İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi'nde Nisan ayında açılan "Covid-19 Hastaları İzlem Merkezi'nde veriler alınmaya başlandı.
8 ayda 2 binin üzerinde kişinin takibi sonucu ulaşılan verilere göre hastalığı ağır geçirenlerde rastlanan yeni bulgular var. İstanbul Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Tufan Tükek, " Burada en çok gözümüze çarpan bulgu, bu hastaların bir kısmında akciğer damarlarında bir pıhtı oluşmasıydı. Yani pıhtı atması değil, pıhtının kendisinin bu damarlar içinde oluşması ki bu da aslında kovid hastalığının gözlemlediğimiz yeni bir bulgu" dedi.
Bunun yanında son zamanlarda tiroid fonksiyonlarıyla alakalı bozukluklar da görmeye başladıklarını dile getiren Tükek, "Özellikle bu izlem merkezine gelen hastaların tiroidlerinin fazla ya da az çalıştığı şeklinde fonksiyon bozuklukları olduğunu gördük. Bu da aslında önemli bir bulgu. Bunu zaten 3'üncü ayda da söylemiştik ama 6'ncı aya geldiğimizde bunun artığını ve artarak devam ettiğini gözlemliyoruz" diye konuştu.
Hastalar sürekli takip ediliyor
İstanbul Tıp Fakültesi'nde 28 Nisan'da "Covıd-19 Hastaları İzlem Merkezi" açıldı. Türkiye'de ve dünyada bir ilk olduğu belirtilen merkezde koronavirüsü ağır geçirmiş ve geçirdikten sonra takibe alınması gereken hastalar gün gün izlendi.
Hastalarda, taburcu olduktan sonraki 1, 3, 6, 9 ve 12'nci aylarda meydana gelecek bazı problemleri tespit etmek için kurulan merkez, koronavirüsün bilinmeyen pek çok yanını ve hastalar üzerindeki etkilerini gözler önüne sermek için büyük rol oynadı.
"Halsizliğin bazı hastalarda altı aydan beri devam ettiğini gözlemledik"
Prof. Dr. Tükek, izledikleri bazı hastalarda halsizlik, çabuk yorulma ve efor kapasitesindeki azalmanın ciddi boyutta devam ettiğinin altını çizdi.
"Aşağı-yukarı 8 ay oldu bu merkezi açalı ve ilk 3 aylık verilerin ardından, 6 aylık verileri de burada inceleme fırsatı bulduk. Burada COVID-19 geçirip takip edilen hastalarda ne gibi semptomların devam ettiği ya da hangi semptomların ortaya çıktığı önemliydi bizim için. Burada gözlemlediğimiz aslında, COVID'in en çok semptom olarak ortaya çıkan halsizlik, yorgunluk, boğaz ağrısı, ishal ve koku kaybı gibi şikayetler içerisinde ishal şikayetinin çok çabuk ortadan kalktığı, koku almanın birkaç ay içinde tekrar yerine geldiği ancak çabuk yorulma ve halsizlik şikayetinin 6 aydan beri bazı hastalarımızda devam ettiğini gözlemledik. Özellikle efor kapasitesindeki azalma bazı hastalarımızda ciddi boyutta devam etmekteydi ki, bunlar daha çok ağır COVID geçiren kişiler. Ayakta, hafif geçirenlerde bu kadar ciddi bir nefes darlığı ve halsizlik şikayeti olmuyor."
"Akciğerde pıhtı yeni bulgu"
8 ayda 2 binin üzerinde hastanın takibini yaptıklarını ifade eden Tükek, 6 aylık verilerden elde etikleri yeni bulguların olduğundan da bahsetti.
"Bunlar içinde hastaneye yatmış olup, ağır pnömoni geçiren hastalar ayrıca değerlendirildi. Burada en çok gözümüze çarpan bulgu, bu hastaların bir kısmında akciğer damarlarında bir pıhtı oluşmasıydı. Yani pıhtı atması değil, pıhtının kendisinin bu damarlar içinde oluşması ki bu da aslında kovid hastalığının gözlemlediğimiz yeni bir bulgu. Bu pıhtı başka yerden gelmiyor bizim tahminimize göre, pıhtının kendisi akciğer damarlarında oluşuyor. Buna trombüs diyoruz. Muhtemelen bu çabuk yorulmalar ve efor kapasitesindeki azalmalar buna bağlı olarak çıkabilir. Yine uzun vadede akciğerdeki basınç yükselmesi tablosunun ortaya çıkması ilerleyen dönemlerde ortaya çıkabilir."
"Tiroid fonksiyonlarında bozukluk"
Tükek, 6. ay verilerine bakıldığında tiroid bozuklukları yaşayan hastaların sayısının giderek arttığını dile getirdi.
"Son zamanlarda tiroid fonksiyonlarıyla alakalı bozukluklar görmeye başladık. Özellikle bu izlem merkezine gelen hastaların tiroidlerinin fazla ya da az çalıştığı şeklinde fonksiyon bozuklukları olduğunu gördük. Bu da aslında önemli bir bulgu. Bunu zaten 3. Ayda da söylemiştik ama 6. Aya geldiğimizde bunun arttığını ve artarak devam ettiğini gözlemliyoruz. Zaten böyle viral hastalıklar, bu tarz problemlerin de başlangıcını oluşturuyor, tetik çekiyor ve onun sonucu olarak da bu tip problemler ortaya çıkabiliyor."
"İkinci defa yakalananlar var"
"İkinci defa yakalanan kişiler var gerçekten. Bu hastalığı geçirdikten sonra bir antikor düzeyi oluşmuyorsa, hastalığı tekrar geçirme ihtimaliniz var demektir. Bizim de gözlemlediğimiz zaten ayakta hafif geçiren kişilerde antikor düzeyleri çok yükselmiyor. Korunmadıkları takdirde bu kişilerin tekrar kovid-19'a yakalanma ihtimalleri var. bu kişiler de aşı programına alınacak diye düşünüyorum." (DHA)