Derleyen: İrem Yıldırım

AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasında Soçi'de varılan anlaşma kapsamında YPG'nin Türkiye sınırından 30 kilometre derinliğe çekilmesi için tanınan süre bugün doldu.

Ayrıntılar için: Erdoğan-Putin zirvesi sona erdi: Mutabakat imzalandı

Türkiye saati ile 18.00'da tamamlanan olan sürenin ardından Türkiye - Suriye sınırındaki 10 km derinlikteki bölgede Türk Silahlı Kuvvetleri ile Rusya ordusuna bağlı birliklerin ortak devriye faaliyetlerine başlamaları bekleniyor.

Ortak devriye faaliyetleri Soçi Mutabakatın'nın 5. maddesinde belirtiliyordu.

MUTABAKAT METNİ

Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin aşağıdaki konularda mutabık kalmışlardır:

1. Her iki taraf Suriye’nin siyasi birliği ve toprak bütünlüğünün muhafazasına ve Türkiye’nin milli güvenliğinin korunmasına olan bağlılıklarını teyit ederler.
2. Terörizmin tüm şekil ve tezahürleriyle mücadele etme ve Suriye topraklarındaki ayrılıkçı gündemleri boşa çıkarma yönündeki kararlılıklarını vurgularlar.
3. Bu çerçevede, Tel Abyad ve Ras Al Ayn’ı içine alan 32 km derinliğindeki mevcut Barış Pınarı Harekatı alanındaki yerleşik statüko muhafaza edilecektir.
4. Her iki taraf Adana Anlaşması’nın önemini teyit eder. Rusya Federasyonu mevcut koşullarda Adana Anlaşması’nın uygulanmasını kolaylaştıracaktır.
5. 23 Ekim 2019, öğlen saat 12.00’den itibaren, Rus askeri polisi ve Suriye sınır muhafızları, Barış Pınarı Harekat alanının dışında kalan Türkiye-Suriye sınırının Suriye tarafına, YPG unsurları ve silahlarının Türkiye-Suriye sınırından itibaren 30 km’nin dışına çıkarılmasını temin etmek üzere girecektir. Bu işlem 150 saat içinde tamamlanacaktır. Aynı saat itibarıyla, mevcut Barış Pınarı Harekat alanı sınırlarının batısı ve doğusunda 10 km derinlikte Kamışlı şehri hariç Türk-Rus ortak devriyeleri başlayacaktır.
6. Münbiç ve Tel Rıfat’tan bütün YPG unsurları silahlarıyla birlikte çıkarılacaktır.
7. Her iki taraf terörist unsurların sızmalarının önlenmesinin temini için gerekli tedbirleri alacaktır.
8. Mültecilerin güvenli ve gönüllü şekilde geri dönüşlerini kolaylaştırmak maksadıyla ortak çalışma yapılacaktır.
9. Bu muhtıranın uygulanmasını gözetmek ve koordine etmek amacıyla müşterek bir denetim ve doğrulama mekanizması ihdas edilecektir.
10. Taraflar Astana Mekanizması çerçevesinde Suriye ihtilafına kalıcı bir siyasi çözüm bulunması amacıyla çalışmalarını sürdürecek ve Anayasa Komitesi’nin faaliyetlerini destekleyecektir.

Geçen hafta devriye görevlerinde yer almak üzere yaklaşık 300 Rus askeri polisi Suriye'ye gönderilmişti.

Erdoğan, hafta sonu yaptığı açıklamalarda 150 saatin sonunda YPG'nin sınırın 30 km güneyine çekilmemesi halinde Türkiye'nin operasyonlara kaldığı yerden devam edeceğini ifade etti ve "150 saat sonunda burası teröristlerden temizlenmezse ondan sonra bu işi biz ele alacağız ve bütün temizliği biz yapacağız" dedi.

Geçen hafta Rusya'dan yapılan açıklamalarda ise YPG'nin Soçi mutabakatında kararlaştırılan bölgelerden çekilmemesi halinde Türk ordusunun operasyonlara devam edeceği vurgulanmıştı.

RUSYA UZMANINDAN '10 KİLOMETRE' YORUMU

Halk TV'den Ali Isıyel'e konuşan Rusya Uzmanı ve Medya Günlüğü yazarı Aydın Sezer, ilk 10 kilometrede söz hakkına sahip olacağımızı ancak sonrasında Rusya'nın sözüne güvenmek zorunda kalacağımızı belirtti. Sezer'in açıklamaları şu şekilde:

Soçi Mutabakatında 150 saatlik çekilmeyi müteakiben ilk 10 kilometrede Türk ve Rus askeri güçlerinin ortak devriye faaliyeti yapacağı belirtliliyor. Dolayısıyla Türkiye, şu saatten itibaren 10 kilometrelik sahada ne olduğu konusunda söz söyleme ve görüş bildirme hakkına sahip olacak. Olumlu ya da olumsuz, görüşlerimizi dile getirme şansımız olacak.

Öte yandan, çekilmenin olup olmadığı konusunda ise, ikinci 20 kilometrelik alandan bahsediyorum, bizim söyleyecek hiçbir sözümüz yok. Bu alanda Rusya'ya itibar etme durumunda kalacağız. Hem Türkiye hem de Suriye Sınır Muhafızlarıyla birlikte ortak çalışacak üçüncü taraf Rusya olduğu için, bu bölgeyle ilgili kafamızda şüpheler varsa bunu Rusya'yla konuşmak zorundayız. Soçi Mutabakatı bize, "Burada terörist var, ben harekâta geçiyorum" şeklinde hareket etme hakkı tanımıyor.

Ayrıntılar için: Rusya Uzmanı Aydın Sezer'den '150 saatlik' sürenin dolması üzerine kritik açıklamalar