Anayasa Mahkemesi’nin (AYM), İzmir 2 numaralı F Tipi Yüksek Güvenlikli Ceza İnfaz Kurumu’nda hükümlü kalan Cem Kuru’nun başvurusuna dair kararı Resmi Gazete’de yayımlandı.
AYM, 14 Ekim 2020 tarihli kararında Kuru’nun gözlem odasında tutulduğu süre boyunca el ve ayaklarındaki kelepçelerin çözülmemesi nedeniyle kötü muamele yasağının ihlal edildiğine karar verdi.
AYM başvurusu, hükümlünün ceza infaz kurumunda darbedilmesi sonrasında ellerinden ve ayaklarından kelepçelenerek gözlem odasında soğuk ortamda tutulması ve bu olaya dair soruşturmanın etkisiz yürütülmesi gerekçesiyle yapılmıştı.
Cezaevi “el ve ayaklarından kelepçelendiği”ni kabul etti
İzmir 2 numaralı F Tipi Yüksek Güvenlikli Ceza İnfaz Kurumu’nda kalan hükümlü Cem Kuru’nun ablası L.K. İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı’na kardeşinin cezaevinde karşılaştığı olaylar sebebiyle şikayetçi oldu. Şikayette kardeşinin “beş gün süre ile domuz bağı ile kelepçelenerek pencereleri açık olan soğuk odada tutulduğunu, yemek verilirken dahi ellerinin çözülmediğini ve aç bırakıldığını, revire gitme talebinin kabul edilmediğini” iddia etti.
Başsavcılık şikayetler üzerine soruşturma başlattı. Savcılığın soruşturma dosyasıyla ilgili yaptığı bilgi talebine, cezaevi yönetimi 30 Ocak 2017 tarihinde yanıt gönderdi.
Yanıtta “Kuru’nun kaldığı koğuştaki hükümlü ile tartışması üzerine ikisinin de gözlem odasına alındığ”, “gözlem odasında memurlara direnek küfretmesinden dolayı 12 gün hücre cezası verildiği”, “Kuru’nun “agrasif tavırlara devam etmesi” gerekçesiyle gözlem odasında kalmaya devam ettiği” ifade edildi. Kuru’nun odaya götürüldüğünde ise bir başka hükümlü tarafından kendisine tokat atıldığı belirtildi.
Ceza İnfaz Kurumu, kelepçe iddialarına dair ise “Başvurucunun çeşitli tarihlerde konduğu gözlem odasında kendisini keserek yaralaması, gözlem odasına zarar vermesi, görevli memurlara saldırgan tavırlar göstererek küfredip tekme atması, kapıya vurarak hükümlü ve tutukluları yatırmayacağını, cezaevinde isyan çıkaracağını söylemesi üzerine ayaklarının ve ellerinin arkadan kelepçelendiği”nin olay tutanağı, ifadeler ve görüntülerden anlaşıldığı yanıtı verdi.
Kurum, başvurucunun gözlem odasında 5 gün değil 2 buçuk gün tutulduğunu söyledi. Yemeklerin ise kendisine verildiğini bellirtti.
Savcılık Kuru’nun şikayetini inceleyerek kovuşturmaya yer olmadığına karar verdi. Kuru’nun avukatı karara itirazı ise İzmir 6. Sulh Ceza Hakimliği’nce reddedildi. Kuru, 12 Temmuz 2017 tarihinde AYM’ye başvurdu.
AYM “yeniden soruşturma" dedi
AYM kararında Başsavcılık’ın Cezaevi’nin gönderdiği yazı içeriğine göre sonuca ulaştığını, bunun dışında araştırma yapmadığını belirtti. Kamera kaydının çözümünün tarafsız bilirkişi vasıtasıyla yapılmadığını belirtti.
AYM, infaz koruma memurlarınca darbedilme soğuk odada tutulma iddiasını dayanaktan yoksun olduğu gerekçesiyle kabul edilemez buldu.
Öte yandan oybirliği ile Kuru’nun gözlem odasında tutulduğu süre boyunca el ve ayaklarının kelepçe ile bağlanması nedeniyle kötü muamele yasağının ihlal edildiğine ve 20 bin lira manevi tazminat verilmesine, kararın örneğinin yeniden soruşturma yapılmak üzere İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı’na gönderilmesine karar verdi.