8 günde neler oldu?: 5 soruda emekli amiraller olayı

HAZAR DOST

1- Açıklama neden ve nasıl hazırlandı, kim yazdı?

Deniz Kuvvetleri Komutanlığı’nda görev yapmış 104 emekli amiral, Montrö Anlaşması, Kanal İstanbul projesi ve tekkede fotoğrafı olan amiralin kendilerinde tedirginlik yarattığını söyleyen bir açıklama kaleme aldı. Açıklamada imzası olmayan fakat metni gören emekli amiral Semih Çetin’in ifadesine göre Whatsapp grubu üzerinden imzaya açılan metnin tarihi 6 Nisan 2021 günüydü. Fakat 3 Nisan gününün son saatlerinde basına sızdırıldı. Çetin ayrıca, metnin imzaya açıldığı halinde ‘‘Yüce Türk milletine’’ ifadesinin olmadığını da söyledi. Gözaltılar sonrası açıklama yapan avukat Celal Ülgen, metni eski İYİ Parti yöneticisi Ergun Mengi’nin kaleme aldığını söylerken sonrasında ortak Whatsapp grubunda geliştirilmeler yapıldığı ve defalarca değiştirildiği öğrenildi. Gözaltında tutulan emekli amirallerin avukatları Mustafa Yuvanç ve Şule Nazlıoğlu Erol, metni kimin yazdığının bilinmediğini, emekli amirallerin bu konuya dair beyanlarının olmadığını belirtti. Metnin aslında imzacıların itirazları üzerine ortak nokta bulunması amacıyla defalarca değiştirildiği de anlaşıldı.

2- Metin ilk nerede yayınlandı?

İktidara yakınlığıyla bilinen Avaz Türk’ün Genel Yayın Yönetmeni Zihni Çakır, metni ilk kendisinin yayınladığını iddia ederek, ‘‘Muhtıracı pervasızların oyununu bozdum belki orasını bilemem ama neticesinde içlerindeki çatlaktan kaynaklı sızan bildiriyi bunlara gövde gösterisi şansı vermeden yayınladım'’ deyince hafta boyu tartışmalar 'komplo' iddiaları üzerine kuruldu. Aslında gerçek öyle değildi. Veryansın’ın metni yayınladığı ve sosyal medyada paylaştığı saat, Avaz Türk’ün yayınladığı saatten önceydi. Veryansın yetkilileri de metnin kendilerine mail yoluyla ulaştığını söyledi.

3- Siyasilerin yayınlanan metin hakkındaki görüşleri nelerdi?

Emekli amirallerin yayınladığı bildirinin ardından iktidar kanadından gece yarısından itibaren saatler içinde sert tepkiler geldi. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, bildiriye imza atan emekli amiralleri ‘‘darbe seviciler’’ olarak tanımladı. Metin, AKP tarafından, ‘‘Darbe çağrısı’’ olarak okunurken, MHP lideri Bahçeli’nin yorumu ‘‘muhtıra’’ oldu. Bahçeli, "Gece yarısı servisi yapılan bildiride imzası bulunan amirallerin rütbeleri sökülmelidir" dedi. Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan ise metni, ''Kötü niyetli'' olarak değerlendirdi. Millet İttifakı tarafında en tepki çeken yorumu İYİ Parti Genel Başkanı Akşener yaptı. Akşener, yayınlanan bildiriye dair ‘‘Sabah bir uyandık emekli amirallerin canı sıkılmış, bildiri yayınlamışlar’’ derken, yaşanan durumu ‘‘zevzeklik’’ olarak değerlendirirdi. CHP lideri Kılıçdaroğlu ise yayınlanan metnin Türkiye’nin gerçek gündemi olmadığını belirterek, "Bu sahte gündemler tutmaz. Halkımızın tek gerçek gündemi sofrasıdır’’ diye konuştu.

4- Kimler gözaltına alındı, kimler ifadeye çağrıldı?

Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı Ergun Mengi, Atilla Kezek, Alaettin Sevim, Ramazan Cem Gürdeniz, Nadir Hakan Eraydın, Bülent Olcay, Kadir Sağdıç, Türker Ertürk, Turgay Erdağ, Ali Sadi Ünsal'ı 6 Nisan sabahı gözaltına aldırdı. Engin Baykal, Cemil Şükrü Bozoğlu, Mustafa Özbey ve Atilla Kıyat ise ifadeye çağrıldı. Gözaltına alınan 10 Amiral 13 Nisan sabaha karşı adli kontrol şartlarıyla serbest bırakıldı.

5- Gözaltındaki amirallerden gelen son gelişmeler neler?

Savcının istediği dört günlük gözaltı süresini 9 Nisan’da dolduran emekli amiraller için savcı dört günlük daha gözaltı süresi istedi. 12 Nisan’da savcıya ifade veren emekli amirallerden hakkında savcı, 13’ü hakkında yurt dışı, konut terk etmeme, ilçeyi terk etmeme gibi adli kontroller istenirken, Ergun Mengi hakkında tutuklama talep etti. Halktv.com.tr’ye konuşan avukatları, savcının emekli amirallerin bazılarına sadece ‘‘Siz emeklisiniz ama size hala sizden küçükler komutanım diyor değil mi? Sizi dinleyecek muvazzaf personel olabilir mi? Bu metin onlara bir mesaj mı?’’ sorusunu sorduğunu belirtti.

Habertürk’ün haberine göre savcı, Ergun Mengi’nin metni yazdığına dair kuvvetli suç şüphesi olarak, emekli amiral Ali Yüksel Öner’e Whatsapp’tan gönderdiği bir mesaj gösterildi. Mengi, attığı mesajda, ‘‘Komutanım çok sağ olun, esas tepki takunyalı amiral, harp okulu giriş şartlarından irticaya karışılmasının çıkarılması ve subay astsubay kurslarında Atatürk ilke ve inkılapları derslerinin çıkarılmasının üzerine olacaktır. Ama grupta uzlaşı çok zordu. Bu nedenle Montrö bahanesiyle son paragraftaki mesajları veren, hedef kitle dz.kk olmayan bir bildiri hazırlayayım dedi. Çok haklısınız ama burada Montrö'yü araç olarak kullandık. Esas endişemiz son 3 paragrafta, anlarlarsa eğer. Çok teşekkür eder saygılarımı sunarım’’ dediği belirtildi. Mahkeme, 14 emekli amiralin tamamının serbest bırakılmasına karar verdi Serbest bırakma kararlarının ardından ilk saatlerde iktidardan tepki gelmedi.

Emekli amirallerin tamamı serbest bırakıldı