Zorbalık işe yarıyorsa neden herkes öyle değil? Bir şempanze çalışması içgörü sunuyor...Evrimsel bulmaca...

Zorbalık işe yarıyorsa neden herkes öyle değil? Bir şempanze çalışması içgörü sunuyor...Evrimsel bulmaca...
PeerJ dergisinde 24 Nisan'da çıkan yeni bir araştırmada daha zorba, açgözlü ve sinirli kişiliklere sahip erkek şempanzelerin sosyal merdivenin daha yüksek basamaklarına ulaştığını ve daha hürmetkar ve vicdanlı emsallerine göre yavru sahibi olmada daha başarılı olduklarını buldu.


Öfke nöbeti geçir, meslektaşlarınızı tehdit edin, bir kenara itin veya onlardan çalın. Bilim, kaba davranışın güce giden etkili bir yol olabileceğini bir kez daha doğruluyor. Ve sadece insanlarda değil, şempanzelerde de...
Ama eğer durum buysa, araştırmacılar soruyor, neden her şempanze zorba değil?
Edinburgh Üniversitesi ve Duke Üniversitesi'ndeki araştırmacıların liderliğindeki bir ekip, Tanzanya'daki Gombe Ulusal Parkı'nda yaşayan 28 erkek şempanzeyi izledi.
Duke profesörü Anne Pusey ve meslektaşları ile birlikte Edinburgh'dan Alexander Weiss liderliğindeki Gombe şempanzeleri üzerine önceki bir çalışma , bazı şempanzelerin nasıl daha sosyal olduğunu, diğerlerinin ise yalnız olduğunu gösterdi. Bazıları rahat olmaya eğilimliyken, diğerleri daha zorba veya çabuk kavga çıkarıyor.
Şempanzeleri iyi tanıyan Tanzanyalı saha araştırmacıları , her şempanzenin diğer şempanzelerle nasıl davrandığı ve etkileşime girdiğine dair yıllarca neredeyse günlük gözlemlere dayanan kişilik değerlendirmeleri yaptılar.
Mevcut çalışmada, araştırmacılar, belirli kişilik özelliklerine sahip erkek şempanzelerin - bu durumda, yüksek hakimiyet ve düşük vicdanlılığın bir kombinasyonu - hayatta diğerlerinden daha başarılı olma eğiliminde olduklarını buldular.
Duke'ta evrimsel antropoloji araştırma profesörü yardımcısı ve çalışmanın diğer baş yazarı Joseph Feldblum, "Kişilik önemlidir" dedi.
Zorbalığın avantajları olduğunu öğrenmek şaşırtıcı olmayabilir. Ancak bazı araştırmacılar için, bunun gibi bulgular bir muamma oluşturuyor: Belirli kişilik eğilimlerine sahip erkeklerin zirveye çıkma ve üreme ve bu özelliklerin genlerini yavrularına aktarma olasılığı daha yüksek ama her erkek böyle olmamalı ?
Başka bir deyişle, neden kişilik farklılıkları var?

Feldblum, "Bu, evrimsel bir bulmaca" dedi.

Uzun süredir devam eden bir teori , farklı kişilik özelliklerinin hayvanların hayatlarının farklı noktalarında işe yaradığıdır. Agresif olmak genç erkek şempanzelere avantaj sağlasa bile, yaşlandıklarında geri tepebilir. Ya da belki bazı özellikler gençlikte bir yük, yaşlılıkta ise bir zenginliktir.
Weiss, "Bazı insanların lisedeyken daha sonraki yaşamlarında zirveye ulaşmalarına neden olan kişilik özelliklerini bir düşünün" dedi. "Bu bir takas."
Ancak ekip, Jane Goodall'ın 1970'lerde Gombe'deki ilk çalışmalarından bazılarına geri dönen 37 yıllık verileri kullanarak bu fikri test ettiğinde, aynı kişilik özelliklerinin yaşam boyu yüksek rütbe ve üreme başarısıyla bağlantılı olduğunu buldular.
Bulgular, şempanzelerdeki kişilik çeşitliliğini başka bir şeyin açıklaması gerektiğini öne sürüyor. Feldblum, "en iyi" kişiliğin çevresel veya sosyal koşullara bağlı olarak değişebileceğini veya erkeklere faydalı olan bir özelliğin kadınlara pahalıya mal olabileceğini söyledi.
Weiss, bu doğru olsaydı, "bu özelliklerle ilişkili genler popülasyonda tutulurdu" dedi.
Çok da uzun olmayan bir süre önce, hayvanların kişilikleri olduğu iddiası bile tabu olarak kabul ediliyordu. Jane Goodall, Gombe şempanzelerinden bazılarını diğerlerinden "daha cesur" veya "daha korkak", bazılarını "şefkatli" ve diğerlerini "soğuk" olarak tanımladığında antropomorfizmle suçlandı.
O zamandan beri, kuşlardan kalamarlara kadar çeşitli yaratıkları inceleyen bilim adamları, hayvanlarda ayırt edici kişiliklere dair kanıtlar buldular: Tuhaflıklar ve mizaçlar ve zaman içinde ve durumlar arasında makul ölçüde sabit kalan dünyayla ilişki kurma yolları.
Weiss, hayvanlar için kişilik derecelendirmelerinin , insan kişiliğinin benzer ölçümleri kadar bir gözlemciden diğerine tutarlı olduğunu kanıtladığını söylüyor .

Kaynak:phys.org/

Etiketler :