Tüketici hakem heyeti başvurusu, son yıllarda hayatımıza dahil olan e-ticaret kavramı ile beraber çokça merak konusu olmuştur. Tüketici hakem heyeti başvurusu, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun çerçevesinde düzenlenmiş olup tüketici işlemlerinden doğan uyuşmazlıkların daha hızlı bir şekilde çözüme kavuşturulmasını amaçlamaktadır. Bu bağlamda Tüketici hakem heyeti başvurusu ve devamında gelişen süreç, tüketicilerin korunması için önemli ve etkili bir yol olmaktadır.
Tüketici mahkemesi nedir? Bu mahkeme tüketiciye yönelik uygulamalardan ve tüketici işlemlerinden doğan anlaşmazlıklara (Yasada belirlenen parasal sınırın üzerinde ise) bakan ve bu alanda uzmanlaşmış özel nitelikli bir ilk derece ihtisas mahkemesidir.
Tüketici mahkemeleri, ihtiyaç durumu da gözetilerek yargı çevresinde özel bir ilk derece mahkemesi olarak kurulur. Ayrı bir tüketici mahkemesi kurulmamış yargı çevrelerinde ise tüketici ile ilgili uyuşmazlıklara, tüketici mahkemesi sıfatı ile asliye hukuk mahkemelerinde bakılır.
Tüketici Mahkemelerinin nitelikleri ve görev alanları ise 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ile düzenlenmiştir.

Tüketici Mahkemesinin Görevleri Nelerdir? Tüketici Mahkemesi Dava Açma Şartları Nelerdir?
6502 sayılı Kanun uyarınca, 2022 yılı için illerde 15.430 Türk Lirası, ilçelerde ise 10.280 Türk Lirası parasal sınırın üzerindeki tüketici uyuşmazlıkları yönünden başvuru Tüketici Mahkemesine yapılır. Bu sayılan parasal değerlerin altındaki uyuşmazlıklarda ise başvurunun Tüketici Hakem Heyetine yapılması zorunludur.
Yine Tüketici Mahkemeleri aynı zamanda Tüketici Hakem Heyetleri tarafından verilen kararlara karşı yapılan itirazları da incelemekle görevlidir.
Tüketici mahkemesi nedir? Bu genel açıklamalar ışığında, belirtilen parasal sınırın üzerinde (bu parasal sınır her yıl yeniden değerleme oranı kadar artar) olmak kaydıyla tüketici işlemlerinden doğan uyuşmazlıklar ve tüketici uygulamalarından doğan uyuşmazlıklar ile Tüketici Hakem Heyeti kararlarına karşı yapılan itirazlar Tüketici Mahkemelerinin görev alanına girer.
Tüketici Mahkemelerinde, Tüketici Hakem Heyeti kararına itiraz üzerine verilecek kararlar kesin niteliktedir. İtiraz üzerine verilen bu kararlara karşı istinaf ya da temyiz yoluna başvurmak mümkün değildir.

Tüketici Mahkemelerinde Yargılama Nasıldır? Tüketici Mahkemesi Hangi Davalara Bakar?
Tüketici Mahkemesi Nedir? Hangi Davalar Tüketici Mahkemelerinde Görülür?
En çok merak edilenlerden birisi tüketici mahkemesi nedir ve tüketici mahkemesi ne kadar sürer konusudur. Mahkemenin ne kadar süreceği, yargılama ve delillere bağlı olarak değişiklik gösterecektir. Tüketici mahkemelerinde görülen davalarda basit yargılama usulü uygulanır. Bu şekilde tüketicilerin hızlı bir şekilde uyuşmazlıklarını çözümlemeleri hedeflenmiştir.
Basit yargılama usulünde, davacının dava dilekçesine, davalı davaya cevap dilekçesi ile yanıt verir. Bu usulde “iddianın ve savunmanın genişletilmesi yasağı”, davacı açısından dava dilekçesinin verilmesi ile, davalı açısından ise cevap dilekçesinin sunulması ile başlar.

Tüketici Mahkemesine Başvuru Nasıl Yapılır? Tüketici Mahkemesi Ücret Alıyor mu?
Tüketici Mahkemesi Nedir? Hangi Davalar Tüketici Mahkemelerinde Görülür?
Yukarıda açıklanan kriterler uyarınca (parasal değer sınırının aşılması ve işin tüketici hukuku alanında kalması gibi) Tüketici Mahkemesinin göre alanına giren uyuşmazlıklarda, bir dava dilekçesi ile dava açılabilir. Dava dilekçesi ekinde tüketicinin elinde olan garanti belgeleri, satış sözleşmeleri ile fatura gibi delil niteliği taşıyabilecek belgelerinde mahkemeye sunulması gerekir.
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun düzenlemesi uyarınca, tüketiciler tarafından Tüketici Mahkemesine açılacak davalar harçtan muaftır ve bu nedenle dava açma esnasında herhangi bir harç ödenmesi de gerekmez.
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’a 22.07.2020 tarihinde eklenen 73/A maddesi uyarınca, Tüketici mahkemelerinde görülen uyuşmazlıklarda dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olması dava şartıdır. Yani “zorunlu arabuluculuk” söz konusudur ve bu bir dava şartıdır. Tüketici mahkemesi nedir konusunda açıkça arabulucuya başvurmadan dava açılması durumunda dava usulden reddedileceği belirtilmektedir.
Tüketici davalarında arabuluculuk zorunlu mudur konusunda bilgi almak isterseniz, bu yazımızı detaylı olarak inceleyebilirsiniz.

Tüketici Hakem Heyeti Başvuru için Gerekli Parasal Sınırlar
Tüketici hakem heyeti başvuruları, her yıl Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen parasal sınırlara bağlı olarak İl Tüketici hakem Heyetlerine ve İlçe Tüketici hakem Heyetlerine yapılacak başvurular olarak ayrıma tabii tutulmaktadır. Tüketici Hakem Heyetlerinin görev sınırlarını belirleyen parasal sınırlar ise şu şekildedir;
10.280 TL ve daha az tutardaki uyuşmazlıklar için İlçe Tüketici Hakem Heyetleri,
10.280 TL – 15.430 TL tutarlarındaki uyuşmazlıklar için İl Tüketici Hakem Heyetleri,
Başvurucunun yaşadığı il Büyükşehir statüsünde değilse ve uyuşmazlık konusu tutar 15.430 TL ve daha az ise İl Tüketici Hakem Heyetleri,
Başvurucunun yaşadığı ilçe, Büyükşehir statüsünde olan bir ilde değil ise ve uyuşmazlık konusu tutar 10.280 TL – 15.430 TL ise İl Tüketici Hakem Heyetleri, görevlidir.
2022 Tüketici hakem heyeti başvuru için uyuşmazlığa konu tutar en fazla 15.430 TL olmalıdır. Bu tutarın üzerindeki uyuşmazlıklar için Tüketici hakem heyetlerine başvurulamaz. Tutarı 15.430 TL üzerindeki uyuşmazlıklar için 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun 73/A maddesi uyarınca;
Dava şartı olan arabuluculuk kurumuna başvuru gerçekleştirilmeli,
Arabuluculuk müessesesinden bir sonuç elde edilemediği takdirde Tüketici Mahkemelerine başvurulmalıdır. Tüketici Mahkemesi, her ilçede bulunmamaktadır. Bu gibi durumlarda başvurucu, yerleşim yerinde bulunan Asliye Hukuk Mahkemelerine Tüketici Mahkemesi sıfatı ile başvurmalıdır.