Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) etkisi güçlendirilmiş bivalan (ikili) mRNA aşılarının kullanımına onay verdiğini açıkladı. Türk Toraks Derneği, başta risk grupları olmak üzere Covid-19 hastalık yükünü azaltabilmek amacıyla bivalan aşıların hatırlatıcı olarak uygulanmasını önerdiklerini açıkladı. Türk Toraks Derneği Başkanı Prof. Dr. Oya İtil ve Türk Toraks Derneği Solunum Sistemi Enfeksiyonları Çalışma Grubu Başkanı Prof. Dr. Füsun Öner Eyüboğlu ise aşılara dair sorulara yanıt verdi.
Covid-19 salgınında şu anda hangi varyant egemen?
Yeni Covid-19 vakalarına çoğunlukla Omicron varyantının BA.4 ve BA.5 alt tipleri neden oluyor. Sonbahar ve kış aylarında bu etkinin devam edeceği tahmin ediliyor.
Bugüne kadar uygulanan Covid-19 aşıları BA.4 ve BA.5 varyantlarına karşı etkili mi?
Aralık 2020'den bu yana milyonlarca insana uygulanan COVID-19 aşıları, SARS-CoV-2'nin orijinal suşundan oluşan tek bir bileşen içeriyor. Bu nedenle BA.4 ve BA.5 varyantlarına etkinliği yetersiz.
Bivalan Covid-19 aşıların özellikleri nelerdir?
Bivalan aşılar, Covid-19'a karşı günümüze kadar etkin olan varyantlara ek olarak BA.4 ve BA.5 varyantlarını da kapsayacak şekilde yeni bir mRNA bileşeni eklenerek etkinliği genişletilmiş aşılar. Bivalan Covid-19 aşılarının şu anda dolaşımda olan Omicron varyantına karşı orijinal aşıdan daha fazla koruma sağlayacağı öngörülmekte.
Bivalan Covid-19 aşıları uygulamaya girdi mi?
Amerika’da Kasım ayına kadar yeni bir varyant çıkabileceği endişesi ile mevcut veriler ışığında, bivalan aşıların acil kullanımına onay verildi. Sonbahara girerken, şu anda dolaşımda olan varyantlara karşı daha iyi koruma sağlaması için uygun olan bireylerin bivalan Covid-19 aşısı olmaları önerilmekte.
Bivalan Covid-19 aşıları güvenli mi?
Bivalan aşıların deneysel havyan çalışmalarının sonuçları biliniyor. İnsanlardaki etkinlik, güvenilirlik ve koruyuculuk çalışmaları devam ediyor. mRNA teknolojisi ile geliştirilen bu aşılarda karşımıza çıkabilecek yeni varyantlara karşı güncellemelerin kolaylıkla yapılabileceği bildiriliyor.
Bivalan Covid-19 aşılarının yan etkileri daha ağır mı olacak?
Bivalan aşılar ile oluşabilecek yan etkilerin yaygın olarak kullanılan önceki mRNA aşıları ile benzer olacağı öngörülüyor.
Bivalan Covid-19 aşıları ne zaman ve kimlere yapılabilir?
FDA tarafından birincil (2 doz ardışık mRNA aşısı) aşısını tamamlamış veya en son rapel (hatırlatma) doz aşısının üzerinden en az iki ay geçtikten sonra bivalan aşısının yapılması öngörülüyor. Bivalan Moderna Covid-19 aşısı 18 yaş ve üstü bireylerde; Pfizer-BioNTech Covid-19 aşısı ise 12 yaş ve üstü bireylerde tek doz olarak kullanılmak üzere uygulama izni aldı.
Bu bilgiler ışığında, başta riskli gruplar olmak üzere toplumda birincil aşılamanın hızla tamamlanması ve güçlendirilmiş bivalan Covid-19 aşıları ile hatırlatma dozlarının uygulanması öneriliyor.