CHP, Muharrem İnce’nin aldığı oyu alsaydı, milletvekili sayıları nasıl değişirdi?

24 Haziran seçimleri geçti ama tartışmalar devam ediyor... CHP'nin Cumhurbaşkanı Adayı Muharrem İnce'nin partisinde yaklaşık 8 puan fazla oy alması akıllara şu soruyu getirmişti: "CHP bu oyu alsa milletvekili sayısı ne olurdu?" İstatistik Uzmanı-Seçim Analisti Filiz Aydın Koç bu soruyu titiz bir çalışma ile gün yüzüne çıkardı.

CHP'nin Cumhurbaşkanı adayı Muharrem İnce 24 Haziran seçimlerinde partisinden yaklaşık 8 puan fazla oy aldı. Bu da yaklaşık 4 milyon oya denk geliyor.

İnce’nin ve CHP’nin aldığı oylar şöyleydi:

İnce 15.340.321 %30,6

CHP 11.354.190 %22,65

Fark: 3.986.131

Oluşan bu fark ve CHP’nin parti olarak oy kaybetmesi nedeniyle, kurultay delegelerinin girişimiyle, olağanüstü kurultayın toplanması için imza kampanyası başlatıldı. Kurultay için yeteri sayıda imza toplandığı iddia edilmesine rağmen, CHP yeterli imza toplanmadığını açıklayarak kurultay taleplerini reddetti. Ancak, kamuoyunda ya da sosyal medyada görülen CHP’ye yönelik yoğun tepki nedeniyle, 24 Haziran Milletvekili ve Cumhurbaşkanı seçim sonuçları ana muhalefet partisinin gündeminden tam olarak düşmedi.

İstatistik Uzmanı-Seçim Analisti Filiz Aydın Koç, "24 Haziran seçimlerinde CHP Muharrem İnce'nin aldığı oyu alsaydı milletvekili sayıları nasıl değişirdi?" sorusunu araştırdı.

İki farklı tarzda yapılan seçim sonucunu, aynı potada değerlendirmek için bazı varsayımlar kullanmamız gerekiyordu. Bu varsayımlarımız şöyle oldu:

Cumhurbaşkanı adaylarından R.T. ERDOĞAN’nın oyunu Cumhur İttifakı oyu;
İNCE’nin, M. AKŞENER’in ve T. KARAMOLLAOĞLU’nun oyunu Millet İttifakı oyu;
DEMİRTAŞ’ın oyunu ise HDP’nin oyu olarak kabul ettik ve 87 seçim çevresi için çıkarılacak milletvekili sayılarını hesapladık.

Elde ettiğimiz sonuçlar şöyle;

1- Cumhur İttifakı’nın çıkardığı milletvekili sayısı 344’ten 328’e (16 vekil azalıyor)düşerken; Millet İttifakı’nın çıkaracağı vekil sayısı 189’dan 221’e (32 vekil artıyor) yükseliyor.

2- Partilere bakıldığında ise;

AK Parti ve MHP’nin toplam vekil sayısı 344’ten 328’e düşerken (16 vekil azalıyor).
HDP’nin çıkaracağı vekil sayısı ise 67’den 51’e (16 azalıyor) düşüyor.
İyi Parti 43 vekilden 25 vekile düşüyor (18 vekil azalıyor).
CHP ise 146 vekilden 196 vekile yükselerek 50 vekil arttırıyor.

Burada partilerin kaybettiği vekil sayılarına bakıldığında; Muharrem İnce’ye olan oy geçişinin de hemen her partinin seçmeninden yaklaşık benzer oranlarda olduğu söylenebilir.

3- CHP, Muharrem İNCE’nin aldığı oyu alabilseydi Diyarbakır’da bir milletvekili, milletvekili çıkaramadığı Erzurum, Erzincan, Kars, Isparta, Aksaray, Düzce illerinden de birer vekil çıkarabiliyor olacaktı.

4- Yine varsayımımızın gerçeklemesi halinde; İstanbul 27 vekilden 39 vekile (+12 vekil), Ankara 10 vekilden 14 vekile (+4 vekil), İzmir’de 14 vekilden 16 vekile (+2 vekil ) yükseliyor.

5- TBMM toplam sandalye sayısının değişimine oransal olarak baktığımızda ise;

AK Parti+MHP %58’ den %55’e,
HDP %11’den %8’e,
İYİ Parti %7’den %4’e düşerken,
CHP %24’ten %33’e yükselmektedir.

6- Vekil değişiklikleri 38 seçim çevresinde olsa da CHP’nin 50 vekil artışı, toplam 34 seçim çevresinde gerçekleşiyor. Bu 38 seçim çevresindeki vekillerin parti değişimleri Tablo-3’te yer alıyor.

Partilerin Vekil Kaybettiği/ Kazandığı Seçim Çevreleri

AK PARTİ+MHP toplam 19 seçim çevresinde bir vekil kaybederken 3 seçim çevresinde de bir vekil kazanıyor. Toplam kaybı 16 vekil.
HDP toplam 14 seçim çevresinde 16 vekil kaybediyor.
İyi Parti toplam 16 seçim çevresine 19 vekil kaybederken, bir seçim çevresinde bir vekil kazanıyor.
CHP ise toplam 34 seçim çevresinde 50 vekil kazanıyor.