af Örgütü, Rus güçlerin defalarca 9N210/9N235 tipi misket bombaları ve "parça tesirli mühimmat" kullandığına dair kanıtlar bulunduğunu açıkladı. İçinde birçok küçük mayın bulunduran ve belirli aralıklarla patlayan bombalar, parça tesirli mühimmat olarak biliniyor.
Uluslararası Af Örgütü, 2 haftadan uzun süren incelemeler sonucunda, en az 62 sivilin hayatın kaybettiği, 196 kişinin ise yaralandığı 41 patlamayı mercek altına aldı. Araştırmalar sonucunda Rusya'nın sivilleri alışveriş yaptıkları sırada, yemek yardımı beklerken ve sokakta yürürken misket bombaları ile hedef gözetmeksizin yapılan saldırılarda öldürdüğü sonucuna varıldı.
'Bu silahlar hiçbir şekilde kullanılmamalı'
Uluslararası Af Örgütü'nün kriz müdahale danışmanı Donatella Rovera, Rusya'nın bu misket bombaları kullanarak suç işlediğini vurgulayarak "Bu silahlar hiçbir şekilde kullanılmamalı, bunlar hedef odaklı değil, alansal silahlar. Yıkıcı bir etkileri oluyor ve çok sayıda sivilin ölmesine neden oluyorlar" dedi.
Rovera bu silahların etkisinin Rusya tarafından bilindiğine dikkat çekerek "Bu silahları kullanmak, sivilleri doğrudan hedef almakla aynı anlama geliyor. Rusya'nın bunları kullanma kararı, sivillerin yaşamına saygı duymadığının bir göstergesi" diye konuştu.
Silah uzmanları doğruladı
Rusya daha önce misket bombası kullandığına dair suçlamaları reddederek sadece askeri hedefleri vurduğunu iddia etmişti. Saldırıların gerçekleştiği 5 ayrı yerleşim bölgesinde incelemelerde bulunan BBC, misket bombalarının neden olduğu simetrik patlama izlerini en üç silah uzmanına inceletti. Uzmanlar görüntülerin tartışmalı silahlarla bağlantılı olduğunu doğruladı.
BBC'ye konuşan Ukrayna vatandaşı Danya Volinets Rusya'nın gerçekleştirdiği misket bombası saldırıları sonucunda etraftaki her şeyin alevler arasında kaldığını belirterek "Patlamalar birkaç dakika boyunca sürdü. Bitip dışarı çıktığımızda arabaların yandığını gördüm, her şey yanıyordu" dedi.
Uluslararası Af Örgütüne konuşan hemşire Tetiana Ahayeva ise saldırıları hakkında "Bir anda her yerden, çok sayıda fişek sesleri gelmeye başladı. Yere yatıp kendimizi korumaya çalıştık. Komşumuzun 16 yaşındaki oğlu Artem Shevchenko orada öldü. 1 cm büyüklüğünde bir şarapnel parçası göğsüne girmişti" açıklamasında bulundu.
Harkov merkez hastanesindeki doktorlar da saldırı sonrası hastaneye getirilen yaralıların vücutlarında 9N210/9N235 tipi misket bombalarında bulunan parçalara rastladıklarını söyledi.
Zelenski, Rusya'yı savaş suçuyla işlemekle suçladı
Rus ordusu, Ukrayna'nın ikinci büyük kenti olan Harkov'dan Mayıs ayı ortasında çekilirken Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenski, Harkov'da onlarca sivilin yaşamını yitirdiği bombardımanlar nedeniyle Rusya'yı savaş suçu işlemekle suçlamış, kentte sivillerin bilinçli olarak hedef alındığına dair tanıklıklar olduğunu söylemişti.
Misket bombası nedir?
"Bomba içinde bomba" olarak da bilinen "misket" yani parça etkili mermi atan füze ya da bombaların içinde çok sayıda küçük patlayıcı yer alıyor. Genellikle karadan fırlatılan bu bombalar hedefe eriştiğinde açılıyor ve içindeki çok sayıdaki bombacığı boşaltıyor. Küçük bombalar bazen yıllarca patlamayarak tehdit oluşturmaya devam ediyor.
Misket bombası kullanımı insan hakları grupları ve bazı hükümetler tarafından tepki topluyor çünkü küçük parçalar etrafa saçılıp yeniden patladığında çok daha fazla insana zarar verme potansiyeli taşıyor. Bu silahların kullanılmasını yasaklayan uluslararası anlaşmanın altında 120'den fazla ülkenin imzası var. Ama Rusya da Ukrayna da bu anlaşmanın imzacıları arasında değil.